Με την ευκαιρία των αποφάσεων της Κομισιόν και την επίσκεψη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο Στρασβούργο για τις επιδοτήσεις των πληγέντων σε Θεσσαλία, Μαγνησία και Έβρο, στην Ιταλία συνεχίστηκε η σύγκρουση κυβέρνησης και Κομισιόν. Ειδικότερα με τον Επίτροπο Πάολο Τζεντιλόνι, πρώην πρωθυπουργό της Ιταλίας.
Αιτία οι αλλαγές σε αριθμό προγραμμάτων του Ταμείου Ανάκαμψης μετά την άνοδο της τρικομματικής κυβέρνησης υπό την Τζιόρτζια Μελόνι, σε αντικατάσταση της τεχνοκρατικής κυβέρνησης με πρωθυπουργό τον Μάριο Ντράγκι.
Τις αλλαγές προωθούσαν στον αρμόδιο υπουργό ευρωπαϊκών θεμάτων Ραφαέλε Φίττο, πρώην ευρωβουλευτή, όλα σχεδόν τα υπουργεία. Το ποσό για την Ιταλία είναι 209 δισεκατομμύρια ευρώ. Τα κράτη μέλη απέκτησαν δικαίωμα αλλαγών όταν η Κομισιόν διαπίστωσε ότι πολλά δεν πληρούσαν τους όρους του Ταμείου. Το πηγαινέλα των υπουργών έγινε ταξίδι ρουτίνας. Ο Τζεντιλόνι με τον Ντομπρόφσκις, δεν ενέκριναν συγκεκριμένες αλλαγές με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η εκταμίευση πολλών δισ.
Στην Ιταλία είδαν το φως της δημοσιότητας κριτικές και σχόλια εναντίον του πρώην πρωθυπουργού τους, σήμερα αρμόδιου Επιτρόπου. Εκείνος αντέδρασε όταν μέλη της κυβέρνησης δήλωσαν ότι «ξέχασες πώς είσαι Ιταλός και πατρίδα σου είναι η Ιταλία που τώρα σ' έχει ανάγκη». «Είμαι εκπρόσωπος όλης της Ευρώπης» απάντησε ο Τζεντιλόνι.
Οι κανονισμοί των εκταμιεύσεων έγιναν πολύ πιο αυστηροί με το Ταμείο Ανάκαμψης. Οι Αρχές θέλησαν να προστατεύσουν την εκτέλεση των εγκεκριμένων προγραμμάτων με αυστηρό έλεγχο στις δαπάνες.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση πριν από ένα περίπου χρόνο προχώρησε στην δημιουργία μιας ευρωπαϊκής εισαγγελίας στα αγγλικά πρότυπα. Την Ερρο (Εππο). Μια ανεξάρτητη Αρχή η οποία θα προστατεύει τις χώρες από κρούσματα διαφθοράς, διακίνηση μαύρου χρήματος, σωστής διαχείρισης των χρημάτων του Ταμείου, ακόμα και της παράνομης εξαγωγής μεγάλων ποσών που όμως προέρχονται από τις πληρωμές των έργων και προγραμμάτων, χωρίς να έχουν δηλωθεί στις χώρες προέλευσης.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Αρχή έχει έδρα το Λουξεμβούργο με αρμοδιότητες παρέμβασης χωρίς χρονοτριβή στην εθνική δικαιοσύνη των κρατών μελών.
Για να μην θεωρηθεί ότι καταργείται η απόδοση δικαιοσύνης στα κράτη μέλη, η Κομισιόν δημιούργησε αντιστοίχως εισαγγελικές μονάδες σε όλα τα κράτη μέλη, οι οποίες ερευνούν, προστατεύουν και ενημερώνουν τις παραβάσεις στο Λουξεμβούργο. Στην περίπτωση αυτή ο αρμόδιος υπερεισαγγελεας έχει δικαίωμα επιβολής των κυρώσεων σε εταιρίες και πρόσωπα τα οποία αποδείχθηκε ότι δεν έκαναν πιστή απόδοση των τιμολογίων πληρωμής για το έργο που είχαν αναλάβει. Όπως επίσης διαπιστώθηκαν ελλείψεις πιστοποιητικών εξαγωγής χρημάτων στο εξωτερικό, για προγράμματα που οι πληρωμές αφορούσαν χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης.
