Μνήμες από παλαιότερους ισχυρούς σεισμούς που έχουν πλήξει την Τουρκία, «ξύπνησε» ο σημερινός σεισμός των 6,2 Ρίχτερ στην Κωνσταντινούπολη.
Η Τουρκία βρίσκεται κοντά σε πολλά ρήγματα, γεγονός που την καθιστά μια από τις πιο ενεργές ζώνες σεισμών στον κόσμο. Το μεγαλύτερο μέρος της χώρας βρίσκεται στην τεκτονική πλάκα της Ανατολίας, η οποία βρίσκεται ανάμεσα σε δύο μεγάλες πλάκες - την ευρασιατική και την αφρικανική.
Οι σημερινές σεισμικές δονήσεις που έγιναν αισθητές μέχρι και στη Χίο ήταν αρκετές για να μας θυμίσουν τον τελευταίο διπλό σεισμό της 6ης Φεβρουαρίου του 2023 μεγέθους 7,7 και 7,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ που έπληξε τη νότια Τουρκία και μέρος της βόρειας Συρίας.
Οι φονικές δονήσεις προκάλεσαν τον θάνατο σχεδόν 60.000 ανθρώπων, ενώ κάποιοι πέθαναν στον ύπνο τους. Εκείνο το βράδυ, όλος ο πλανήτης παρακολουθούσε αποσβολωμένος από τη θλίψη, τους κατοίκους στις πληγείσες περιοχές της Τουρκίας -αρκετοί με πιτζάμες, καθώς ο πρώτος σεισμός τους έπιασε στον ύπνο- να στέκονται έξω από τα μισογκρεμισμένα σπίτια τους.
Και μετά ξεκίνησαν οι έρευνες και οι μεγάλες επιχειρήσεις διάσωσης για τον εντοπισμό επιζώντων που θάφτηκαν κάτω από τόνους συντριμιών και την ανάσυρση τους από τα χαλάσματα. Τα τουρκικά μέσα δεν σταματούσαν να αναφέρουν νεκρούς πολίτες και τοποθεσίες ανθρώπων που έχουν παγιδευτεί κάτω από τα χαλάσματα σε πολλές πόλεις.
Εκείνες τις ημέρες μπροστά στον όλεθρο που σκόρπισε ο εγκέλαδος, όλες οι χώρες ανταποκρίθηκαν στέλνοντας αποστολές βοήθειας στην Τουρκία. Κανένας αρχηγός και κανένας λαός δεν έκανε πίσω στην «εκεχειρία» που είχε δημιουργήσει η ίδια η φύση, όλες οι χώρες παραμέρισαν τις όποιες διαφορές για να παράσχουν περαιτέρω υποστήριξη στην χώρα και τα θύματα.
Τότε, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έκανε λόγο για τη μεγαλύτερη καταστροφή του αιώνα, μετά από το σεισμό του 1939 στο Ερζίντζαν, στον οποίο σκοτώθηκαν 32.968 άνθρωποι και τραυματίστηκαν πάνω από 100.000.
Ο σεισμός του 1939 ήταν ίδιας ισχύος με του 2023 και χτύπησε την ανατολική Τουρκία στις 27 Δεκεμβρίου, έχοντας εστιακό βάθος 20 χλμ. Η δόνηση διήρκεσε 52 δευτερόλεπτα, ενώ είχε ως αποτέλεσμα να προκληθεί ένα τσουνάμι ύψους 1–3 μέτρων, που έπληξε την ακτή της Μαύρης Θάλασσας.
Ο σεισμός προκάλεσε σοβαρές ζημιές σε περίπου 116.720 κτίρια, επίσης ήταν χειμώνας και η βοήθεια στις πληγείσες περιοχές ήταν δύσκολο να φτάσει.
Αρχικά, ο αριθμός των νεκρών ήταν περίπου 8.000 άνθρωποι, ενώ τα ξημερώματα της επόμενης μέρας αναφέρθηκε ότι είχε αυξηθεί στις 20.000, με την θερμοκρασία να έχει πέσει στους -30 βαθμούς Κελσίου. Μέχρι τις 5 Ιανουαρίου, σχεδόν 33.000 είχαν πεθάνει λόγω του σεισμού, των χαμηλών θερμοκρασιών, των συνθηκών χιονοθύελλας και των πλημμυρών.
Οι ζημιές ήταν τόσο μεγάλες που έκτοτε η πόλη Ερζιντζάν εγκαταλείφθηκε εντελώς και ένας νέος οικισμός ιδρύθηκε λίγο πιο βόρεια. Η ολική καταστροφή από τον σεισμό ώθησε την Τουρκία να υιοθετήσει σεισμικούς κανονισμούς δόμησης.
Ο αμέσως επόμενος σεισμός μεγέθους 7,4 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ στη χώρα σημειώθηκε στις 17 Αυγούστου του 1999 με επίκεντρο 11 χλμ νοτιοανατολικά του Ιζμίτ, στον Μαρμαρά, μια πυκνοκατοικημένη περιοχή στα νότια της Κωνσταντινούπολης, της μεγαλύτερης πόλης της Τουρκίας. Είχε εστιακό βάθος 15 χιλιόμετρα και διήρκησε περίπου 45 δευτερόλεπτα. Μέσα σε λίγες μέρες, ο επίσημος απολογισμός των νεκρών ανήλθε σε 17.500, ενώ, περισσότεροι από 50.000 άνθρωποι τραυματίστηκαν.
Ο σεισμός προκάλεσε εκτεταμένες ζημιές, με πολλά κτήρια να καταρρέουν και γέφυρες να κόβονται στα δύο.
Υπολογίζεται ότι 500.000 άνθρωποι έμειναν άστεγοι, καθώς χιλιάδες κτήρια - μεταξύ αυτών το αρχηγείο του τουρκικού ναυτικού στο Gölcük και το διυλιστήριο πετρελαίου Tüpraş στο Ιζμίτ - κατέρρευσαν. Και σε αυτόν τον σεισμό η Ελλάδα προσέφερε άμεση υποστήριξη στην Τουρκία, αμβλύνοντας τις σχέσεις των δύο χωρών.
Επειδή, τα περισσότερα θύματα προήλθαν από την κατάρρευση κατοικιών, υπήρξε έντονη κατακραυγή εναντίον των εργολάβων, οι οποίοι κατηγορήθηκαν για κακή κατασκευή και για χρήση φθηνών υλικών, μάλιστα ορισμένοι εξ αυτών διώχθηκαν ποινικά, αλλά στο τέλος ελάχιστοι κρίθηκαν ένοχοι.
