Κινητικότητα στην κατεύθυνση διευθέτησης γεωπολιτικών εκκρεμοτήτων στην Ανατολική Μεσόγειο προδιαγράφει η αναφορά του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη Βουλή περί πρόθεσης της Αθήνας να καλέσει όλες τις παράκτιες χώρες της περιοχής σε κοινή συνάντηση – φόρουμ συνεργασίας.
Ο πρωθυπουργός μίλησε για την ανάγκη αντιμετώπισης προκλήσεων σε πολλά επίπεδα από τις θαλάσσιες ζώνες και το μεταναστευτικό μέχρι την περιβαλλοντική επιβάρυνση και την παράνομη αλιεία υπογραμμίζοντας ότι το Διεθνές Δίκαιο απαιτεί τη συνεργασία όλων των παράκτιων κρατών.
Η Ελλάδα επιδιώκει τη συνεννόηση με όλους τους γείτονες έχοντας πυξίδα τη νομιμότητα και το Δίκαιο της Θάλασσας τόνισε χαρακτηριστικά επαναλαμβάνοντας τη φράση «με όλους τους γείτονές μας» μια αναφορά που συμπεριλαμβάνει και την Τουρκία
Στο πλαίσιο αυτό εξετάζεται η πρόταση για ένα Πολυμερές Σχήμα 5x5 που θα περιλαμβάνει πέντε χώρες Ελλάδα Κύπρο Αίγυπτο Τουρκία και Λιβύη και πέντε θεματικές.
- μεταναστευτικό
- προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος
- συνδεσιμότητα
- οριοθετήσεις θαλασσίων ζωνών
- πολιτική προστασία
Το Υπουργείο Εξωτερικών αναμένεται να διερευνήσει τη δυνατότητα και τις προοπτικές υλοποίησης ενός τέτοιου σχήματος καθώς και σε ποιο βαθμό θα μπορούσε να αποκτήσει μόνιμα χαρακτηριστικά.
Αν και ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε σε ένα ευρύ φάσμα προκλήσεων το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στις θαλάσσιες ζώνες ένα διαχρονικό σημείο τριβής και αντιπαράθεσης μεταξύ των κρατών της περιοχής το οποίο παράλληλα εμποδίζει την αξιοποίηση των ενεργειακών κοιτασμάτων δεν περνά απαρατήρητο ότι υπάρχει και έντονο ενδιαφέρον από τον αμερικανικό παράγοντα καθώς μεγάλοι αμερικανικοί ενεργειακοί όμιλοι έχουν εκδηλώσει διάθεση συμμετοχής σε έρευνες στην περιοχή.
Η πρωτοβουλία Μητσοτάκη φαίνεται να ανοίγει τη δημόσια συζήτηση για μια νέα διαδικασία περιφερειακού διαλόγου και συνεργασίας ενώ ταυτόχρονα επιδιώκει να δείξει ότι η Ελλάδα παίρνει την πρωτοβουλία των κινήσεων και δεν σύρεται σε εξελίξεις επιβαλλόμενες από τρίτους.
