Τον Ιούνιο του 2020 το δικαστήριο του Νιου Τζέρσεϊ στις Ηνωμένες Πολιτείες κατέληξε σε συμβιβασμό με την ελληνική Novartis για την υπόθεση αθέμιτων πρακτικών του ελβετικού φαρμακευτικού κολοσσού στη χώρα μας.
Στο στόχαστρο των αμερικανικών Αρχών βρίσκονταν οι πολιτικές της εταιρίας στην Ελλάδα αλλά και στο Βιετνάμ και ο εξωδικαστικός συμβιβασμός προέβλεπε να καταβάλει η Novartis πρόστιμα συνολικού ύψους 346,7 εκατομμυρίων δολαρίων και για τις δύο χώρες.
Συγκεκριμένα η ελβετική φαρμακευτική δέχθηκε να καταβάλει στο αμερικανικό δημόσιο 225 εκατομμύρια δολάρια για την υπόθεση της Ελλάδας και ένα μικρότερο πρόστιμο, 8,9 εκατομμυρίων δολαρίων, για το Βιετνάμ. Ακόμα 112,8 εκατ. δολ. κατέβαλε στην αμερικανική επιτροπή κεφαλαιαγοράς ως εισηγμένη στο χρηματιστήριο των ΗΠΑ.
Στις 79 σελίδες της δικαστικής απόφασης δεν γίνεται πουθενά λόγος για χρηματισμό πολιτικών προσώπων, σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας «Ελ. Τύπος», παρότι έχουν καταθέσει στις αμερικανικές Αρχές οι δυο ίδιοι μάρτυρες που παρουσιάστηκαν στην Ελλάδα ως προστατευόμενοι και «έδειξαν» με τις καταθέσεις τους πολιτική εμπλοκή η οποία δεν προέκυψε από τη δικαστική έρευνα.
Η αμερικανική Δικαιοσύνη στράφηκε κατά της εταιρίας αλλά και κατά συγκεκριμένων προσώπων προσώπων, στελεχών της Novartis στην Ελλάδα, με κομβικό ρόλο στην προσπάθεια να πείθονται οι γιατροί για να γράφουν όσο το δυνατό περισσότερα σκευάσματα της εταιρίας σε ασθενείς.
Η έρευνα των Αμερικανών εστιάζει στη δωροδοκία γιατρών με πανάκριβα ταξίδια προκειμένου να συμμετέχουν σε διεθνή συνέδρια με αντάλλαγμα την αύξηση της συνταγογράφησης του οφθαλμολογικού σκευάσματος Lucentis για την ωχρά κηλίδα.
Ποιοι ήταν τελικά οι «ξένοι αξιωματούχοι»
Στην απόφαση του δικαστηρίου του Νιου Τζέρσεϊ υπάρχει, στο σημείο 4, όπως γράφει ο «Ελ. Τύπος», η αναφορά «ξένοι αξιωματούχοι » (Foreign Officials) για πρόσωπα που συμπεριλαμβάνονται στους εμπλεκόμενους στο σκάνδαλο των αθέμιτων πρακτικών. Κάποιοι έσπευσαν στο παρελθόν να υποστηρίξουν ότι πρόκειται για Ελληνες αξιωματούχους, κρατικούς λειτουργούς. Ωστόσο, στο αμερικανικό έγγραφο ξεκαθαρίζεται ότι σύμφωνα με τα ισχύοντα για την αρμόδια αμερικανική αρχή FCPA Foreign Corrupt Practices Akt Froud για την παράβαση του νόμου περί διαφθοράς στο εξωτερικό, οι ιδιώτες υπάλληλοι (γιατροί) νοσοκομείων και κλινικών αποκαλούνται «ξένοι αξιωματούχοι».
Οι υπόλοιπες σελίδες του αμερικανικού εγγράφου περιλαμβάνουν την αμερικανική νομολογία για σχετικές περιπτώσεις και τα συμφωνητικά που υπέγραψαν οι δυο πλευρές στον εξωδικαστικό συμβιβασμό με τα διαδικαστικά ζητήματα της καταβολής των χρημάτων. Η αμερικανική πλευρά πέτυχε να εξασφαλίσει οικονομικό όφελος βασιζόμενη στο γεγονός ότι παραπλανήθηκε η Αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.
«Η Novartis Hellas μέσω των εργαζομένων και των αντιπροσώπων της, κατέγραψε ψευδώς τις διεφθαρμένες πληρωμές που σχετίζονται με χορηγίες συνεδρίου ως νόμιμες δαπάνες διαφήμισης και προώθησης στα λογιστικά της αρχεία. Καταγράφοντας αυτές τις πληρωμές ως διαφήμιση και προώθηση η Novartis Hellas απέκρυψε τον αληθινό και διεφθαρμένο χαρακτήρα τους. Αυτές οι ψευδείς εγγραφές ενοποιήθηκαν στα οικονομικά αρχεία της Novartis AG (μητρική) και χρησιμοποιήθηκαν στην υποστήριξη της οικονομικής αναφοράς της Novartis AG στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς» τονίζουν οι Αμερικανοί δικαστές.