Η σημερινή συνάντηση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, με την Κίμπερλι Γκιλφόιλ στο Μέγαρο Μαξίμου σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας εποχής στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις. Η ανάληψη καθηκόντων της 25ης πρέσβεως των ΗΠΑ στην Ελλάδα, που ξεκίνησε επισήμως χθες, φέρνει προσδοκίες για περαιτέρω ενδυνάμωση των διμερών σχέσεων, αλλά και ορισμένα ερωτήματα για την πορεία που θα ακολουθηθεί.
Η εμβάθυνση της διμερούς ενεργειακής συνεργασίας αποτελεί τη βασική προτεραιότητα της νέας πρέσβεως, καθώς ο τομέας αυτός προσφέρεται για περισσότερες συμπράξεις και αμοιβαία επωφελείς ελληνοαμερικανικές συνεργίες. Μόνο τυχαία προς αυτό δεν πρέπει να θεωρείται η χθεσινή γνωστοποίηση ότι ο αμερικανικός ενεργειακός κολοσσός, ExxonMobil, θα πραγματοποιήσει –το αργότερο εντός του 2027– γεωτρήσεις στα θαλασσοτεμάχια νοτιοδυτικά της Κρήτης.
Οι επίσημες ανακοινώσεις θα πραγματοποιηθούν στην έκτη συνάντηση της Σύμπραξης για τη Διατλαντική Ενεργειακή Συνεργασία (P-TEC) που πραγματοποιείται στην Αθήνα στις 6 και 7 Νοεμβρίου· σε αυτή θα μετάσχουν τρεις υπουργοί της αμερικανικής κυβέρνησης: ο υπουργός Εσωτερικών, Νταγκ Μπέργκαμ, ο υπουργός Ενέργειας, Κρις Ράιτ, και ο υφυπουργός Εξωτερικών για τη Διαχείριση και τους Πόρους, ο ομογενής Μάικλ Ρήγας.
Σημαντικές συμφωνίες
Στο P-TEC –κατά τη διάρκεια του οποίου αναμένεται να υπογραφούν και ενεργειακές συμφωνίες μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ, με έμφαση στη συνεργασία τους στον Κάθετο Διάδρομο φυσικού αερίου– θα παραστεί και η κ. Γκιλφόιλ, η οποία αναμένεται να μιλήσει. Τα ενεργειακά βρίσκονται στα αμερικανικά ραντάρ λόγω και της συμμετοχής της Chevron (από κοινού με την Helleniq) στον διαγωνισμό για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στα θαλάσσια οικόπεδα νοτίως της Κρήτης αλλά και λόγω των εξελίξεων στην ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ την οποία η Ουάσιγκτον παρακολουθεί.
Οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις έχουν και άλλες μείζονες πτυχές, όπως την πολιτικοστρατιωτική (Στρατηγικός Διάλογος) αλλά και την περιφερειακή συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο με σχήματα όπως το 3+1 (Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ και ΗΠΑ). Το γεγονός ότι η πρεσβεία έμεινε ακέφαλη από τον περασμένο Ιανουάριο, οπότε αποχώρησε ο πρώην επικεφαλής Τζορτζ Τσούνης, μέχρι την έλευση της κ. Γκιλφόιλ, σημαίνει ότι η αμερικανική πλευρά θα έχει να τρέξει πολλά και διαφορετικά θέματα.
Οπωσδήποτε, το ερώτημα πώς θα κινηθεί η νέα πρέσβης είναι κάτι που απασχολεί τόσο Αμερικανούς αξιωματούχους όσο και Έλληνες πρέσβεις που έχουν χειριστεί ποικίλες ελληνοαμερικανικές υποθέσεις. Αυτό που πολλοί εν ενεργεία Έλληνες ανώτεροι διπλωματικοί αξιωματούχοι συζητούν σε ιδιωτικές τους συνομιλίες, ο πρέσβης ε.τ. Κωνσταντίνος Μπίτσιος το έθεσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αντιπαραβάλλοντας την κ. Γκιλφόιλ με τον Αμερικανό πρέσβη στην Άγκυρα, Τόμας Μπάρακ.
«Από τη μία πλευρά έχουμε έναν έμπειρο και αποτελεσματικό παίκτη που έχει ήδη κάνει τη διαφορά και από την άλλη μία καλών προθέσεων πρέσβη, η οποία έχει απευθείας επαφή με τον πρόεδρο Τραμπ», σημείωσε ο κ. Μπίτσιος, υπογραμμίζοντας την ανάγκη η πολιτική και η επιχειρηματική τάξη να συνδράμουν ουσιωδώς «με σοβαρότητα και επαγγελματισμό» τις σχέσεις της Ελλάδας με τις ΗΠΑ. Όσο για την πρέσβη, εκτίμησε ότι θα πρέπει η ίδια «να σταθμίσει προσεκτικά τη διαφορά ανάμεσα στην κοινωνική της παρουσία και την επαγγελματική της σταδιοδρομία».
Έμπειροι περί τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις «έδειχναν» τον DCM, δηλαδή τον υπ’ αριθμόν δύο της Αμερικανικής Πρεσβείας, Τζος Χακ. Πρόκειται για έναν διπλωμάτη καριέρας που γνωρίζει άριστα τα της περιοχής, καθώς οι προγενέστερες θέσεις του στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ αφορούσαν τη Νότια Ευρώπη, με έμφαση σε Ελλάδα, Τουρκία, Κύπρο και Μάλτα.
Ο κ. Χακ ήταν μεταξύ αυτών που συνόδευσαν χθες το πρωί τη νέα πρέσβη στο Προεδρικό Μέγαρο, προκειμένου να επιδώσει τα διαπιστευτήριά της στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνο Τασούλα, ο οποίος είχε δίπλα του την υφυπουργό Εξωτερικών, πρέσβη Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου.
Σε καλό κλίμα
Στη συνέχεια, συνοδευόμενη από τον επικεφαλής της Διεύθυνσης Εθιμοτυπίας του υπουργείου Εξωτερικών, πρέσβη Δημήτρη Ζεβελάκη, η κ. Γκιλφόιλ συναντήθηκε με τον επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας, Γιώργο Γεραπετρίτη.
Από τη συνάντηση δεν έλειψαν τα χαμόγελα, ενώ μετά το πέρας της το υπουργείο Εξωτερικών υπογράμμιζε ότι επιβεβαιώθηκε το άριστο επίπεδο των σχέσεων Ελλάδας-ΗΠΑ και ότι ο κ. Γεραπετρίτης και η Αμερικανίδα πρέσβης συμφώνησαν να εργαστούν από κοινού για την ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας και της Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης.
Κάπως έτσι σηματοδοτείται η έναρξη της θητείας της κυρίας Γκιλφόιλ, ενός ανθρώπου επικοινωνιακού και εξωστρεφούς, που δείχνει να απολαμβάνει τη δημοσιότητα και το παιχνίδι με τις κάμερες. Το γεγονός ότι κάθεται σε μια καρέκλα που προσφέρει ισχύ, εξουσία και ανέσεις στον κάτοχό της, την καθιστά αυτομάτως και «ηλεκτρική», υπό το πρίσμα και της αδηφάγου δημοσιότητας.