Ο Ντόναλντ Τραμπ ετοιμάζεται να επιβάλει νέους δασμούς στις εισαγωγές από τον Καναδά και το Μεξικό, με ισχύ από την 1η Μαρτίου, κίνηση που απειλεί να διαταράξει εμπορικές συναλλαγές αξίας 1,6 τρισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως.
Σύμφωνα με το Reuters, αν και οι ακριβείς λεπτομέρειες για το ύψος των δασμών δεν έχουν διευκρινιστεί, κυβερνήσεις, επιχειρήσεις και καταναλωτές σε όλη τη Βόρεια Αμερική βρίσκονται ήδη σε εγρήγορση.
Παράλληλα, κυβερνητικός αξιωματούχος ανέφερε ότι ο Τραμπ επανεξετάζει το σχέδιο των δασμών, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο περιορισμένων εξαιρέσεων για συγκεκριμένες εισαγωγές, αν και αυτές θα είναι «λίγες και σπάνιες».
Τι κρύβεται πίσω από τους δασμούς 25%
Ο Ντόναλντ Τραμπ είχε προεκλογικά ξεκαθαρίσει πως Καναδάς και Μεξικό θα έχουν πρόβλημα από την αρχή της δικής του επιστροφής στον Λευκό Οίκο.
Το βράδυ της Πέμπτης, ανάμεσα στην ενημέρωση των δημοσιογράφων για την τραγωδία στην Ουάσιγκτον και την υπογραφή διατάγματος για την ανάληψη καθηκόντων του νέου επικεφαλής της πολιτικής αεροπορίας, ο πρόεδρος των ΗΠΑ έκανε γνωστό πως, από την 1η Φεβρουαρίου, ένα 25% θα επιβάλλεται ως δασμός σε όλα τα εισαγόμενα από τους «γείτονες» των ΗΠΑ προϊόντα.
Ο Τραμπ έχει επιχειρηματολογήσει αναφορικά με τη συγκεκριμένη απόφαση, αλλά είναι άγνωστο ακόμη εάν αυτή η κίνηση του Αμερικανού προέδρου θα έχει αποτέλεσμα ή τουλάχιστον εάν ο στόχος Τραμπ είναι απλά να δώσει ένα «μάθημα» και στους δύο…
Το 2020, λίγο πριν ο Τραμπ ηττηθεί στις προεδρικές εκλογές, Μεξικό, Καναδάς και ΗΠΑ είχαν υπογράψει μία νέα τριμερή συμφωνία εμπορική και ελεύθερης διακίνησης. Η συμφωνία αυτή που είχε χαρακτηριστεί από τον Τραμπ «αμερικανική και προσωπική νίκη» επί της ουσίας από τις πρώτες ώρες του Σαββάτου καταστρατηγείται από τον άνθρωπο που πέντε χρόνια πριν την υπέγραψε.
Το Μεξικό και ο Καναδάς είναι επίσης οι δύο χώρες που ο Τραμπ φρόντισε κατά την πρώτη του θητεία να «θωρακίσει» από την λαίλαπα των δασμών που τότε είχαν στόχο σχεδόν μονοδιάστατα την Κίνα… Τι είναι αυτό που έχει αλλάξει μέσα σε αυτό το διάστημα και γιατί ο Αμερικανός πρόεδρος αύριο κάνει την αρχή με τις χώρες που επέλεξε να προστατεύσει λίγα χρόνια πριν; Θα αποδώσει η στρατηγική Τραμπ ή υπάρχει κάτι άλλο πίσω από τη συγκεκριμένη κίνηση;
Πηγές από το οικονομικό επιτελείο του υπογραμμίζουν πως ο Τραμπ δεν έχει ως στόχο το ίδιο το Μεξικό αλλά τη σημαντική άνοδο των επενδύσεων στη χώρα. Στην πρώτη ομιλία ως πρόεδρος -διαδικτυακά- στο φόρουμ του Νταβός είχε πει με στόμφο: «επενδύστε στις ΗΠΑ».
Μέσα από το Μεξικό ο Τραμπ επιχειρεί να «χτυπήσει» τις τσέπες επιχειρήσεων που μάλιστα τον στήριξαν οικονομικά και στην προεκλογική του καμπάνια, μόνο και μόνο για να γίνει το MAGA στο επιχειρηματικό κομμάτι πραγματικότητα. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν έχει πρόβλημα να προχωρήσει σε γενναίες φοροαπαλλαγές αρκεί να έχει ξανά σε αμερικανικό έδαφος έστω και τα μισά από τα εργοστάσια που τόσο εύκολα -και με τη δική του συνδρομή- προσέλκυσε ο νότιος γείτονας…
Το αποτέλεσμα δύσκολα θα τον δικαιώσει, καθώς οι επενδύσεις στο Μεξικό είναι μεγάλες και τα κόστη ακόμη και με τους αμερικανικούς δασμούς ελκυστικά.
Το θέμα για τον Τραμπ είναι λίγοι να κάνουν το πρώτο βήμα ή την πρώτη σκέψη όχι απαραίτητα μετακόμισης, αλλά αποεπένδυσης, γιατί τότε θα έχει ένα απτό χαρτί να πείσει νέους επενδυτές πως ο νότος δεν έχει μέλλον.
Πώς αντιδρούν Καναδάς και Μεξικό
O Καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό ξεκαθάρισε ότι η Οτάβα θα απαντήσει άμεσα και σθεναρά αν η αμερικανική κυβέρνηση Τραμπ προχωρήσει με την επιβολή δασμών, με τον Τριντό να προειδοποιεί τους Καναδούς ότι μπορεί να αντιμετωπίσουν δύσκολες στιγμές.
