Το «τσάμπα» στο διαδίκτυο δεν είναι απλώς ανήθικο – είναι πλέον και ακριβό. Με μια τολμηρή θεσμική παρέμβαση, η κυβέρνηση θέτει τέλος στην ασυδοσία της ψηφιακής πειρατείας, ενεργοποιώντας ένα αυστηρό πλαίσιο ελέγχων και κυρώσεων. Με κοινή απόφαση της υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη, και του υφυπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Γιώργου Κώτσηρα, το νέο θεσμικό πλαίσιο καθιστά σαφές πως τόσο οι διακινητές όσο και οι απλοί χρήστες πειρατικού περιεχομένου δεν θα μείνουν ατιμώρητοι. Οι πειρατές πλέον δεν θα κρύβονται πίσω από servers και καλώδια – η Δικαιοσύνη τούς βλέπει, και τους περιμένει.
Τα νέα μέτρα προβλέπουν διοικητικά πρόστιμα που ξεκινούν από τα 750 ευρώ για οικιακή χρήση, φτάνουν τα 1.500 ευρώ για δημόσια προβολή και εκτοξεύονται στα 5.000 ευρώ για εμπορική εκμετάλλευση πειρατικού περιεχομένου – όπως, για παράδειγμα, σε καφέ, μπαρ ή ιστοσελίδες που φιλοξενούν/διαφημίζουν πειρατικές υπηρεσίες. Σε περίπτωση υποτροπής, τα πρόστιμα διπλασιάζονται, φτάνοντας ακόμα και τα 10.000 ευρώ.
Η κρίσιμη λεπτομέρεια; Ακόμη και αυτός που «απλώς παρακολουθεί» πειρατικό streaming είναι πλέον ποινικά υπεύθυνος, με τις ποινές να περιλαμβάνουν φυλάκιση έως και ενός έτους, καθώς και χρηματική ποινή που δεν πέφτει κάτω από τις 2.900 ευρώ. Η απόφαση, άλλωστε, προβλέπει και κατασχέσεις εξοπλισμού, ενώ για να «ξεμπερδέψει» κάποιος από τις διώξεις θα πρέπει να πληρώσει το διπλάσιο του προστίμου και να παραιτηθεί από κάθε ένδικο μέσο.
Σαρωτικοί έλεγχοι
Η κυβέρνηση δεν περιορίζεται στα λόγια. Ολόκληρος ο κρατικός μηχανισμός επιστρατεύεται: ΑΑΔΕ, ΣΔΟΕ, ΔΙΜΕΑ, αλλά και Αστυνομία, Τελωνεία, ακόμα και το Λιμενικό, αποκτούν πρόσβαση σε κεντρική βάση δεδομένων παραβατών, μέσω του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας. Οπως περιγράφεται αναλυτικά στη δωδεκασέλιδη ΚΥΑ, η διαδικασία ελέγχου μπορεί να ξεκινήσει με επιτόπιο έλεγχο κατόπιν καταγγελίας ή αυτεπάγγελτα και να οδηγήσει σε πρωτόκολλο κατάσχεσης, επιβολή προστίμου, ακόμη και ποινική δίωξη.
Και κάτι ακόμα: οι τελικοί χρήστες δεν είναι «αθώοι θεατές». Η χρήση προγραμμάτων όπως το BitTorrent μετατρέπει τον κάθε χρήστη σε ταυτόχρονο διανομέα. Η Αρχή στέλνει ξεκάθαρο μήνυμα: δεν υπάρχει παθητική συμμετοχή στην πειρατεία. Ολοι κρίνονται υπεύθυνοι.
Το κλίμα έχει αλλάξει ριζικά. Μόνο το τελευταίο δίμηνο, τα ελληνικά δικαστήρια εξέδωσαν πρωτοφανείς καταδίκες: κάθειρξη 5 ετών και πρόστιμα άνω των 20.000 ευρώ για όσους αναμετέδιδαν συνδρομητικά κανάλια, ακόμα και ποινή φυλάκισης για τελικό χρήστη που απλώς παρακολουθούσε χωρίς άδεια. Και στην Πάτρα, βρίσκεται σε εξέλιξη η μεγαλύτερη δίκη πειρατείας στην ιστορία της χώρας, με 17 κατηγορούμενους και ζημία άνω των 100 εκατ. ευρώ για παρόχους όπως OTE, Nova και Vodafone.
Η πειρατεία δεν είναι απλώς παρανομία. Είναι οικονομική αιμορραγία. Σύμφωνα με το ΚΕΠΕ, το κόστος για την ελληνική οικονομία ξεπερνά τα 400 εκατ. ευρώ ετησίως, με 5.000 χαμένες θέσεις εργασίας και απώλεια 59 εκατ. ευρώ σε φόρους. Την ώρα που η χώρα ανακάμπτει και προσελκύει επενδύσεις στην ψηφιακή οικονομία, η πειρατεία λειτουργεί ως τροχοπέδη για την ανάπτυξη, ζημιώνοντας δημιουργούς, εταιρείες και το κράτος.
Η εποχή τού «κάνε ό,τι θέλεις στο ίντερνετ» τελείωσε. Με τις νόμιμες πλατφόρμες πιο προσβάσιμες από ποτέ και το κράτος να επενδύει σε ψηφιακές υποδομές και πνευματικά δικαιώματα, η πειρατεία δεν είναι μόνο ρίσκο – είναι και πανάκριβη. Οπως εύστοχα σχολίασε παράγοντας του υπουργείου: «Οταν η νόμιμη συνδρομή κοστίζει 10-15 ευρώ, ποιος διακινδυνεύει 5.000;».
