Το 25ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας- Νύχτες Πρεμιέρας τίμησε τον Κώστα Γαβρά απονέμοντας του το βραβείο «Γιώργος Τζιώτζιος» (που θεσπίστηκε στη μνήμη του ιδρυτή και εμπνευστή της διοργάνωσης) για το σύνολο της προσφοράς του στον κινηματογράφο και τον πολιτισμό, κατά τη διάρκεια της τελετής λήξης που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, όπου έκανε την πανελλήνια πρεμιέρα της, η ταινία του «Ενήλικοι στην Αίθουσα».
«Για μένα είναι απόψε μια πολύ ειδική βραδιά. Μια βραδιά που δεν ξέρω πώς να τη χαρακτηρίσω. Ίσως να πω παράδοξη. Έχω βρεθεί σε βραδιές σαν και αυτή. Ωστόσο, καμία δεν μοιάζει με τη σημερινή. Γιατί είναι η πρώτη φορά που το ελληνικό κοινό βλέπει μία ταινία μου, ενώ ήδη ξέρει την ιστορία που θα αφηγηθώ. Καθένας από εσάς έχει δει το φιλμ το δικό του, το έχει σκεφτεί. Και το καταλαβαίνω. Πάνε δέκα χρόνια που ζείτε σε αυτή την κατάσταση και με όλους αυτούς τους χαρακτήρες και τα ξέρετε σχεδόν όλα. Γι’ αυτό ήθελα απόψε να σας παρακαλέσω να δείτε το δικό μου φιλμ, την ιδέα μου πάνω σε αυτή την κατάσταση που ξέρετε πολύ καλά, αφήνοντας το δικό σας για λίγο στην άκρη. Και ύστερα να κάνετε τη σύγκριση και να το συζητήσετε. Η παράκληση που σας κάνω είναι να το δείτε χωριστά» δήλωσε ο Κώστας Γαβράς παραλαμβάνοντας το βραβείο από τον καλλιτεχνικό διευθυντή των Νυχτών Πρεμιέρας, Λουκά Κατσίκα, ενώ το κοινό στην αίθουσα τον χειροκροτούσε όρθιο.
Στη συνέχεια, ο σκηνοθέτης κάλεσε στη σκηνή τους ηθοποιούς (Χρήστο Λούλη, Αλέξανδρο Μπουρδούμη, Δημήτρη Τάρλοου, Χρήστο Στέργιογλου, Γιώργο Χωραφά) που συμμετέχουν στο «Ενήλικοι στην Αίθουσα» καθώς και τον επικεφαλής του ΜεΡΑ 25 Γιάνη Βαρουφάκη, πάνω στο βιβλίο του οποίου βασίστηκε η ταινία του. «Χωρίς αυτούς, χωρίς τη βοήθεια των ηθοποιών, των συνεργατών μου και των τεχνικών που βρίσκονται απόψε μέσα στην αίθουσα, δεν θα γινόταν ποτέ αυτή η ταινία» είπε ο Κώστας Γαβράς ευχαριστώντας τον διευθυντή φωτογραφίας του Γιώργου Αρβανίτη, τους συμπαραγωγούς του και τη σύζυγο και παραγωγό του Μισέλ Ρέι Γαβράς.
Η συνέντευξη του Κώστα Γαβρά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ
Στοχεύοντας κάπου «ανάμεσα στο ελληνικό και στο διεθνές κοινό» όπως δηλώνει σε συνέντευξη του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο Κώστας Γαβράς επισημαίνει ότι η νέα του ταινία «Ενήλικοι στο δωμάτιο», που έκανε απόψε την πανελλήνια πρεμιέρα της στις Νύχτες Πρεμιέρας, είναι για την ευρωπαϊκή διάσταση της ελληνικής κρίσης, αντικατοπτρίζει την δική του οπτική και όσα τον ενδιέφεραν στο θέμα που αφηγείται: τη διαπραγμάτευση του χρέους με τους ευρωπαίους δανειστές τους πρώτους μήνες του 2015, θέμα που ο σκηνοθέτης αναπτύσσει στηριζόμενος στο βιβλίο του Γιάνη Βαρουφάκη «Adults in the Room».
