Η καθιερωμένη ομιλία του πρωθυπουργού στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης αποτελεί κάθε χρόνο ορόσημο για την παρουσίαση των βασικών πολιτικών προτεραιοτήτων της κυβέρνησης. Φέτος το ενδιαφέρον επικεντρώνεται κυρίως σε ένα μέτρο που συγκεντρώνει τεράστιο κοινωνικό και πολιτικό βάρος: την επαναφορά της 13ης σύνταξης, όχι ως έκτακτο βοήθημα, αλλά ως μόνιμη παροχή.
Σε κάθε περίπτωση το πακέτο παρεμβάσεων θα έχει βασικό στοιχείο τη στήριξη των ευάλωτων ομάδων, την ενίσχυση των νέων οικογενειών, τη στροφή σε δημογραφικά μέτρα και την ανακούφιση των πολιτών από φορολογικές επιβαρύνσεις. Σε αυτό το πλαίσιο, η επαναφορά της 13ης σύνταξης θα είναι ένα από τα κυριότερα «όπλα» της κυβέρνησης για την καλυτέρευση της ζωής των συνταξιούχων.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι επ’ αυτού εξετάζονται τρία σενάρια:
-Πλήρης επαναφορά για όλους.
-Κλιμακωτή χορήγηση, ανάλογα με το ύψος της κύριας σύνταξης – δηλαδή μεγαλύτερο ποσό για όσους έχουν χαμηλές αποδοχές.
-Εφάπαξ ετήσιο επίδομα που θα καταβάλλεται στο τέλος κάθε χρόνου, αλλά με σταθερό και θεσμοθετημένο χαρακτήρα.
Στήριξη της κοινωνίας
Σε ό,τι αφορά τις υπόλοιπες εξαγγελίες, οι βασικοί άξονες περιλαμβάνουν:
1. Επιπλέον ενίσχυση των συνταξιούχων με μέτρα όπως:
-Κατάργηση της προσωπικής διαφοράς για όσους δεν είδαν αυξήσεις τα τελευταία χρόνια.
-Αναδρομικά για επικουρικές συντάξεις και περικοπές παλαιότερων ετών.
-Επιδότηση φαρμάκων και υγειονομικών δαπανών για συνταξιούχους άνω των 70 ετών.
-Εκτακτο βοήθημα Χριστουγέννων για όσους έχουν μηνιαίες αποδοχές κάτω των 800 ευρώ.
Πάντως, στην περίπτωση που δεν προχωρήσει η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς, μελετάται η αύξηση του μόνιμου επιδόματος των 250 ευρώ που καθιερώνεται από φέτος για συνταξιούχους και αναπήρους.
2. Φορολογικές ελαφρύνσεις όπως:
-Κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος για επαγγελματίες.
-Μείωση ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,5% για όλους.
-Μονιμοποίηση του μειωμένου ΦΠΑ σε βασικά τρόφιμα.
-Αναστολή ΦΠΑ στις νέες οικοδομές έως το 2026.
-Επιδότηση ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών για τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.
3. Προσπάθεια αντιμετώπισης του στεγαστικού προβλήματος και της υπογεννητικότητας με:
-Νέο κύκλο του προγράμματος «Σπίτι μου», με ευνοϊκά επιτόκια και ευρύτερα εισοδηματικά κριτήρια.
-Κοινωνική αντιπαροχή: αξιοποίηση κρατικών οικοπέδων για κατασκευή κατοικιών για νέους.
-Φορολογικά κίνητρα για πολυτεκνία, επιδότηση ενοικίου και μεταβιβάσεων.
-Επέκταση της άδειας μητρότητας/πατρότητας και των επιδομάτων τέκνων.
4. Δημογραφικά και κοινωνικά μέτρα όπως:
-Δωρεάν παιδιατρικές και προγεννητικές εξετάσεις για όλες τις οικογένειες.
-Πλαφόν στους λογαριασμούς ρεύματος για ευάλωτες οικογένειες με ανήλικα παιδιά.
-Επιδότηση τροφίμων για μεγάλες οικογένειες μέσω κάρτας αγορών.
-Δωρεάν μετακινήσεις για παιδιά έως 12 ετών στα ΜΜΜ.
Να σημειωθεί ότι η επαναφορά της 13ης σύνταξης και το συνολικό πακέτο των παροχών προϋποθέτουν την ύπαρξη δημοσιονομικού χώρου της τάξεως των 800 εκατ. έως 1 δισ. ευρώ, σύμφωνα με υπολογισμούς οικονομικών επιτελών, κάτι που αναμένεται να εξασφαλιστεί:
-Μέσα από την υψηλότερη του αναμενόμενου ανάπτυξη για το 2025.
-Από τα αυξημένα έσοδα του τουρισμού και των φόρων.
-Μέσω της φορολόγησης των υπερκερδών μεγάλων επιχειρήσεων (κυρίως στον τομέα ενέργειας και καυσίμων).
-Από την εξοικονόμηση πόρων σε μη παραγωγικές κρατικές δαπάνες.
Το υπουργείο Οικονομικών επιδιώκει επίσης να εξασφαλίσει νέες εξαιρέσεις σε δαπάνες άμυνας και φυσικών καταστροφών, ώστε αυτές να μην επιβαρύνουν τους δημοσιονομικούς στόχους και να «ξεκλειδώσουν» επιπλέον πόρους για κοινωνική πολιτική.
Η ανακοίνωση της μόνιμης 13ης σύνταξης έχει, αναμφισβήτητα, ειδικό πολιτικό βάρος.
Αποτελεί μέτρο υψηλής αποδοχής από το κοινωνικό σώμα, ειδικά σε μια εποχή που η ακρίβεια παραμένει επίμονη και η αγοραστική δύναμη των συνταξιούχων συνεχίζει να δοκιμάζεται.
Γι’ αυτό στόχος του πρωθυπουργού είναι η επαναφορά της 13ης σύνταξης να δείχνει συνέπεια, δημοσιονομική σοβαρότητα και κοινωνική ευαισθησία, συνδυασμός που θα πρέπει να ισχύει και για κάθε μέτρο στήριξης των αδυνάμων. Πάντως οι τελικές ανακοινώσεις, σε περίπου τρεις εβδομάδες από τώρα, αναμένονται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και θα αποτελέσουν βαρόμετρο για το πολιτικό σκηνικό των επόμενων μηνών.
