κάνοντας τον απολογισμό, ένα χρόνο μετά το ξέσπασμα της πανδημίας και τη γενίκευση των lockdown παγκοσμίως, θα πρέπει να αναρωτηθούμε: Ποια είναι η σημαντικότερη αλλαγή σε πολιτικό επίπεδο; Ποιο είναι το ποιοτικό άλμα που φαίνεται να θεμελίωσε η Ευρώπη, εξαιτίας ή χάρη της τρέχουσας κρίσης της πανδημίας; Με το δεδομένο ότι κάθε κρίση επηρεάζει αποφασιστικά την εξέλιξη της Ευρώπης, ως ενιαίας δύναμης, θα απαντούσαμε ανεπιφύλακτα ότι η σπουδαιότερη μεταβολή είναι η στροφή 180 μοιρών στην πολιτική της Γερμανίας. Ο διαφορετικός τρόπος με τον οποίο αναγκάστηκε να «διαβάσει» η Γερμανία την επιβίωσή της στο μέλλον, η συνειδητοποίηση ότι μόνο μέσα σε μία ενωμένη και εύρωστη οικονομικά Ευρώπη, μπορεί και η ίδια να παραμένει ακμαία και να πρωταγωνιστεί.

του Γιάννη Κοτόφωλου

Ολα τα άλλα αποτελούν τα λογικά επακόλουθα. Η εντυπωσιακή στροφή που έκανε στην πολιτική της η Γερμανία, είναι η εξέλιξη η οποία αναβάθμισε την προοπτική της Ευρώπης συνολικά και κράτησε τις οικονομίες της ζωντανές, προσβλέποντας σε ένα νέο κύκλο μεγάλης ανάπτυξης. Εάν η Γερμανία δεν είχε ξεκολλήσει από το δόγμα της λιτότητας και την άρνηση ανάληψης κοινού χρέους από όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, δεν υπήρχε η πιθανότητα να είχε δημιουργηθεί ούτε το Ταμείο Ανάκαμψης, ούτε επίσης επρόκειτο να έριχνε αυτή την απίστευτη ρευστότητα στις οικονομίες μας η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Η ανάγκη να παραμείνει όρθια η τεράστια παραγωγική μηχανή της Γερμανίας, όχι μόνο αμέσως μετά στην κρίση αλλά και μακροπρόθεσμα, ήταν αυτή που οδήγησε στην εκ βάθρων αναθεώρηση των αντιλήψεων της γερμανικής ελίτ για την Ευρώπη. Η ανάγκη να στηρίξει πολύ περισσότερο τα άλλα κράτη μέλη και τις οικονομίες τους, για να καταφέρει να επιβιώσει με ασφάλεια, μέσα στην περιδίνηση του παγκόσμιου ανταγωνισμού και τον καταιγισμό των απρόβλεπτων γεγονότων διεθνώς.

Διότι, εν προκειμένω, οι αλλεπάλληλες ανατροπές των τελευταίων ετών, κατέδειξαν πως μία γεωπολιτική κρίση (βλέπε εμπορικός πόλεμος) ή μία παγκόσμια υγειονομική κρίση (όπως αυτή του κορωνοϊού) μπορεί να σου βουλιάξουν την οικονομία στην ύφεση, από τη στιγμή που δεν ελέγχεις και δεν είσαι πολιτικά συνδεδεμένος με τις άλλες αγορές με τις οποίες συναλλάσσεσαι και εξαρτάσαι από αυτές. Δεν μπορείς για παράδειγμα να πουλάς αυτοκίνητα ή μηχανήματα σε μία άλλη χώρα, της οποίας η οικονομία της για έναν λόγο αποσυντίθεται. Ή αντιστοίχως δεν μπορείς να προμηθεύεσαι εξαρτήματα ή πρώτες ύλες, όταν η μηχανή τροφοδοσίας της άλλης οικονομίας έχει πληγεί. Η αλυσίδα παραγωγής και εμπορίας σε διεθνές επίπεδο σπάει και απομένεις στο κενό. Αυτό είναι το δίδαγμα το οποίο αποκομίσαμε όλοι εν μέσω της παγκοσμιοποίησης και των απρόβλεπτων κρίσεων, πολύ δε περισσότερο η εξαγωγική και φιλόδοξη οικονομικά Γερμανία. Ηταν αναπόφευκτη και πάρα πολύ σημαντική συνεπώς για την Ευρώπη η μεταστροφή της Γερμανίας σε μία «νέου τύπου Αμερική», πριν και μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, από τη στιγμή που άρχισε να υιοθετεί την κεϊνσιανή οικονομική γραμμή. Πρώτον, τη σημασία της ισχυρής δημοσιονομικής παρέμβασης και της επεκτατικής νομισματικής πολιτικής και δεύτερον, συνδυαστικά, το ενιαίο για όλα τα κράτη μέλη πρόγραμμα ενίσχυσης και πραγματοποίησης μεγάλων επενδύσεων, ένα νέο ευρωπαϊκό σχέδιο Μάρσαλ.