Όπως ανακοινώθηκε από το Βατικανό, ο πάπας Φραγκίσκος έφυγε από τη ζωή, σκορπώντας τη θλίψη σε εκατομμύρια πιστούς σε όλο τον κόσμο. Ο ποντίφικας είχε αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα υγείας το τελευταίο διάστημα, ανάρρωσε προσωρινά, αλλά δυστυχώς δεν τα κατάφερε.

Ως κεφαλή της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, ο πάπας Φραγκίσκος επιχείρησε να προχωρήσει σε σαρωτικές αλλαγές είχε αναπτύξει αιχμηρό πολιτικό λόγο, που κατά καιρούς ενοχλούσε αρκετά τα μέλη της διεθνούς σκηνής αλλά και τους ιεράρχες.

Μάλιστα πρόσφατα, είχε ασκήσει δριμεία κριτική στο μεταναστευτικό σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ, χαρακτηρίζοντας την απέλαση εκατομμυρίων από τις ΗΠΑ «ντροπή».

Ποιος ήταν ο πάπας Φραγκίσκος

Ο πάπας Φραγκίσκος, κατά κόσμον Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο είχε γεννηθεί στις 17 Δεκεμβρίου 1936 στο Μπουένος Άιρες, Αργεντινή. Ήταν Αργεντίνος ιερέας και ο 266ος Πάπας της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Εξελέγη στις 13 Μαρτίου 2013. Το όνομα που επέλεξε ήταν προς τιμήν του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης. Ήταν ο πρώτος Πάπας από την Λατινική Αμερική, αλλά και από την Αμερική γενικότερα, καθώς επίσης και ο πρώτος Ιησουίτης Πάπας.

Πριν την εκλογή του ως Πάπα, υπηρετούσε ως καρδινάλιος. Ήταν αρχιεπίσκοπος Μπουένος Άιρες από το 1998. Αναδείχτηκε καρδινάλιος του Σαν Ρομπέρτο Μπελαρμίνο το 2001.

Μετά τις σπουδές του στη σχολή στο Βίλα Ντεβότο, εντάχθηκε στο τάγμα των Ιησουιτών στις 11 Μαρτίου του 1958. Ο Μπεργκόλιο έλαβε πανεπιστημιακό τίτλο στη φιλοσοφία από το Κολέγιο Μάξιμο Σαν Χοσέ στο Σαν Μιγκέλ ντε Τουκουμάν και στη συνέχεια δίδαξε λογοτεχνία και ψυχολογία στο Κολέγιο της Ιμακουλάδα (Αμώμου Συλλήψεως) στη Σάντα Φε και στο Κολέγιο του Σαλβαδόρ (Σωτήρος) στο Μπουένος Άιρες. Χειροτονήθηκε ιερέας στις 13 Δεκεμβρίου του 1969 από τον αρχιεπίσκοπο Χοσέ Ραμόν Καστελλάνο. Σπούδασε στη Φιλοσοφική και Θεολογική Σχολή του Σαν Μιγκέλ. Ο Μπεργκόλιο υπηρέτησε ως διδάσκαλος των δοκίμων και δίδασκε ως θεολόγος.

Κατά τη δεύτερη ημέρα του Κονκλαβίου του 2013, μετά από την παραίτηση του Βενεδίκτου ΙΣΤ΄, εξελέγη Πάπας. Αν και δεν είναι ο πρώτος μη Ευρωπαίος Πάπας (ο Γρηγόριος ο τρίτος, συριακής καταγωγής, διετέλεσε Πάπας από το 731 έως το 741), είναι ο πρώτος Νοτιοαμερικανός.

Στην πρώτη του ομιλία, στις 16 Μαρτίου 2013, ο Φραγκίσκος δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι είχε επιλέξει να ονομαστεί προς τιμήν του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης (1182-1226), επειδή ανησυχούσε ιδιαίτερα για την ευημερία των φτωχών.

Ήταν η πρώτη φορά που ένας πάπας ονομαζόταν «Φραγκίσκος». Την ημέρα της εκλογής του, το Βατικανό διευκρίνισε ότι το επίσημο παπικό όνομά του θα ήταν «Φραγκίσκος» και όχι «Φραγκίσκος Α΄», καθώς δεν υπήρχε λόγος ύπαρξης αρίθμησης γι΄ αυτόν. Ένας εκπρόσωπος του Βατικανού ανέφερε ότι το όνομα θα γίνει Φραγκίσκος Α΄ εάν και όταν υπάρξει Φραγκίσκος Β΄. Επίσης, ήταν η πρώτη φορά από το ποντιφικάτο του Πάπα Λάνδωνα (913-914) όπου ένας πάπας κατείχε όνομα που δεν είχε χρησιμοποιηθεί από προκάτοχό του.

