Μια νέα εποχή ξεκινά για τις αγορές στα σούπερ μάρκετ, καθώς από φέτος εφαρμόζεται πλήρως ο νέος Κώδικας Δεοντολογίας που αλλάζει ριζικά τον τρόπο παρουσίασης των εκπτώσεων και των προωθητικών ενεργειών. Στόχος είναι να προστατευτεί ο καταναλωτής από ψευδείς ή παραπλανητικές ενδείξεις και να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη στις πραγματικές προσφορές.
Οι μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ έχουν ήδη ξεκινήσει να εφαρμόζουν τα νέα πρότυπα σήμανσης, τοποθετώντας στα ράφια ειδικές ετικέτες που εμφανίζουν καθαρά τόσο την αρχική όσο και την τελική τιμή μετά την έκπτωση. Οι αλλαγές αποσκοπούν στην ενίσχυση της διαφάνειας και την αποτροπή των τεχνητών εκπτώσεων, με τιμές που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.
Όπως διευκρίνισε ο Απόστολος Πεταλάς, γενικός διευθυντής της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδος, από τη στιγμή που δεν εξαντλήθηκαν κάποια παλαιότερα αποθέματα με προσφορές που είχαν συμφωνηθεί πριν τεθεί σε ισχύ ο νέος Κώδικας, δόθηκε προθεσμία έως τις 31 Μαΐου για την εξάντλησή τους. Εξαίρεση αποτελούν τα αντιηλιακά και τα αντικουνουπικά προϊόντα, για τα οποία ισχύει παράταση έως τα τέλη Αυγούστου.
Ο Κώδικας Δεοντολογίας, ωστόσο, δεν επηρεάζει την τιμολόγηση των προϊόντων αλλά αποκλειστικά τον τρόπο που επικοινωνούνται οι προσφορές.
Προβλέπει δύο βασικούς κανόνες:
- Η σύγκριση τιμών πρέπει να γίνεται βάσει της χαμηλότερης τιμής που είχε το προϊόν στο συγκεκριμένο κατάστημα τις τελευταίες 30 ημέρες.
- Οι προσφορές τύπου «1+1» ή «2+1» δεν μπορούν να ισχύουν σε μόνιμη βάση – πρέπει να εφαρμόζονται το πολύ για το 1/3 του έτους.
Στο ίδιο πλαίσιο, το υπουργείο Ανάπτυξης έχει εντείνει τους ελέγχους στην αγορά, με τον αρμόδιο υπουργό Τάκη Θεοδωρικάκο να δηλώνει πως οι έλεγχοι δεν θα περιορίζονται σε συστάσεις, αλλά θα επιφέρουν και αυστηρές κυρώσεις, με στόχο οι προσφορές να είναι ουσιαστικές και όχι παραπλανητικές.
Η ΔΙΜΕΑ ενισχύθηκε με 30 νέα στελέχη, ενώ τα ανώτατα όρια προστίμων αυξήθηκαν σημαντικά – με κυρώσεις που φτάνουν έως και τα 3.000.000 ευρώ για υποτροπές. Παράλληλα, για παραβάσεις άνω των 50.000 ευρώ, το όνομα της παραβάτριας επιχείρησης δημοσιοποιείται.
Ο κ. Πεταλάς επισημαίνει ότι οι αρμόδιες Αρχές θα πρέπει να εξετάζουν την πρόθεση μιας επιχείρησης πριν την επιβολή προστίμου. Αν διαπιστωθεί πρόθεση συμμόρφωσης αλλά γίνει κάποιο λάθος, μπορεί να δοθεί η ευκαιρία διόρθωσης. Αντίθετα, οι επιχειρήσεις που συστηματικά αγνοούν τους κανόνες, θα πρέπει να αντιμετωπίζουν αυστηρές κυρώσεις.
Σημειώνεται ότι η νέα νομοθεσία απαγορεύει πλέον την πρακτική του να παρουσιάζεται ως «αρχική» μια υπερβολικά αυξημένη ή παρωχημένη τιμή. Η τιμή από την οποία υπολογίζεται η έκπτωση πρέπει να είναι η χαμηλότερη που ίσχυσε τις τελευταίες 30 ημέρες.
Εξαιρέσεις προβλέπονται για τα ευαλλοίωτα τρόφιμα, ειδικά εκείνα με διάρκεια ζωής μικρότερη των 30 ημερών. Ακόμη και σε αυτές τις περιπτώσεις, ωστόσο, οι παραπλανητικές πρακτικές επισύρουν ποινές με βάση τις γενικές διατάξεις περί αθέμιτου ανταγωνισμού.
Ο νέος Κώδικας περιλαμβάνει παραδείγματα επιτρεπτών και απαγορευμένων πρακτικών, καθοδηγώντας τις επιχειρήσεις ώστε να υιοθετούν ξεκάθαρη και νόμιμη πολιτική προσφορών – πάντα προς όφελος του καταναλωτή.