Την ανάγκη ριζικής αλλαγής στον τρόπο με τον οποίο η ελληνική κοινωνία προσεγγίζει το φαινόμενο των πυρκαγιών, υπογραμμίζει ο καθηγητής Φυσικών Καταστροφών Κώστας Συνολάκης σε δηλώσεις του στην ΕΡΤ.
Όπως σημειώνει, η κλιματική κρίση καθιστά πλέον την παρουσία των πυρκαγιών ένα σχεδόν μόνιμο καλοκαιρινό φαινόμενο, με τις συνθήκες ξηρασίας και καύσωνα να ευνοούν την εξάπλωσή τους. Ιδιαίτερη έμφαση δίνει στην ανάγκη τοπικής οργάνωσης με εθελοντές πυροσβέστες, αλλά και στην έξυπνη αξιοποίηση τεχνολογικών εργαλείων, ενώ καλεί σε απομάκρυνση από τη μονοκαλλιέργεια των πεύκων κατά τις αναδασώσεις.
Ο Κώστας Συνολάκης, τόνισε ότι οι ακραίες θερμοκρασίες και η ξηρασία δημιουργούν ιδανικές συνθήκες για εξάπλωση της φωτιάς: «Ένας καύσωνας που ξεραίνει το έδαφος, σε συνδυασμό με υψηλές θερμοκρασίες, κάνει τη διαθέσιμη καύσιμη ύλη πολύ πιο εύφλεκτη».
Συνολάκης: «Το δάσος δεν προλαβαίνει να επανέλθει»
Ο καθηγητής Φυσικών Καταστροφών υπογράμμισε τον κίνδυνο των διαδοχικών πυρκαγιών σε σύντομα χρονικά διαστήματα: «Όταν έχεις πυρκαγιά κάθε 50 χρόνια, το δάσος μπορεί να επανέλθει φυσικά. Όταν όμως έχεις πυρκαγιά κάθε τέσσερα ή πέντε χρόνια, όπως στο Κρυονέρι, δεν επανέρχεται. Χρειάζεται ανθρώπινη παρέμβαση».
Και όπως τόνισε, «πηγαίνω συχνά για πεζοπορία και ποδήλατο. Ήξερα πώς ήταν πριν το 2021 και πώς έγινε μετά. Η φυσική αναδάσωση είχε ξεκινήσει, αλλά η νέα πυρκαγιά μας πάει πάλι πίσω. Και είναι αυτός ο φαύλος κύκλος που δεν αφήνει το δάσος να ανακάμψει».
Αναφορικά με τον κίνδυνο πλημμυρών και την ανάγκη αντιπλημμυρικών έργων επισήμανε ότι «το επόμενο που πρέπει να μας απασχολεί είναι οι πλημμύρες. Τα πλημμυρικά φαινόμενα θα εξαρτηθούν από το αν και ποια έργα θα γίνουν. Αυτό δεν αφορά μόνο το Κρυονέρι, αλλά όλη την Ελλάδα».
Ο κ. Συνολάκης έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην αξία της τοπικής οργάνωσης: «Αν δεν αποκτήσουμε έναν διαφορετικό τρόπο αντιμετώπισης των πυρκαγιών, με τοπικούς εθελοντές πυροσβέστες σε κάθε χωριό και πόλη, δεν θα προλαβαίνουμε. Πρέπει να γνωρίζουν την περιοχή καλά και να μπορούν να συνδράμουν άμεσα τις κρατικές δυνάμεις. Δεν γίνεται να περιμένουμε ώρες να έρθει ένα ελικόπτερο, όπως συνέβη στην Κρήτη».
Και όπως τόνισε, «υπήρχε μόνο ένα ελικόπτερο στα Χανιά και ένα στο Ηράκλειο για όλη την Κρήτη. Αυτό δεν επαρκεί. Αν δεν φτάσουμε έγκαιρα, χάνεται πολύτιμος χρόνος.» Αναφορικά με τις πυροσβεστικές δυνάμεις πρόσθεσε: «Έχουμε αναβαθμίσει εθνικά την Πυροσβεστική, αλλά τώρα πρέπει να αναβαθμίσουμε και τις τοπικές υποδομές, κυρίως τους εθελοντές πυροσβέστες. Αυτοί μπορούν να βοηθήσουν όχι μόνο στην κατάσβεση, αλλά και στην εκκένωση περιοχών, σώζοντας ζωές».
Σχολιάζοντας την αποκαρδιωτική εικόνα από τα πύρινα μέτωπα, ο κ. Συνολάκης υπογράμμισε τη σημασία της τεχνολογίας στη μάχη με τις φωτιές. Τόνισε πως είναι απαραίτητη η αξιοποίηση θερμικών δορυφορικών εικόνων και της τεχνητής νοημοσύνης, ώστε να προβλέπεται έγκαιρα η πορεία των πυρκαγιών και να γίνεται αποτελεσματική διαχείριση των εναέριων μέσων. Όπως ανέφερε, «από φέτος έχουμε τη δυνατότητα να λαμβάνουμε μέχρι και πέντε εικόνες την ημέρα από την ίδια περιοχή, γεγονός που μπορεί να κάνει τη διαφορά στην πρόληψη και την επέμβαση».
Αναφερόμενος στην αποκατάσταση των καμένων περιοχών, επισήμανε την ανάγκη για αλλαγή νοοτροπίας ως προς την αναδάσωση, προτείνοντας πιο ανθεκτικά είδη δέντρων: «Δεν πρέπει να περιοριζόμαστε στο πεύκο. Υπάρχουν και άλλες επιλογές, όπως έλατα ή πλατάνια, που μπορεί να είναι πιο κατάλληλες για συγκεκριμένες περιοχές – για παράδειγμα, στο Κρυονέρι».
Καταλήγοντας, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για τις συνεχόμενες πυρκαγιές που πλήττουν τα δάση σε σύντομα διαστήματα, σημειώνοντας: «Όταν μια περιοχή καίγεται κάθε μισό αιώνα, η φύση βρίσκει τον ρυθμό της και ανακάμπτει. Όταν όμως οι φωτιές επαναλαμβάνονται κάθε τέσσερα ή πέντε χρόνια, η φυσική αποκατάσταση καθίσταται αδύνατη χωρίς την ανθρώπινη παρέμβαση».
