Η ατζέντα των μεταρρυθμίσεων που θα προωθήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2025 παρουσιάζεται σε ρεπορτάζ του Politico στο οποίο επισημαίνεται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει μια κρίσιμη χρονιά οικονομικών και δημοσιονομικών προκλήσεων.
Το ρεπορτάζ του Politico αναφέρει τα εξής:
«Νέα χρονιά, νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά οι ίδιες παλιές διαμάχες. Από την αναζωογόνηση των ευρωπαϊκών αγορών έως την προώθηση ψηφιακών και πράσινων πρωτοβουλιών, οι Βρυξέλλες αντιμετωπίζουν μια κρίσιμη χρονιά οικονομικών και δημοσιονομικών προκλήσεων.
Ένωση αποταμιεύσεων και επενδύσεων
Η επί μακρόν ακινητοποιημένη ένωση κεφαλαιαγορών της ΕΕ μετονομάστηκε σε Ένωση Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων αλλά η αλλαγή του ονόματος δεν την έκανε λιγότερο αμφιλεγόμενη.
Δύο σημαντικές νομοθετικές προσπάθειες βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη: η αναμόρφωση των κανόνων της ΕΕ για τις επενδύσεις λιανικής (RIS) και η προσπάθειά της να μπαλώσει τις τρύπες στους κανόνες διαχείρισης τραπεζικών κρίσεων (CMDI). Και οι δύο έχουν αποδυναμωθεί στις διαπραγματεύσεις, απογοητεύοντας την Επιτροπή.
Όσον αφορά τις RIS, οι Βρυξέλλες αντιμετωπίζουν μια δύσκολη επιλογή: να απορρίψουν και να ξαναγράψουν την πρόταση ή να συμβιβαστούν με μια "χαλαρή" έκδοση που πιθανόν να χρειαστεί σύντομα περαιτέρω αναθεώρηση.
Εν τω μεταξύ, οι προσπάθειες για την αναζωογόνηση της αγοράς μεταπωλούμενου χρέους, γνωστής ως τιτλοποίηση, ξυπνούν μνήμες της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008. Οι χώρες του νότου της ΕΕ παραμένουν επιφυλακτικές, ενώ κλάδοι όπως οι ασφαλιστικές εταιρείες, των οποίων τις τεράστιες δεξαμενές επενδύσεων η Επιτροπή θέλει να προσελκύσει, είναι σε μεγάλο βαθμό αδιάφοροι.
Η Επιτροπή σταθμίζει επίσης ιδέες όπως η ενοποίηση των χρηματοπιστωτικών αγορών και η δημιουργία απλών επενδυτικών προϊόντων της ΕΕ, αν και πολλά κράτη μέλη εξακολουθούν να αντιστέκονται.
Αμυντικές δαπάνες
Για χρόνια, οι δυτικοευρωπαϊκές χώρες αγνόησαν σε μεγάλο βαθμό τις εκκλήσεις για αύξηση των αμυντικών τους δαπανών.
Αλλά η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022 και η προοπτική μιας δεύτερης προεδρίας του Ντόναλντ Τραμπ έχουν αναζωπυρώσει τις αμυντικές συζητήσεις της ΕΕ. Ενώ οι περισσότερες χώρες συμφωνούν στην ανάγκη για ισχυρότερες αμυντικές ικανότητες, η πρόκληση έγκειται στη χρηματοδότηση.
Οι υπερχρεωμένες χώρες, όπως η Ιταλία και η Γαλλία, που υπολείπονται του στόχου του ΝΑΤΟ για αμυντικές δαπάνες ύψους 2% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, έχουν ελάχιστα περιθώρια να αυξήσουν τους στρατιωτικούς προϋπολογισμούς τους χωρίς να προβούν σε περικοπές σε άλλους ευαίσθητους τομείς.
Προτιμούν την έκδοση κοινού χρέους της ΕΕ για τη χρηματοδότηση της άμυνας, μια ιδέα στην οποία αντιτίθενται σθεναρά δημοσιονομικά συντηρητικά κράτη όπως η Γερμανία και η Ολλανδία. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να πλοηγηθεί σε έναν δρόμο που να ικανοποιεί τα "γεράκια", τα κράτη του νότου που βρίσκονται μακριά από την Ουκρανία και τους σκληροπυρηνικούς υποστηρικτές της δημοσιονομικής πειθαρχίας.
Ο προϋπολογισμός
Οι διαπραγματεύσεις για τον επόμενο επταετή προϋπολογισμό της ΕΕ θα ξεκινήσουν αυτό το καλοκαίρι, όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υποβάλει επίσημα την πρότασή της για την περίοδο 2028-2035.
Οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και της Σκανδιναβίας, όπως η Πολωνία και η Σουηδία, επιθυμούν να ενισχύσουν τις δαπάνες της ΕΕ για την άμυνα, ενώ οι χώρες του νότου, όπως η Ιταλία και η Ελλάδα, θα προτιμούσαν περισσότερα χρήματα για την ανάσχεση των αφίξεων μεταναστών από την Αφρική.
Πράσινη χρηματοδότηση
Οι κανόνες για την πράσινη χρηματοδότηση ήδη αναμένεται να κυριαρχήσουν στην ατζέντα του 2025, με βελτιώσεις στον κανονισμό για τη βιώσιμη χρηματοδότηση που αναμένεται ευρέως να εξομαλύνουν τις ατέλειες σε ένα κείμενο που έχει επηρεάσει σημαντικά τη βιομηχανία.
Αλλά τώρα η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν πήγε τις μελλοντικές τροποποιήσεις σε άλλο επίπεδο, ανακοινώνοντας έναν νόμο που αναμένεται να συγχωνεύσει μια σειρά από πράσινους κανόνες. Το πακέτο πυροδοτεί ήδη πολιτικές διαμάχες σχετικά με το ποιοι νόμοι θα συμπεριληφθούν, με τον χρηματοπιστωτικό τομέα να προετοιμάζεται για μια έντονη νομοθετική μάχη.
Ανοιχτή χρηματοδότηση
Οι νομοθέτες συζητούν βασικές χρηματοοικονομικές μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένου ενός νομοσχεδίου για τα δεδομένα πρόσβασης στα χρηματοπιστωτικά μέσα και κανόνες για τον τομέα των πληρωμών, φέρνοντας αντιμέτωπες τις Big Tech με την παραδοσιακή χρηματοδότηση.
Το νομοσχέδιο για τα δεδομένα θα υποχρεώσει τις ασφαλιστικές και άλλες χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις να μοιράζονται τα δεδομένα των πελατών τους με τρίτους, σε μια προσπάθεια να προωθηθεί η καινοτομία.
Ενώ οι συνήγοροι των καταναλωτών είναι επιφυλακτικοί απέναντι στον αυξανόμενο ρόλο των Big Tech, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής έχουν προσθέσει διατάξεις εποπτείας για τις μεγάλες ψηφιακές πλατφόρμες.
Ψηφιακές πληρωμές
Όσον αφορά τις πληρωμές, η μεγαλύτερη μάχη επικεντρώνεται στην ευθύνη για την απάτη. Οι πάροχοι πληρωμών επιθυμούν οι ψηφιακές πλατφόρμες να θεωρηθούν εν μέρει υπεύθυνες για τις απάτες στα συστήματά τους, δεδομένου ότι τα διαδικτυακά κανάλια επικοινωνίας έχουν καταστεί βασικό εργαλείο για τους απατεώνες, κίνηση στην οποία οι διαδικτυακές πλατφόρμες αντιδρούν σθεναρά.
Μέχρι στιγμής, το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ έχει παραμείνει ουδέτερο, υποστηρίζοντας ότι η μεταρρύθμιση των πληρωμών μπορεί να μην είναι ο καλύτερος τρόπος για την αντιμετώπιση του ζητήματος. Ως αποτέλεσμα, οι κυβερνήσεις και οι νομοθέτες θα έχουν τον τελευταίο λόγο.