Κράτησε όπως λέει «όσα έκρινε απαραίτητα, χωρίς λεπτομέρειες που θα δυσκόλευαν τον θεατή».
Ερωτηθείς για το ποιο ήταν το κίνητρο του προκειμένου να κινηματογραφήσει τους «Ενήλικους στην Αίθουσα» είπε πως “ήταν η λειτουργία της Ευρώπης, ο τρόπος που έκανε να υποφέρει ο ελληνικός λαός. Η Ευρώπη δεν παίζει πια τον «οικογενειακό» ρόλο στις σχέσεις των ευρωπαϊκών κρατών. Ο ρόλος της σ’ αυτή την ιστορία, όπως και σε άλλες, ήταν να βοηθήσει το ευρώ. Ξεχνάμε δηλαδή τον άνθρωπο για κάτι τελείως αόριστο που είναι το χρήμα, η οικονομία. Αυτό είναι το βασικό θέμα της ταινίας από το οποίο πηγάζει και το άλλο θέμα, η Δημοκρατία. Το δήλωσε κι ο Ευρωπαίος επίτροπος Οικονομικών Πιερ Μοσκοβισί σε μια εκ των υστέρων συνέντευξη του, ότι δεν υπήρχε Δημοκρατία στο Εurogroup. Και σκεφτείτε πως κι ο ίδιος συμμετείχε. Αυτές οι αντιφάσεις μ’ ενδιέφεραν πάρα πολύ”.
Πρόσθεσε πως οι “«Οι Ενήλικοι στην Αίθουσα» βασίζονται σε πραγματικά γεγονότα. Σ’ αυτό το επίπεδο της ταινίας κράτησα όσα ειπώθηκαν στην διαπραγμάτευση του χρέους τους πρώτους μήνες του 2015. Πώς το ξέρω; Διάβασα τις ομιλίες του Βαρουφάκη, τις σημειώσεις του και τις ηχογραφήσεις που έκανε μέσα στο Eurogroup, επειδή πολύ γρήγορα κατάλαβε ότι δεν κρατούσαν πρακτικά των συνεδριάσεων. Οπότε μπόρεσα να ακούσω αυτά που ειπώθηκαν και τις αντιφάσεις τους. Από εκεί και πέρα χρειάστηκε η μυθοπλασία: έπρεπε να δείξω κινηματογραφικά σε δύο ώρες, όσα βίωνε ο ελληνικός λαός πεντέμισι μήνες. Δεν μπορώ να τα δείξω όλα. Δείχνω πολύ γρήγορα καταστήματα που λόγω κρίσης έχουν κλείσει, ανθρώπους που κοιτάζουν αμίλητοι και απομακρύνονται, η σκηνή του τέλους είναι επίσης μυθοπλασία”.
Αναφορικά με την έντονη κριτική από τους χρήστες των social media πριν καν η ταινία να βγει στις αίθουσες, εξήγησε πως πιστεύει ότι “οφείλεται στο πάθος με το οποίο οι Έλληνες αντιμετωπίζουμε τις καταστάσεις αντί της λογικής. Να μιλήσουν αφού δουν την ταινία είναι εντελώς θεμιτό και απαραίτητο. Εδώ όμως άρχισαν να βρίζουν από πριν εμένα και τον Βαρουφάκη. Αυτό το πάθος σ’ εμάς τους Έλληνες πηγάζει από τον Εμφύλιο και δυστυχώς συνεχίζεται 70 χρόνια μετά με λόγια και ύβρεις. Η μνήμη πρέπει πάντα να διατηρείται. Όχι όμως η μνήμη που καταλήγει σε μίσος”.