Οι προβλεπόμενες ποινές είναι άμεσα εκτελούμενες στις χώρες που διαπιστώνονται οι παραβάσεις.
Ρωτήσαμε φίλους συναδέλφους και πρώην ευρωβουλευτές οι οποίοι περιλαμβάνονται στην κεντρική Ανεξάρτητη Αρχή ποιος προΐσταται της Αρχής στο Λουξεμβούργο.
Πρόκειται για την επικεφαλής της Επιτροπής εισαγγελέων Λάουρας Κοντρούτα Κέβεσυ, 50 χρόνων από την Ρουμανία με φήμη πολύ σκληρής εισαγγελέα και μέχρι πρότινος με έδρα το Βουκουρέστι, στην Επιτροπή καταπολέμησης της διαφθοράς. Στο ενεργητικό της αναφέρουν οι πηγές μας καταγράφονται ορισμένες από τις μεγαλύτερες επιτυχίες σε καταγγελίες διαφθοράς και διακίνησης παράνομου χρήματος, η οποία αν αληθεύουν οι ίδιες πηγές βρέθηκε αντιμέτωπη με μαφία στο εσωτερικό και το εξωτερικό της πατρίδας της.
Στην Ιταλία, όπως μας ενημέρωσαν, η εισαγγελική ομάδα σε επίπεδο Ανώτατου Δικαστηρίου, αποτελείται από είκοσι εισαγγελείς ενώ υπάρχουν επιπλέον και εννέα αντιπρόσωποι αποκλειστικά ως λειτουργοί της επιτροπής εφέσεων. Έτσι δεν υπάρχουν καθυστερήσεις στην διαλεύκανση των υποθέσεων.
Στο τελικό στάδιο ενημερώνεται αναλυτικά η Κομισιόν και ειδικότερα το τμήμα συνεργατών των Επιτροπών που έχει την αρμοδιότητα εκταμίευσης των χρημάτων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Ο «κύκλος» Ανεξάρτητης Αρχής με τίτλο Ανώτατη δικαστική Αρχή προστασίας του Πολίτη έγινε δεκτή από τις κυβερνήσεις με ανάμικτα συναισθήματα. Καθησύχασαν όταν έγινε διευκρίνιση πως «δεν καταργούνται οι αρχές δικαιοσύνης είτε τα υπουργεία, είτε ο Άρειος Πάγος και το Συμβούλιο Επικρατείας». Σίγουρα όμως θα πρέπει να υπάρχει συνεργασία σε ειδικές περιπτώσεις χωρίς να υπάρχει «σύγκρουση συμφερόντων» όπως προβλέπεται από την ΕΕ και την αρμόδια Επίτροπο μέχρι πρότινος Μάργκρετ Βεστάγκερ.
Θα ήταν ενδιαφέρον να γνωρίζαμε τι συμβαίνει στην Ελλάδα και τώρα πλέον που για αρκετά χρόνια θα παρακολουθούμε τις εξελίξεις στην αναγέννηση της χώρας μετά την τραγωδία και την πορεία του Ταμείου Ανάκαμψης των 32 δισ. εκατομμυρίων που αναλογούν αρχικά στην Ελλάδα (500 εκατομ. Από τα 2,25 δις όπως αποφασίσθηκε στο Στρασβούργο).
Ο Μανώλης Μαυρομμάτης είναι πρώην ευρωβουλευτής της ΝΔ και ειδικός Σύμβουλος στην Κομισιόν με Επίτροπο την Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, νυν πρόεδρο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.