Ο ΣΥΡΙΖΑ, το κόμμα που κυριάρχησε στην ελληνική πολιτική σκηνή ως αξιωματική αντιπολίτευση, βιώνει μια πρωτοφανή συρρίκνωση της κοινοβουλευτικής του δύναμης. Από τους 47 βουλευτές που εξέλεξε στις εκλογές του Ιουνίου 2023, έχει πλέον περιοριστεί σε 29, χάνοντας τον ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης από το ΠΑΣΟΚ, το οποίο διαθέτει 31 βουλευτές
Στις εκλογές του Ιουνίου 2023, ο ΣΥΡΙΖΑ κατέλαβε τη δεύτερη θέση με ποσοστό 17,83%, εξασφαλίζοντας 47 έδρες στη Βουλή. Αυτό το αποτέλεσμα τον καθιέρωσε ως αξιωματική αντιπολίτευση, με σημαντική παρουσία στο κοινοβουλευτικό τοπίο.
ΣΥΡΙΖΑ: Η Διάσπαση της «Ομπρέλας»
Η πρώτη σημαντική αποχώρηση σημειώθηκε τον Νοέμβριο του 2023, όταν η πτέρυγα της «Ομπρέλας» αποχώρησε από το κόμμα, εκφράζοντας διαφωνίες με την ηγεσία του Στέφανου Κασσελάκη. Αυτή η κίνηση οδήγησε στη διαγραφή των βουλευτών Ευκλείδη Τσακαλώτου και Πέτης Πέρκα, μειώνοντας την κοινοβουλευτική δύναμη του ΣΥΡΙΖΑ.
Τον Νοέμβριο του 2023, εννέα ακόμη βουλευτές, μεταξύ των οποίων οι Σία Αναγνωστοπούλου, Έφη Αχτσιόγλου και Δημήτρης Τζανακόπουλος, ανεξαρτητοποιήθηκαν, ιδρύοντας τη Νέα Αριστερά. Αυτές οι αποχωρήσεις μείωσαν περαιτέρω την κοινοβουλευτική δύναμη του ΣΥΡΙΖΑ σε 36 βουλευτές.
ΣΥΡΙΖΑ -Καλοκαίρι 2024: Νέες εσωκομματικές αναταράξεις
Το καλοκαίρι του 2024, η διαγραφή του Παύλου Πολάκη και η αποχώρηση της Αθηνάς Λινού προκάλεσαν νέες αναταράξεις, μειώνοντας προσωρινά την κοινοβουλευτική δύναμη του ΣΥΡΙΖΑ σε 34 βουλευτές. Η επανένταξη του Παύλου Πολάκη επανέφερε τον αριθμό στους 35.
ΣΥΡΙΖΑ: Η ελεύθερη πτώση
Τον Νοέμβριο του 2024, οι ανεξαρτητοποιήσεις των βουλευτών Πέτρου Παππά, Ραλλίας Χρηστίδου, Κυριακής Μάλαμα και Αλέξανδρου Αυλωνίτη έφεραν τον ΣΥΡΙΖΑ σε ισοπαλία με το ΠΑΣΟΚ, με 31 βουλευτές. Η αποχώρηση των Θεοδώρας Τζάκρη και Γιώτας Πούλου στις 21 Νοεμβρίου 2024 οδήγησε τον ΣΥΡΙΖΑ σε 29 βουλευτές, χάνοντας έτσι τον ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Η απώλεια του ρόλου της αξιωματικής αντιπολίτευσης συνεπάγεται σημαντικές αλλαγές για τον ΣΥΡΙΖΑ:
- Ομιλίες στη Βουλή: Ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ θα μιλά πλέον τρίτος, μετά τον πρωθυπουργό και τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, με μειωμένο χρόνο ομιλίας.
- Γραφεία στη Βουλή: Το γραφείο του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης στο ισόγειο της Βουλής παραδίδεται στον Νίκο Ανδρουλάκη, πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ.
- Προσωπικό και Εκπροσώπηση: Μείωση του αριθμού των μετακλητών υπαλλήλων και της εκπροσώπησης στις επιτροπές της Βουλής.
Να σημειωθεί ωστόσο πως η απώλεια του ρόλου της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν επηρεάζει την κρατική χρηματοδότηση του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία βασίζεται στα ποσοστά των τελευταίων βουλευτικών εκλογών.
Να υπογραμμισθεί πως για να επανέλθει ο ΣΥΡΙΖΑ στον ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης, απαιτείται η προσχώρηση τουλάχιστον δύο ανεξάρτητων βουλευτών στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του. Ωστόσο, με τις συνεχιζόμενες εσωκομματικές αναταράξεις, αυτό το ενδεχόμενο παραμένει αβέβαιο.
Η πορεία του ΣΥΡΙΖΑ από την κυριαρχία στην αντιπολίτευση μέχρι την τρέχουσα συρρίκνωση αποτελεί ένα σημαντικό κεφάλαιο στην πρόσφατη πολιτική ιστορία της Ελλάδας.