Σχέδιο που στοχεύει στην επανένταξη χιλιάδων ανενεργών πολιτών στην αγορά εργασίας παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην ελληνική κυβέρνηση, προτείνοντας επίδομα εργασίας ύψους έως 90 ευρώ μηνιαίως. Με την εφαρμογή του, εκτιμάται αύξηση της απασχόλησης κατά 60.000 άτομα και σημαντική μείωση της φτώχειας.
Σε ένα κρίσιμο βήμα για την ενίσχυση της απασχόλησης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει στην ελληνική κυβέρνηση την καθιέρωση επιδόματος εργασίας ύψους έως 90 ευρώ τον μήνα (1.080 ευρώ ετησίως) για χαμηλόμισθους εργαζομένους και χαμηλοσυνταξιούχους. Το σχέδιο έχει ως στόχο να τονώσει την εργασία και να δώσει ώθηση σε κοινωνικές ομάδες που παραμένουν εκτός αγοράς.
Σύμφωνα με τον Ελεύθερο Τύπο, το προτεινόμενο μέτρο, το οποίο αναρτήθηκε και στην επίσημη ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προβλέπει πλήρη αντιστάθμιση των ασφαλιστικών εισφορών (100%) για εισοδήματα έως 627 ευρώ και μερική για αποδοχές έως τα 900 ευρώ.
Το κόστος και η κάλυψη
Το συνολικό ετήσιο κόστος του προγράμματος ανέρχεται σε περίπου 290 εκατ. ευρώ. Η ενίσχυση καλύπτει τις ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων και των χαμηλοσυνταξιούχων, με τη μεγαλύτερη επιδότηση να χορηγείται σε όσους αμείβονται έως 627 ευρώ – το εισοδηματικό όριο για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα σε τετραμελή οικογένεια.
Η παροχή φθίνει σταδιακά μέχρι τα 900 ευρώ μηνιαίως, επίπεδο στο οποίο μηδενίζεται. Η πρόταση περιλαμβάνει ακόμα πρόβλεψη μικρότερης ή μηδενικής επιδότησης για μισθούς άνω του εν λόγω ορίου.
Ποιους αφορά
Η Κομισιόν στοχεύει στην ένταξη τεσσάρων βασικών κοινωνικών ομάδων στην εργασία:
- Γυναίκες
- Νέους
- Δικαιούχους του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος
- Χαμηλοσυνταξιούχους λόγω πρόωρης συνταξιοδότησης
Περίπου 1,3 εκατομμύρια άτομα στην Ελλάδα βρίσκονται εκτός εργατικού δυναμικού, εκ των οποίων το 71,7% είναι γυναίκες. Η ενίσχυση εκτιμάται ότι θα φέρει 60.000 νέες θέσεις εργασίας, με σημαντικό μέρος να καλύπτεται από γυναίκες και νέους.
Αναλυτικά παραδείγματα
Ένας εργαζόμενος με μισθό 500 ευρώ θα λάβει επίδομα 65 ευρώ τον μήνα, ενώ για μισθό 630 ευρώ η ενίσχυση φτάνει τα 88 ευρώ. Το επίδομα προτείνεται να καταβάλλεται μέσω της μισθοδοσίας και να εξαιρείται από τα εισοδηματικά κριτήρια του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.
Επιπλέον, προτείνεται η διατήρηση των υφιστάμενων ενισχύσεων προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις για προσλήψεις, ώστε να μην επηρεαστεί η λειτουργία τους από το νέο μέτρο.
Αναμενόμενα οφέλη
Η πρόταση εκτιμά ότι:
- Το ποσοστό απασχόλησης θα αυξηθεί κατά 0,9 ποσοστιαίες μονάδες.
- Η συμμετοχή των γυναικών θα ανέβει κατά 1,2 μονάδες (39.000 άτομα).
