Για να μπορέσει το μπόνους να φτάσει τις 50 έδρες πρέπει ουσιαστικά το πρώτο κόμμα να ξεπεράσει το 40%, κάτι που έχει να γίνει από το 2009 και το… λεφτά υπάρχουν.
Τάσος Ευαγγελίου
Το ενδεχόμενο να κυριαρχήσει στο πολιτικό προσκήνιο η αίσθηση πως δεν θα υπάρξει πολιτική σταθερότητα προβληματίζει το Μέγαρο Μαξίμου που βλέπει την κατάσταση η οποία διαμορφώνεται σε χώρες όπως η Ιταλία. Και αυτό τη στιγμή που ο κεντρικός στόχος της επενδυτικής βαθμίδας βρίσκεται ουσιαστικά προ των πυλών.
Ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης αλλά και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου άφησαν χθες με δηλώσεις τους ανοιχτό το ενδεχόμενο να τεθεί το θέμα της αλλαγής του εκλογικού νόμου, δεδομένου –όπως τονίστηκε– ότι δεν μπορεί να υπάρξει ακυβερνησία ούτε καν η αίσθηση πως δύναται να υπάρξουν αδύναμες κυβερνήσεις, όπως, πρέπει να τονιστεί, επιδιώκουν ορισμένοι εντός αλλά και εκτός Ελλάδα.
Οι συνθήκες που διαμορφώνονται με τη στάση του Νίκου Ανδρουλάκη και τον δικό του «ανένδοτο» κατά του πρωθυπουργού αλλά και συνολικά κατά της κυβερνώσας παράταξης με δηλώσεις του στιλ «ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει δεξιά» καθιστούν στην παρούσα φάση αποτρεπτική μια μελλοντική συνεργασία με γνώμονα τη διακυβέρνηση της χώρας χωρίς παρατράγουδα.
Το ερώτημα που τίθεται είναι κατά πόσο θα προκύψει ζήτημα. Ο εκλογικός νόμος, αυτός που θα ισχύσει μετά τις εκλογές με απλή αναλογική, προβλέπει μπόνους που όμως βάζει ως όριο ουσιαστικά τις 40 έδρες. Για να μπορέσει το μπόνους να φτάσει τις 50 έδρες πρέπει ουσιαστικά το πρώτο κόμμα να ξεπεράσει το 40%, κάτι που έχει να γίνει από το 2009 και το… λεφτά υπάρχουν.
Αρκεί να τονιστεί πως ο ΣΥΡΙΖΑ ουδέποτε κατόρθωσε να πιάσει αυτοδυναμία. Ακόμη και τον Ιανουάριο του 2015, όταν βρισκόταν πάνω στο κύμα της αγανάκτησης και οι εν δυνάμει ψηφοφόροι του έστηναν κρεμάλες για τους άλλους πολιτικούς στο Σύνταγμα, χρειάστηκε τη συνδρομή του «φίλου» Πάνου Καμμένου και των εδρών των ΑΝΕΛ για να συγκροτήσει κυβέρνηση. Οπως άλλωστε και τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους.
Κίνδυνος ακυβερνησίας
Το ερώτημα είναι αν χρειάζεται αλλαγή ο νόμος που ψήφισε η κυβέρνηση της Ν.Δ. με την αποδοχή και του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ (σκέτο ΚΙΝΑΛ τότε). Προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο ακυβερνησίας ή δημιουργίας αδύναμης κυβέρνησης και με δεδομένο το σημερινό τοξικό κλίμα στην πολιτική σκηνή, θα μπορούσαν να υπάρξουν αλλαγές ώστε να μη βρεθεί (με βάση και τα δημοσκοπικά δεδομένα) να καλείται το πρώτο κόμμα να συγκροτήσει κυβέρνηση με ελάχιστη πλειοψηφία εδρών. Μια κυβέρνηση με 151 έδρες ή 152 ναι μεν έχει τη σχετική δυνατότητα, αλλά δεν παύει να θεωρείται μια αδύναμη κυβέρνηση στην πιο δύσκολη στιγμή όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά για την Ευρώπη συνολικά.
Τι θα μπορούσε να γίνει; Μια μικρή αλλαγή στο σημείο του εκλογικού νόμου που προβλέπει ότι το πρώτο κόμμα για κάθε 0,5% που λαμβάνει πάνω από το 26% κερδίζει και μία έδρα μπόνους. Αν το ποσοστό αυτό γίνει για παράδειγμα 0,4 ή μικρότερο θα μπορούσε να αυξήσει το σύνολο των εδρών σε σημείο ικανό να υπάρξει ισχυρή διακυβέρνηση της χώρας. Κυρίως όμως η αλλαγή και μόνο θα έστελνε σαφές μήνυμα στις αγορές που σήμερα εμφανίζονται επιφυλακτικές βλέποντας την κατάσταση στην Ιταλία, εν όψει και της υλοποίησης του σχεδιασμού να αποκτήσει η Ελλάδα επενδυτική βαθμίδα.
Στη σχετική συζήτηση που υπήρξε το προηγούμενο διάστημα, η αντιπολίτευση υποστήριζε ότι αν η κυβέρνηση αλλάξει εκ νέου τον εκλογικό νόμο σημαίνει πως γνωρίζει ότι θα είναι δεύτερο κόμμα. Η άποψη αυτή έχει και ανάποδη ανάγνωση. Π.χ. αν ο ΣΥΡΙΖΑ εκτιμά πως θα είναι πρώτο κόμμα, γιατί ν’ αρνηθεί ένα τέτοιο… δώρο. Ενα δώρο που αν δεν υπήρχε το 2015 δεν θα μπορούσε ποτέ να φτάσει στο Μέγαρο Μαξίμου και να παραμείνει μάλιστα για 4,5 χρόνια με τις γνωστές σε όλους συνέπειες. Αλλωστε και ο Αλέξης Τσίπρας έχει δηλώσει πως δεν έχει πρόβλημα ν’ αλλάξει ο νόμος.
