Στην Αλάσκα, στην αεροπορική βάση Έλμεντορφ-Ρίτσαρντσον κοντά στο Άνκορατζ, θα πραγματοποιηθεί σήμερα (22:00 ώρα Ελλάδος) το τετ-α-τετ του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, παρουσία μόνο των διερμηνέων τους, με τις συνομιλίες να επικεντρώνονται στη «διευθέτηση της ουκρανικής κρίσης» καθώς και σε διμερή ζητήματα, όπως δήλωσε ο σύμβουλος του Κρεμλίνου σε θέματα εξωτερικής πολιτικής Γιούρι Ουσακόφ.
Θα ακολουθήσει γεύμα εργασίας με τις αντιπροσωπείες των δύο χωρών. Οι πρόεδροι ΗΠΑ και Ρωσίας θα παραχωρήσουν κοινή συνέντευξη Τύπου, την πρώτη μετά το 2018 στο Ελσίνκι.
Την ίδια ώρα το Κίεβο και οι Ευρωπαίοι φοβούνται ότι απόντος του Ζελένσκι, Τραμπ και Πούτιν ενδέχεται να αρχίσουν να επανασχεδιάζουν τον χάρτη της Ουκρανίας. «Δεν θέλω να χρησιμοποιήσω τον όρο "μοιρασιά" αλλά, υπό μια έννοια, δεν είναι κακός όρος», ανέφερε ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έχει πει πως θα απαιτούνταν εδαφικές παραχωρήσεις προκειμένου να επιτευχθεί μια συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ θεωρεί πως ο Ρώσος ομόλογός του Βλαντίμιρ Πούτιν δεν θα επιχειρήσει να «παίξει» μαζί του κατά τη συνάντησή τους αργότερα σήμερα (22:30 ώρα Ελλάδος) στην Αλάσκα και έχει διαμηνύσει πως σκοπός του είναι να εμπλέξει «σύντομα» τον ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι σε μελλοντικές ειρηνευτικές συνομιλίες για την Ουκρανία.
Αυξανόμενη στρατιωτική πίεση
Λίγες ώρες πριν από τη συνάντηση των ηγετών Ρωσίας και ΗΠΑ, η Ουκρανία βρίσκεται αντιμέτωπη με διαρκώς αυξανόμενη στρατιωτική πίεση και χθες Πέμπτη οι αρχές έδωσαν εντολή για νέες εκκενώσεις περιοχών στην ανατολική περιφέρεια Ντονέτσκ, όπου η προέλαση των στρατευμάτων της Μόσχας συνεχίζεται ραγδαία τις τελευταίες ημέρες.
«Εάν δεν ήμουν εγώ πρόεδρος, (ο Πούτιν) θα ήθελε να καταλάβει ολόκληρη την Ουκρανία. Αλλά είμαι πρόεδρος (των ΗΠΑ) και δεν πρόκειται να παίξει μαζί μου», είπε ο πρόεδρος Τραμπ σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο, την παραμονή του κρίσιμου τετ-α-τετ με τον ισχυρό άνδρα του Κρεμλίνου.
Για τον Ντάνιελ Φριντ, πρώην πρέσβη των ΗΠΑ στην Πολωνία και νυν αναλυτή του κέντρου μελετών Atlantic Council, ο κίνδυνος που ελλοχεύει την Παρασκευή είναι να εξελιχθεί η συνάντηση σε «χαμένη ευκαιρία» εάν ο Πούτιν κερδίσει απλώς χρόνο.
«Θα ξέρω στα πρώτα δύο, τρία, τέσσερα ή πέντε λεπτά» εάν θα είναι εποικοδομητική ή όχι η συνάντηση, ισχυρίστηκε ο Τραμπ, ο οποίος θεωρεί τον εαυτό του φαβορί για το Νόμπελ Ειρήνης. «Αυτή η συνάντηση θα ανοίξει τον δρόμο για μια άλλη», με τη συμμετοχή του προέδρου της Ουκρανίας, έλεγε νωρίτερα σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Fox News Radio.
Επιθυμία για μελλοντική τριμερή σύνοδο
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ εξέφρασε επίσης την επιθυμία για μελλοντική τριμερή σύνοδο κορυφής, ενδεχομένως στην Αλάσκα.
Από την πλευρά του, ο Πούτιν επαίνεσε τις «έμπρακτες και ειλικρινείς» προσπάθειες των ΗΠΑ για «τον τερματισμό των εχθροπραξιών, την επίλυση της κρίσης και την επίτευξη συμφωνιών που θα ικανοποιούν όλα τα εμπλεκόμενα μέρη».
Ο Ουκρανός πρόεδρος δεν προσκλήθηκε σε αυτήν τη συνάντηση μεταξύ δύο ηγετών των οποίων η σχέση είναι ευμετάβλητη και χαρακτηρίζεται άλλοτε από ένταση και άλλοτε από θεαματική επαναπροσέγγιση. Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι επισκέφθηκε χθες Πέμπτη το Λονδίνο, όπου έγινε δεκτός από τον βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ. Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν συσπειρωθεί στο πλευρό του, προσπαθώντας να επηρεάσουν τον πρόεδρο των ΗΠΑ.
Στο πεδίο των μαχών στην Ουκρανία, τα ουκρανικά στρατεύματα προσπαθούν να αναχαιτίσουν την ταχεία προέλαση των εισβολέων στην περιφέρεια Ντονέτσκ, όπου η Μόσχα ανακοίνωσε την κατάληψη άλλων δύο κοινοτήτων την Πέμπτη.
Η Μόσχα αξιώνει από το Κίεβο τέσσερις ουκρανικές περιφέρειες τις οποίες ρωσικά στρατεύματα ελέγχουν εν μέρει (Ντονέτσκ, Λουχάνσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα), πέραν της Κριμαίας την οποία η Ρωσία προσάρτησε παράνομα το 2014, να σταματήσει τις προμήθειες όπλων από τη Δύση και να εγκαταλείψει τις φιλοδοξίες για ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Η ουκρανική κυβέρνηση έχει απορρίψει κατηγορηματικά αυτές τις αξιώσεις ως «απαράδεκτες».
Ύστερα από τρεις γύρους συνομιλιών τους προηγούμενους μήνες, με τελευταίο εκείνον του Ιουλίου στην Κωνσταντινούπολη, Ρώσοι και Ουκρανοί κατάφεραν να συμφωνήσουν μόνο σε ανταλλαγή αιχμαλώτων πολέμου.
To πρόγραμμα Τραμπ
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ θα αναχωρήσει από τον Λευκό Οίκο στις 6:45 τοπική ώρα (13:45 ώρα Ελλάδος) σήμερα και θα φύγει από το Άνκορατζ την ίδια μέρα, στις 17:45 ώρα Αλάσκας σήμερα. Προγραμματίζεται να επιστρέψει στον Λευκό Οίκο νωρίς το Σάββατο το πρωί.