Η αμαρτωλή σύμβαση 717 δεν έχει φύγει καθόλου από την επικαιρότητα τον τελευταίο καιρό, ενώ με την παρουσίαση του πορίσματος για τα Τέμπη τα μέλη της Επιτροπής Διερεύνησης του ατυχήματος υποστήριξαν με κατηγορηματικό τρόπο πως εάν η εργολαβία είχε ολοκληρωθεί στην ώρα της δεν θα είχε συμβεί η μεγάλη τραγωδία με θύματα 57 επιβάτες.
Τα ερωτήματα που προκύπτουν έχουν σχέση με τη μη υλοποίηση της επίμαχης σύμβασης την εποχή της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ που προηγήθηκε της παρούσας διακυβέρνησης.
«Η προσωπική μου γνώμη είναι πως όσοι καθυστέρησαν την 717 –και μιλώ για την ανώτερη ηγεσία– έχουν συμβάλει αποφασιστικά στο να χάσουν τη ζωή τους αυτά τα παιδιά», δήλωσε ο πρόεδρος του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, Χρήστος Παπαδημητρίου.
Σήμερα, με βάση τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, για την ολοκλήρωση της σύμβασης υπολείπεται ένα 20% του έργου, καθώς η εργολαβία της σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης παραδόθηκε τον Σεπτέμβριο του 2023, αλλά λόγω Daniel καταστράφηκε το κομμάτι στη Θεσσαλία.
Η εγκατάσταση του συστήματος αυτόματης προστασίας συρμών ETCS ξεκίνησε πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες με αποσπασματικό τρόπο. Αρχικά εγκαταστάθηκε σε κάποιους συρμούς, αλλά όχι στις γραμμές. Παραλήφθηκε από την ΕΡΓΟΣΕ και εν συνεχεία από τη ΓΑΙΑΟΣΕ, εις γνώση της προβληματικής κατάστασής του.
Έτσι γεννήθηκε η ανάγκη για τη σύμβαση σηματοδότησης 717, η οποία δημοπρατήθηκε το 2014 με σκοπό να ανατάξει 52 υφιστάμενα συστήματα σηματοδότησης στα τμήματα της γραμμής ΣΚΑ-Τιθορέα, Δομοκός-Λάρισα-Πλατύ-Θεσσαλονίκη-Προμαχώνας.
Αν και ο συμβατικός χρόνος υλοποίησης του έργου ήταν δύο χρόνια, μέχρι το 2017 είχε υλοποιηθεί επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ μόλις το 32%. Παρότι η ΕΡΓΟΣΕ ξεκίνησε διαδικασία υπογραφής συμπληρωματικής σύμβασης, εντούτοις δεν υπεγράφη ποτέ και τρεις μήνες αργότερα ξεκίνησε ο έλεγχος της Επιτροπής Δημοσιονομικού Ελέγχου (ΕΔΕΛ), ο οποίος πάγωσε την εργολαβία.
Το νήμα του σημαντικού έργου ξανάπιασε το 2019 η νέα πολιτική ηγεσία μετά την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και η διοίκηση της ΕΡΓΟΣΕ, εναρμονίζοντας το πνεύμα της συμπληρωματικής σύμβασης με τις ενστάσεις της ΕΔΕΛ ώστε να είναι σύμφωνη με τα ευρωπαϊκά πρότυπα.
Παράλληλα, ζητήθηκε από το Τεχνικό Επιμελητήριο ειδική πραγματογνωμοσύνη ώστε τα συστήματα σηματοδότησης και το ETCS να είναι απολύτως συμβατά και να αποφευχθούν τυχόν αστοχίες που θα εξέθεταν τη χώρα. Με αυτόν τον τρόπο η συμπληρωματική σύμβαση εστάλη στο Ελεγκτικό Συνέδριο και υπεγράφη τον Μάιο του 2021.
«Αν είχε τελειώσει η 717 όπως τη βρήκαμε, όπως ήταν ο διαγωνισμός που είχε γίνει, δεν θα είχαμε σύστημα τηλεδιοίκησης. Και αυτός ήταν ο κύριος λόγος που υπήρχε και η καθυστέρηση. Δεν υπήρχε κάποιος λόγος όταν έχουμε κάνει μέσα στα μνημόνια πάνω από 1 δισ. ευρώ σιδηροδρομικά έργα να μη γίνει ένα έργο 40 εκατ. ευρώ», τόνισε ο Χρήστος Σπίρτζης, σχετικά με την υπόθεση των Τεμπών και τη σύμβαση 717.
