«Η Ελλάδα ισότιμα διαθέτει, σε δημοσιονομικό επίπεδο, όλους τους αναγκαίους βαθμούς ευελιξίας, ώστε να αντιμετωπίσει, με σύνεση και επιμέλεια, έγκαιρα και αποτελεσματικά, την πανδημία και η ζημιά στην οικονομία, η οποία θα είναι σημαντική, να είναι αναστρέψιμη, το συντομότερο δυνατό», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, μετά την απόφαση του Συμβουλίου υπουργών Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ενεργοποιήσει ακόμα ένα όπλο, το ισχυρότερο που διαθέτει, τη ρήτρα γενικής διαφυγής (general escape clause).
Η ρήτρα αυτή, που θεσπίστηκε το 2011, ενεργοποιείται για πρώτη φορά, σηματοδοτώντας τη βούληση των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των υπουργών Οικονομικών των κρατών-μελών της να αξιοποιήσουν στον μέγιστο βαθμό κάθε διαθέσιμο εργαλείο, προκειμένου να αμβλυνθούν οι επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης και να διασφαλιστεί ότι αυτές θα είναι παροδικές.
Με βάση τη ρήτρα γενικής διαφυγής, που ισχύει και για την Ελλάδα, τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορούν να λάβουν κάθε αναγκαίο μέτρο για την υποστήριξη της δημόσιας υγείας, της ρευστότητας των επιχειρήσεων, της απασχόλησης και της κοινωνικής συνοχής, αποκλίνοντας από τον μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό στόχο του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, για όσο διαρκεί η κρίση του κορωνοϊού.
«Σήμερα όμως, προέχει η ατομική ευθύνη και η συλλογική συνείδηση, για να εξέλθουμε από την κρίση με τις ελάχιστες δυνατές απώλειες. Το σύστημα δημόσιας υγείας έχει και θα έχει όσους πόρους χρειάζεται, για να αντιμετωπιστεί, με επάρκεια, η πρωτόγνωρη κρίση. Η ελληνική κοινωνία πρέπει να βγει, και θα βγει, όρθια και με συνοχή από τη μεγάλη δοκιμασία», κατέληξε στη δήλωσή του ο υπουργός Οικονομικών.
Οι αποφάσεις του Ecofin
Οι 27 υπουργοί Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης επικύρωσαν τη Δευτέρα (23/3) την απόφαση αναστολής των κανόνων δημοσιονομικής πειθαρχίας, μια ιστορική απόφαση που θα επιτρέψει στις χώρες να δαπανήσουν όσα χρήματα χρειάζονται για να αντιμετωπιστούν οι οικονομικές συνέπειες από την πανδημία του νέου κορονοϊού.
«Συμφωνήσαμε ότι πληρούνται οι όροι χρήσης της γενικής ρήτρας διαφυγής (…). Αυτό θα μας δώσει τη δυνατότητα να στηρίξουμε περαιτέρω τις οικονομίες μας», ανακοίνωσε μετά τη λήξη της τηλεδιάσκεψης του Ecofin ο υπουργός Οικονομικών της Κροατίας, Ζντράβκο Μάρτις, η χώρα του οποίου ασκεί την προεδρία της ΕΕ για το τρέχον εξάμηνο.
Η ρήτρα αυτή επιτρέπει να παρακαμφθεί προσωρινά το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης που καθορίζει τους δημοσιονομικούς κανόνες στις χώρες μέλη οι οποίες έχουν υιοθετήσει το ενιαίο νόμισμα. Είναι η πρώτη φορά που ενεργοποιείται από το 2011.
Η δήλωση που υιοθέτησε το Ecofin αναφέρει ότι «η πανδημία COVID-19 οδήγησε σε σοβαρό οικονομικό κλονισμό που έχει ήδη σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι συνέπειες για τις οικονομίες μας θα εξαρτηθούν τόσο από τη διάρκεια της πανδημίας όσο και από τα μέτρα που λαμβάνονται από τις εθνικές αρχές και σε ευρωπαϊκό επίπεδο».
«Η σοβαρή οικονομική ύφεση που αναμένεται τώρα φέτος απαιτεί μια αποφασιστική, φιλόδοξη και συντονισμένη πολιτική απάντηση. Πρέπει να δράσουμε αποφασιστικά ώστε να διασφαλίσουμε ότι το σοκ θα παραμείνει όσο το δυνατόν συντομότερο και όσο το δυνατόν πιο περιορισμένο και ότι δεν θα δημιουργήσει μόνιμες ζημίες στις οικονομίες μας και συνεπώς στη μεσοπρόθεσμη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών», ξεκαθαρίζουν οι 27.