Τι θα ακολουθήσει, η διαδικασία διαδοχής

Όπως ανέφερε το Politico την περίοδο όπου πέρασε τη μεγάλη κρίση με την υγεία του, ο θάνατος του Πάπα θα ενεργοποιήσει μια προσεκτικά σχεδιασμένη σειρά γεγονότων.

Το αποκορύφωμα αυτής της διαδικασίας θα είναι η εκλογή του νέου ηγέτη της Καθολικής Εκκλησίας, μέσα από ένα κλειστό και μυστικοπαθές κονκλάβιο. Πρόκειται για μια διαδικασία γεμάτη ίντριγκα, με προοδευτικούς και συντηρητικούς καρδινάλιους να αγωνίζονται για τον έλεγχο μιας Εκκλησίας που αριθμεί πάνω από ένα δισεκατομμύριο πιστούς.

Παραδοσιακά, ο θάνατος ενός πάπα επιβεβαιώνεται από τον Καμεράριο, έναν υψηλόβαθμο αξιωματούχο του Βατικανού. Σήμερα, τη θέση αυτή κατέχει ο Ιρλανδός Καρδινάλιος Κέβιν Φάρελ. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Καμεράριος επισκέπτεται τη σορό του πάπα και προφέρει το όνομά του για να διαπιστώσει αν ανταποκρίνεται. Στην πραγματικότητα, ο θάνατος πιστοποιείται με ιατρικά μέσα, ενώ η φήμη ότι ο Καμεράριος χτυπά ελαφρά το κεφάλι του πάπα με ένα ασημένιο σφυρί έχει διαψευστεί από το Βατικανό.

Όταν επιβεβαιωθεί ο θάνατος, το δαχτυλίδι του ποντίφικα, που χρησιμοποιείται ως επίσημη σφραγίδα, καταστρέφεται για να συμβολίσει το τέλος της εξουσίας του. Οι παπικές κατοικίες σφραγίζονται, και η είδηση ανακοινώνεται στους Καρδιναλίους και στη συνέχεια στον κόσμο μέσω επίσημης δήλωσης του Βατικανού.

Η περίοδος πένθους και η ταφή

Ο θάνατος του πάπα σηματοδοτεί την έναρξη μιας εννιαήμερης περιόδου πένθους, γνωστής ως Novendiale, παράδοση που προέρχεται από την Αρχαία Ρώμη. Η Ιταλία, συνήθως, κηρύσσει εθνικό πένθος.

Η σορός του πάπα ευλογείται, ντύνεται με τα παπικά άμφια και εκτίθεται στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου για προσκύνημα από το κοινό, ηγέτες κρατών και ξένες αντιπροσωπείες. Σε αντίθεση με το παρελθόν, όπου οι πάπες τοποθετούνταν σε επιβλητική εξέδρα, ο Φραγκίσκος έχει ζητήσει έναν απλούστερο τρόπο παρουσίασης, σε ανοιχτό φέρετρο.

Η κηδεία του πάπα θα γίνει τέσσερις έως έξι ημέρες μετά τον θάνατό του, στην Πλατεία του Αγίου Πέτρου, με πλήθος πιστών να συρρέει για το ύστατο χαίρε. Την τελετή θα τελέσει ο πρύτανης του Κολεγίου των Καρδιναλίων, ο Ιταλός Τζιοβάνι Μπατίστα Ρε.

Η εκλογή του νέου Πάπα

Δύο έως τρεις εβδομάδες μετά την κηδεία, οι Καρδινάλιοι θα συγκεντρωθούν στην Καπέλα Σιστίνα για το κονκλάβιο, τη μυστική διαδικασία εκλογής του νέου πάπα.

Μόλις εκλεγεί ο νέος πάπας, ένας καρδινάλιος ανακοινώνει από το μπαλκόνι του Αγίου Πέτρου: «Habemus Papam» («Έχουμε Πάπα»). Ο εκλεγμένος, ντυμένος στα λευκά, βγαίνει να απευθύνει τον πρώτο του λόγο στο πλήθος.

Ο πάπας είναι μία από τις πιο ισχυρές προσωπικότητες παγκοσμίως, με επιρροή όχι μόνο στη θρησκεία, αλλά και στη διπλωματία και τις ανθρωπιστικές κρίσεις.

Ενώ οι περισσότεροι πάπες υπηρετούν μέχρι τον θάνατό τους, ο Βενέδικτος ΙΣΤ’ το 2013 έγινε ο πρώτος που παραιτήθηκε μετά από 600 χρόνια, λόγω προβλημάτων υγείας.