Ο Τραμπ έχει κατ’ επανάληψη προειδοποιήσει το Μεξικό και τον Καναδά -δύο από τους κορυφαίους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ- ότι θα επιβάλει δασμούς στις εισαγωγές από τις χώρες αυτές, αν δεν λάβουν δραστικά μέτρα για να περιορίσουν τις ροές παράτυπων μεταναστών και φαιντανύλης προς τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Τριντό, μιλώντας σε ένα συμβούλιο για τις σχέσεις Καναδά-ΗΠΑ, δήλωσε ότι η χώρα του βρίσκεται σε μια κρίσιμη στιγμή.
«Είμαστε έτοιμοι να δώσουμε απάντηση - μια στοχευμένη, δυναμική, αλλά συνετή, άμεση απάντηση. Δεν είναι αυτό που θέλουμε, αλλά αν (σ.σ. ο Τραμπ) προχωρήσει, θα δράσουμε επίσης», είπε, προσθέτοντας ότι όλες οι επιλογές βρίσκονται στο τραπέζι.
Ο Καναδάς στέλνει το 75% όλων των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών του στις ΗΠΑ και η οικονομία θα υποστεί πολύ σοβαρή πληγή από τους δασμούς που έχει απειλήσει ο Τραμπ.
«Δεν θα χρυσώσω το χάπι μπροστά σε αυτή την κατάσταση - η χώρα μας ενδέχεται να βρεθεί αντιμετώπη τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες με δύσκολες στιγμές», συνέχισε ο Καναδός πρωθυπουργός.
«Ξέρω ότι οι Καναδοί μπορεί να είναι ανήσυχοι, αλλά θέλω να γνωρίζουν ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση, και κάθε τοπική αρχή στην χώρα καλύπτουν τα νώτα σας», είπε ο Τριντό.
Από την πλευρά της, η πρόεδρος του Μεξικού, Κλαούντια Σεϊνμπάουμ δήλωσε θα περιμένει ψύχραιμα τι τελικά θα πράξει ο Τραμπ. «Θα υπερασπιζόμαστε πάντα την αξιοπρέπεια του λαού μας, τον σεβασμό της κυριαρχίας μας και έναν διάλογο ως ίσοι χωρίς υποταγή», είπε.
«Θα περιμένουμε, όπως έλεγα πάντα, με ψυχραιμία, όταν έρχεται η στιγμή να λάβουμε αποφάσεις. Είμαστε προετοιμασμένοι και διατηρούμε αυτόν τον διάλογο».
Οι οικονομίες των χωρών της Βόρειας Αμερικής αναπτύσσονται ολοένα και περισσότερο ούσες αλληλένδετες μετά την έναρξη εφαρμογής της Συμφωνίας Ελεύθερου Εμπορίου της Βόρειας Αμερικής (NAFTA) που υπεγράφη στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και τη διάδοχή της, Συμφωνία ΗΠΑ-Μεξικού-Καναδά, την οποία διαπραγματεύτηκε ο Τραμπ κατά την προηγούμενη του θητεία.
Τα τελευταία τουλάχιστον 10 χρόνια το Μεξικό έχει μετατραπεί σε μία εξαιρετική επενδυτικά αγορά για παγκόσμιες εταιρείες κολοσσούς σε όλους τους κλάδους.
Σήμερα στο Μεξικό διαθέτουν μεγάλα εργοστάσια μεταξύ άλλων οι Adidas, Samsung, Honda, Hyundai, Nestle, Volkswagen, Volvo και η Lego.
Το μεγαλύτερο επενδυτικό κύμα στα νότια των ΗΠΑ ενισχύθηκε εν μέσω της πανδημίας, όταν μεγάλες επιχειρήσεις έψαχναν τον πιο οικονομικό και γρήγορο τρόπο να παρασκευάζουν και να διαθέτουν σε ελάχιστο χρονικό διάστημα τα προϊόντα τους στην αμερικανική αγορά.
Οι αριθμοί -που μπορεί να μη λένε πάντα την αλήθεια, αλλά δε λένε και σχεδόν ποτέ ψέματα - αναφέρουν πως μόνο από την Ιαπωνία για παράδειγμα στο Μεξικό υπάρχουν και δραστηριοποιούνται περισσότερες από 1.300 επιχειρήσεις με το 90% της παραγωγής τους να φεύγει από τη χώρα και να κατευθύνεται βόρεια στις ΗΠΑ.
Honda και Toyota έχουν ανακοινώσει νέες επενδύσεις στα εργοστάσια που έχουν στο Μεξικό, που μαζί ξεπερνούν τα 12 δισεκατομμύρια δολάρια ενώ έχουν ήδη εκπονήσει σχέδια για μαζική παραγωγή ηλεκτροκίνητων οχημάτων και μπαταριών για το παγκόσμιο δίκτυό τους στη χώρα.
Από το σύνολο των οχημάτων (ιδιωτικής και επαγγελματικής χρήσης) που κατασκευάζεται από ξένες εταιρείες στο Μεξικό, το 65% εξάγεται άμεσα στις ΗΠΑ.
Στο Μεξικό βρίσκεται και ένα από τα μεγαλύτερα εργοστάσια παραγωγής microchip της κραταιάς NVIDIA η οποία επίσης έχει ανακοινώσει πως ειδικά για την αμερικανική αγορά η χώρα στο νότο αποτελεί στρατηγικό πλεονέκτημα, αλλά και «ανάχωμα» από τις κινεζικές κινήσεις.
ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters