Τον Απρίλιο του 2024, το υπουργείο Εξωτερικών αποφάσισε ν΄ανοίξει πρεσβεία στην πρωτεύουσα της Μολδαβίας, στο Κισινάου, αφαιρώντας την σχετική παράλληλη διαπίστευση από την ελληνική πρεσβεία στο Βουκουρέστι. Παλαιόθεν είναι γνωστό το (υπεξικό) ρητό ότι «δεν γίνεται πολιτική -άρα και διπλωματία- με παράλληλες διαπιστεύσεις».
Έντεκα μήνες αργότερα, οι σχέσεις Ελλάδος-Μολδαβίας γνωρίζουν μεγάλη άνθιση σε πολλά επίπεδα. Και τούτο, εκτιμάται, ότι δικαιώνει την επιλογή ανοίγματος διπλωματικής αρχής σε μια χώρα μικρού μεγέθους, η οποία δεν αποτελεί προτεραιότητα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Η υφιστάμενη άνθιση και οι θετικοί οιωνοί για το μέλλον των διμερών σχέσεων αποτυπώθηκαν και την 25 η Μαρτίου 2025, στον εορτασμό για την παλιγγενεσία που πραγματοποίησε η ελληνική πρεσβεία υπό τον πρέσβη Νικόλαο Κρίκο στην ανατολικοευρωπαϊκή χώρα.
Ήταν ο πρώτος επίσημος εορτασμός της 25ης Μαρτίου στην Μολδαβία, 35 χρόνια αφότου η χώρα ανακήρυξε την ανεξαρτησία της. Και ταυτόχρονα, υπήρχε ένα ιστορικό στοιχείο: Η συμπλήρωση 204 ετών από την ημέρα που ο Αλέξανδρος Υψηλάντης (προτού ξεσπάσει η Επανάσταση στην Ελλάδα) επισκέφθηκε το Κισινάου, όπου πήρε την απόφαση να φτιάξει τον Ιερό Λόχο και στη συνέχεια κήρυξε την επανάσταση στις παραδουνάβιες ηγεμονίες. Το παρών στην εκδήλωση έδωσε πλήθος πολιτικών και διπλωματών, περιλαμβανομένου του αναπληρωτή πρωθυπουργού και υπουργού Εξωτερικών, Μιχάι Ποπσόι, και της αναπληρώτριας πρωθυπουργού και υπουργού Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης, Χριστίνα Γερασίμοβ.
Υπό αυτό το πρίσμα, προ ημερών, ο αρμόδιος για την Οικονομική Διπλωματία υφυπουργός Εξωτερικών, Τάσος Χατζηβασιλείου, βρέθηκε στο Κισινάου. Στο πλαίσιο της επίσκεψής του συναντήθηκε με τον υπουργό Ενέργειας Ντόριν Τζουνκιέτου (παρουσία των τριών υφυπουργών Ενέργειας) και στη συνέχεια συνέφαγε με τον ομόλογό του Σέργκιου Μίχοβ, την υφυπουργό Ανάπτυξης Χριστίνα Σεμπάν, και τη Διευθύντρια του Οργανισμού «Invest Moldova», Ναταλία Μπεζάν.
Στις συναντήσεις επιβεβαιώθηκαν οι «εξαιρετικές διμερείς σχέσεις», η στήριξη της Ελλάδος στην ενταξιακή πορεία της Μολδαβίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και οι προοπτικές ενίσχυσης της διμερούς οικονομικής και εμπορικής συνεργασίας.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Μανιφέστο», στον χρονικό ορίζοντα από τέλος Μαΐου μέχρι αρχές Ιουνίου του τρέχοντος έτους, αναμένεται να πραγματοποιηθεί στην Αθήνα το πρώτο ελληνο-μολδαβικό επιχειρηματικό φόρουμ. Στις συνομιλίες, η ελληνική πλευρά τόνισε την ανάγκη να αυξηθεί ο όγκος του διμερούς εμπορίου. Επιπλέον, η Αθήνα υπογράμμισε την τεχνογνωσία που διαθέτει στους κλάδους της ενέργειας και των κατασκευών.