- Το αντίστοιχο ποσοστό για τους άνδρες είναι 0,6 μονάδες (22.000 άτομα).
- Οι ώρες εργασίας θα αυξηθούν κατά 1,2%.
- Το ποσοστό φτώχειας στους εργαζομένους θα μειωθεί κατά 0,6 μονάδες (30.000 άτομα).
Το μέτρο αναμένεται να έχει πολλαπλασιαστικό δημοσιονομικό όφελος, μειώνοντας σταδιακά το καθαρό κόστος του.
Παράδειγμα Ευρωπαϊκών χωρών
Πολλές χώρες της Ε.Ε. έχουν εφαρμόσει αντίστοιχα προγράμματα:
- Γερμανία: Το σύστημα Mini-Jobs παρέχει όφελος εργασίας πάνω από 20% για εισοδήματα έως 538 ευρώ και μειώνεται σταδιακά έως τα 2.000 ευρώ.
- Γαλλία: Μέσω του Prime d’activité, ενισχύονται νοικοκυριά που κερδίζουν πάνω από το 50% του κατώτατου μισθού χωρίς να χάνουν τα επιδόματά τους.
- Ολλανδία: Πρωτοπόρο μοντέλο με επιδότηση έως και 29,8% του κατώτατου μισθού, φτάνοντας σε ανώτατα επίπεδα εισοδήματος και στη συνέχεια μειώνεται.
- ΗΠΑ: Παρέχεται επιδότηση έως 40% για τους χαμηλόμισθους.
Η εφαρμογή παρόμοιων συστημάτων και σε άλλες χώρες όπως η Σουηδία, η Φινλανδία, η Ιταλία και η Δανία δείχνει τη δυναμική των επιδομάτων εργασίας στη μείωση της ανεργίας και της φτώχειας.
Στοιχεία για την Ελλάδα
Εκτίμηση του ανενεργού πληθυσμού (2023):
| Κατηγορία | Άνδρες | Γυναίκες | Σύνολο | Ποσοστό Ανδρών | Ποσοστό Γυναικών |
|---|---|---|---|---|---|
| Οικογενειακές ευθύνες | 25,8 χιλ. | 288,2 χιλ. | 314,1 χιλ. | 8,2% | 91,8% |
| Πρόωρη συνταξιοδότηση | 173,5 χιλ. | 169,8 χιλ. | 343,3 χιλ. | 50,5% | 49,5% |
| Λοιποί λόγοι | 69,7 χιλ. | 319,4 χιλ. | 389,1 χιλ. | 17,9% | 82,1% |
| Μακροχρόνια άνεργοι (1–5 έτη) | 109,2 χιλ. | 182,8 χιλ. | 292,0 χιλ. | 37,4% | 62,6% |
| Σύνολο | 378,2 χιλ. | 960,2 χιλ. | 1.338,5 χιλ. | 28,3% | 71,7% |
Η μελέτη τονίζει ότι ένα μεγάλο ποσοστό των ληπτών του εγγυημένου εισοδήματος είτε δεν εργάζονται καθόλου (110.000 άτομα), είτε απασχολούνται ελάχιστα, ενώ 44.000 άτομα δηλώνουν πάνω από 35 ώρες εργασίας την εβδομάδα, γεγονός που υποδηλώνει πιθανή υποδήλωση εισοδημάτων για να διατηρηθεί το επίδομα.
Είναι παραπάονο από πασιφανές πως το νέο επίδομα εργασίας αποτελεί μια στοχευμένη πρόταση με διπλό στόχο: να αυξήσει την απασχόληση και να περιορίσει τα αντικίνητρα που κρατούν χιλιάδες εκτός αγοράς. Παράλληλα, η οικονομική ενίσχυση αναμένεται να περιορίσει τον κίνδυνο φτώχειας και να ενισχύσει την κοινωνική συνοχή, διαμορφώνοντας ένα νέο παραγωγικό πρότυπο απασχόλησης στη χώρα.
