Όπως δεν μπορεί να λείπει ο Μάρτης απ’ τη Σαρακοστή, έτσι δεν μπορεί να λείπει και η αναθεωρητική Τουρκία από την αντιπαράθεση Ινδίας-Πακιστάν, που έχει φέρει στα πρόθυρα του πολέμου τις δύο πυρηνικές δυνάμεις της ινδικής υποηπείρου.
Η Άγκυρα προσπάθησε να διαψεύσει το ρεπορτάζ της εθνικιστικής φιλοκυβερνητικής εφημερίδας «Türkiye», αλλά και άλλων μέσων ενημέρωσης στη γείτονα, ότι η Τουρκία έστειλε στο Πακιστάν έξι μεταγωγικά αεροπλάνα γεμάτα πολεμικό εξοπλισμό. Μάλιστα, Πακιστανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι «η Τουρκία επιδεικνύει μια αθόρυβη αλλά πραγματική υποστήριξη» στη χώρα τους.
Και είναι γεγονός ότι η στρατηγική σχέση Τουρκίας-Πακιστάν έχει ενισχυθεί αισθητά τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα στον αμυντικό τομέα.
Όμως, η... αθόρυβη βοήθεια που προσφέρει η Άγκυρα στο Ισλαμαμπάντ αλλά και η στενή αμυντική σχέση τους γεννούν ερωτήματα σχετικά με το κατά πόσο το Πακιστάν, μία από τις ελάχιστες μουσουλμανικές χώρες με πυρηνικό οπλοστάσιο, θα μπορούσε να βοηθήσει την Τουρκία στην απόκτηση πυρηνικών όπλων.
Βέβαια, μέχρι στιγμής, ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας και οι ΗΠΑ φαίνεται να παρακολουθούν στενά ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Εξάλλου, η άμεση μεταφορά πυρηνικής τεχνολογίας ή υλικών θα παραβίαζε τη Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων (NPT), στην οποία το Πακιστάν μεν δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος, αλλά είναι η Τουρκία.
Ωστόσο, δεδομένης της προϊστορίας του Πακιστάν στην «πυρηνική μαύρη αγορά», μέσω του δικτύου του Αμπντούλ Καντίρ Χαν (του «πατέρα» της ατομικής βόμβας στο Πακιστάν, ο οποίος είχε κατηγορηθεί για παράνομη διάδοση των πυρηνικών τεχνολογιών σε Ιράν και Βόρεια Κορέα), εκφράζονται φόβοι ότι μια ενίσχυση των διμερών σχέσεων θα μπορούσε να προσφέρει στην Τουρκία πρόσβαση σε τέτοιες τεχνολογίες.
Η ίδια η Τουρκία, διά του Ερντογάν, έχει εκφράσει στο παρελθόν την άποψη ότι «δεν είναι δίκαιο» ορισμένα κράτη να διαθέτουν πυρηνικά και άλλα όχι. Και στη λογική αυτή έχει ξεκινήσει μια φιλόδοξη προσπάθεια ανάπτυξης της πυρηνικής ενέργειας, επισήμως για ειρηνικούς σκοπούς, με την κατασκευή του πυρηνικού εργοστασίου στο Ακούγιου, το οποίο κατασκευάζεται από τη ρωσική εταιρεία Rosatom. Επιπλέον, στα μελλοντικά της σχέδια είναι η κατασκευή δύο ακόμα πυρηνικών εργοστασίων, σε Σινώπη και Ανατολική Θράκη.
Η ειρηνική χρήση της πυρηνικής ενέργειας δεν συνεπάγεται άμεσα και τη δυνατότητα κατασκευής ατομικής βόμβας. Αλλά εάν μια χώρα αποκτήσει ικανότητα εμπλουτισμού ουρανίου ή ικανότητα αναπαραγωγής πλουτωνίου από χρησιμοποιημένα πυρηνικά καύσιμα, τότε μπορεί, θεωρητικά, να μετατρέψει το ειρηνικό πρόγραμμα σε στρατιωτικό.
Η Τουρκία σήμερα, επίσημα, δεν διαθέτει τέτοιες δυνατότητες. Όμως, αν συνδυάσει πρόσβαση σε τεχνολογίες μέσω Πακιστάν, αύξηση της εγχώριας τεχνογνωσίας και πιθανή απομάκρυνση από διεθνείς δεσμεύσεις, τότε θα μπορούσε, σε βάθος δεκαετίας, να αναπτύξει πυρηνικό οπλοστάσιο.
Σήμερα η Τουρκία προσφέρει στο Πακιστάν τουρκικές κορβέτες τύπου MILGEM και υποστήριξη σε αμυντικά προγράμματα, όπως στα drones. Ωστόσο, το ενδεχόμενο άμεσης τουρκικής υποστήριξης προς το Πακιστάν σε περίπτωση πολεμικής σύγκρουσης με την Ινδία είναι πιο περίπλοκο.
Η Τουρκία διατηρεί στρατηγικές και οικονομικές σχέσεις με την Ινδία, αλλά από την άλλη πλευρά έχει εκφράσει τη διπλωματική στήριξή της στο Πακιστάν για το Κασμίρ.
Συμπερασματικά: Η στρατηγική σύμπλευση Τουρκίας-Πακιστάν δημιουργεί νέα δεδομένα στο πεδίο της διεθνούς ασφάλειας. Αν και το Πακιστάν δύσκολα θα εμπλέξει ανοιχτά την Τουρκία σε ζητήματα πυρηνικής τεχνολογίας, οι διμερείς σχέσεις παρέχουν έδαφος για βαθύτερη συνεργασία σε επίπεδο συμβατικών εξοπλισμών και γεωπολιτικής υποστήριξης. Παράλληλα, η Τουρκία συνεχίζει να αναπτύσσει το πυρηνικό της πρόγραμμα και, εάν μελλοντικά επιδιώξει τη στρατιωτική εφαρμογή του, η συνεργασία της με το Πακιστάν θα μπορούσε να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο.