Από την πλευρά τους, για μια σειρά λόγων, οι Μολδαβοί θεωρούν την Ελλάδα πολύ σημαντική χώρα και εταίρο τους:
α) αναγνωρίζουν τον ρόλο της Αλεξανδρούπολης και της Ρεβυθούσας στην ενεργειακή ασφάλεια της Ανατολικής Ευρώπης
β)εκτιμούν την υποστήριξη της Αθήνας στην ευρωπαϊκή τους πορεία
γ)λόγω γειτνίασής με την Ουκρανία και του εσωτερικούς τους προβλήματος με την Υπερδνειστερία εκτιμούν ιδιαίτερα την ελληνική στάση και βοήθεια στην Ουκρανία
δ)ενδιαφέρονται πολύ για τις πρωτοβουλίες που παίρνει η Ελλάδα σε επίπεδο Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ).
Όσον αφορά στα ενεργειακά, αρμόδιες πηγές τόνιζαν ότι οι δύο χώρες οικοδόμησαν στενή συνεργασία (και) μέσω του Κάθετου Διαδρόμου και τώρα έχουν ισχυρότερες προοπτικές να την επεκτείνουν.
Δύο ακυρώσεις, εκατέρωθεν επισκέψεις
Τον περασμένο Οκτώβριο, ο γενικός γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων του υπουργείου Εξωτερικών Δημήτρης Σκάλκος, πραγματοποίησε ανεπίσημη επίσκεψη στην Μολδαβία. Δύο φορές το περασμένο έτος ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε προγραμματίσει να επισκεφθεί την ανατολικοευρωπαϊκή χώρα (Μάρτιος, Σεπτέμβριος) αλλά δεν κατέστη εφικτό.
Είναι γεγονός, πάντως, ότι οι εξαιρετικές σχέσεις του Έλληνα πρωθυπουργού με την Μολδαβή πρόεδρο, Μάγια Σάντου, ήταν από τους βασικούς λόγους ανοίγματος της πρεσβείας.
Όπως πληροφορείται «Το Μανιφέστο», το αμέσως προσεχές διάστημα ο πρόεδρος της Μολδαβικής Βουλής, Ιγκόρ Γκρόσου, αναμένεται να προσκληθεί από τον Έλληνα ομόλογό του, Νικήτα Κακλαμάνη.
Τον περασμένο Μάρτιο, ο υπουργός Πολιτισμού Σεργκιού Προντάν, επισκέφθηκε την Ελλάδα όπου συνάντησε την ομόλογό του Λίνα Μενδώνη αλλά και την υπουργό Τουρισμού, Όλγα Κεφαλογιάννη. Τέλος, υον Αύγουστο του 2024, ο υπουργός Εσωτερικών, Αντριάν Έφρος, επισκέφθηκε την χώρας μας και συνάντησε τον τότε υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Βασίλη Κικίλια, και τον υφυπουργό Προστασίας του Πολίτη Ανδρέα Νικολακόπουλο.
Ελληνικό κέντρο
Στην Μολδαβία διαβιούν πάνω από 4.000 Έλληνες ομογενείς, ενώ τα συναισθήματα των ντόπιων για την Ελλάδα και τον πολιτισμό της είναι πολύ θετικά. Αυτό, καθιστά σημαντικό «χαρτί» και συνάμα εργαλείο το σπίτι του φιλικού Μιχαήλ Κάτσικα, που έμεινε γνωστό ως το στρατηγείο της Φιλικής Εταιρείας υπό τον Αλέξανδρο Υψηλάντη.
Το κτίριο δεν ανήκει στο ελληνικό κράτος, ωστόσο φέρεται να υπάρχει ενδιαφέρον για την απόκτησή του. Γιατί κάτι τέτοιο θα ήταν σημαντικό; Διότι, η θεμελίωση μιας ελληνικής γωνιάς, ενός πολυχώρου πολιτισμού και τέχνης που θα μπορούσε να περιλαμβάνει μουσείο, χώρο για εκδηλώσεις, διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας κλπ θα σφράγιζε την παρουσία και το στίγμα της Ελλάδος σε μια χώρα από την οποία απουσίαζε για πάνω από τρεις δεκαετίες.
Και φυσικά, θα ήταν ο ορισμός της άσκησης «soft power» (ήπιας ισχύος) και πολιτιστικής διπλωματίας.