Το ερώτημα όμως που προκύπτει είναι γιατί δεν έγινε εκείνο το επίμαχο έργο των 40 εκατομμυρίων.
Μπορεί από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ ο κ. Σπίρτζης να αναφέρει ότι ήταν μικρό το έργο των 40 εκατομμυρίων, όμως η συγκεκριμένη σύμβαση δεν προχώρησε, με διάφορους πολιτικούς κύκλους να υποστηρίζουν ότι ήταν κομβικό το τότε ναυάγιο για τον ελληνικό σιδηρόδρομο.
Στη συνέχεια, ο κ. Σπίρτζης «πετάει την μπάλα στην εξέδρα» λέγοντας πως «δεν έγινε δυστύχημα τα προηγούμενα χρόνια γιατί υπήρχαν ασφαλιστικές δικλίδες όπως ήταν η τηλεδιοίκηση», η οποία όμως στην περίπτωση της κεντρικής σιδηροδρομικής γραμμής δεν λειτουργούσε γιατί είχε μπλοκάρει και γιατί η τότε διακυβέρνηση δεν έκανε ουσιαστική κίνηση για να λύσει το πρόβλημα.
Ξεπούλημα του ΟΣΕ από τον ΣΥΡΙΖΑ
Επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και με υπουργό Μεταφορών τον Χρήστο Σπίρτζη πουλήθηκε η ΤΡΑΙΝΟΣΕ στην ιταλική Ferrovie, έναντι μόνο 45 εκατομμυρίων ευρώ, πυροδοτώντας έκρηξη οργής από τη ΝΔ, τότε αξιωματική αντιπολίτευση, αλλά και από άλλα μικρότερα κόμματα.
Μολονότι ως αντιπολίτευση ο ΣΥΡΙΖΑ μιλούσε για «ξεπούλημα» όταν η κυβέρνηση Σαμαρά κοστολογούσε τον σιδηρόδρομο στα 300 εκατομμύρια ευρώ, ως κυβέρνηση τον παραχώρησε στους Ιταλούς για 45 εκατομμύρια! Μάλιστα, ο κ. Σπίρτζης ισχυρίστηκε εκείνη την περίοδο ότι αναγκαστικά έβαλαν την υπογραφή τους στην πώληση και ότι ως πρόεδρος του ΤΕΕ δεν ήταν υπέρ της ιδιωτικοποίησης της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Όμως την έβαλε!
Η παλιά ΤΡΑΙΝΟΣΕ είναι η σημερινή Hellenic Train ΑΕ, ιδιωτική εταιρεία και ο βασικός πάροχος σιδηροδρομικής μεταφοράς επιβατών & εμπορευμάτων στην Ελλάδα.
Τη μεταβίβαση του 100% της ΤΡΑΙΝΟΣΕ στους ιταλικούς σιδηροδρόμους έναντι –μόλις– 45 εκατ. ευρώ γιόρτασε ο τότε πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, μαζί με τον Ιταλό ομόλογό του, Πάολο Τζεντιλόνι, τον Σεπτέμβριο του 2017, στην Κέρκυρα.
Ο τότε αρμόδιος τομεάρχης της Νέας Δημοκρατίας, Κωστής Χατζηδάκης, ρωτούσε με νόημα, σε ανακοίνωσή του, αν τελικά ο Αλέξης Τσίπρας και ο υπουργός Υποδομών, Χρήστος Σπίρτζης, υπέγραψαν τη συμφωνία ιδιωτικοποίησης της ΤΡΑΙΝΟΣΕ «με χαρά ή δάκρυα στα μάτια», καθώς αμφότεροι «δεν ήταν μόνο αντίθετοι στην ιδιωτικοποίηση της εταιρείας ως αντιπολίτευση, αλλά έκαναν και ό,τι μπορούσαν επί μια διετία για να καθυστερήσουν μια σχεδόν ολοκληρωμένη διαδικασία από την προηγούμενη κυβέρνηση».
Έτσι, στο πλαίσιο μιας απύθμενης υποκρισίας, από τις καταγγελίες του ΣΥΡΙΖΑ το 2013, όταν ήταν στην αντιπολίτευση, περί ξεπουλήματος της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, φθάσαμε στις γιορτές και στα πανηγύρια στην Κέρκυρα και την πώληση στους Ιταλούς.
