Η «απόβαση» των 30 αμερικανικών πανεπιστημίων στην Αθήνα αναβαθμίζει τα πανεπιστήμια της χώρας προσφέροντας νέες δυνατότητες στους φοιτητές.
Γράφει ο Τάσος Ευαγγελίου
Την ώρα που ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέτει το δίλημμα της επόμενης ημέρας, που είναι πρόοδος ή επιστροφή στο παρελθόν, προωθώντας παράλληλα εμβληματικές μεταρρυθμίσεις και παρεμβάσεις, οι συμπράξεις αμερικανικών και ελληνικών πανεπιστημίων έρχονται να αναδείξουν μια σημαντική πτυχή κοσμογονικών αλλαγών που συντελούνται και στη συγκεκριμένη περίπτωση αφορούν τον ευαίσθητο χώρο της Παιδείας.
Οι δύο κόσμοι, οι πολιτικές και πολιτισμικές διαφορές στις οποίες έχει κατ’ επανάληψη αναφερθεί ο πρωθυπουργός καταγράφονται με απόλυτη ευκρίνεια στον χώρο της Παιδείας, όπου από τη μια πλευρά –διά της αρμόδιας υπουργού Νίκης Κεραμέως– συντελείται ένα έργο ανάλογο του οποίου δεν έχει καταγραφεί στην περίοδο της μεταπολίτευσης και από την άλλη οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ –υλοποιώντας την κεντρική γραμμή που καθορίζει ο Αλέξης Τσίπρας– πετούν «πέτρες», ζητώντας να παραμείνει η κατάσταση ως έχει και στην ανώτατη εκπαίδευση.
Είτε συμμετέχοντας σε πορείες υπέρ των καταλήψεων πανεπιστημιακών χώρων είτε με επιθέσεις κατά των προσπαθειών να σταματήσουν τα ιδρύματα να αποτελούν χώρους ανομίας μέσα από ένα κακώς εννοούμενο άσυλο, τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ επιδιώκουν ένα μόνο πράγμα: να σταματήσει η πρόοδος και να παραμείνει η χώρα περίκλειστη μιας νοοτροπίας που θυμίζει περισσότερο χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ. Μπροστά στην εξυπηρέτηση μικροκομματικών συμφερόντων, με το βλέμμα στραμμένο σε μπαχαλάκηδες και κάθε είδους παραβατικό που βρίσκει «άσυλο» σε χώρους ιδρυμάτων, έφτασαν στο σημείο να καταγγέλλουν και την απελευθέρωση της λεγόμενης κατάληψης του Βιολογικού στο ΑΠΘ που υπήρχε ενεργή επί 34 χρόνια.
Νέα εποχή
Η εικόνα των πανεπιστημίων αλλάζει. Και το αίσχος, που ήταν ορατό διά γυμνού οφθαλμού, επιχειρείται να μετατραπεί σε χώρο προόδου, όπως πρέπει να είναι τα πανεπιστημιακά ιδρύματα. Και ναι μεν μέσω του συντάγματος και της αδυναμίας πολλών κυβερνήσεων να αλλάξουν το άρθρο 16 ώστε να καταστεί εφικτή η ίδρυση πανεπιστημίων ιδιωτικού δικαίου, τα πράγματα παραμένουν σε ένα είδος μετέωρων βημάτων, όμως οι εξελίξεις των τελευταίων σαράντα μηνών δίνουν ανάσες αισιοδοξίας.
Το δίλημμα που έθεσε και χθες ο πρωθυπουργός, «θέλουμε να συνεχίσουμε σε αυτόν τον δρόμο της ισχυρής και ευημερούσας Ελλάδας ή θέλουμε να κλοτσήσουμε την καρδάρα με το γάλα και να γυρίσουμε πίσω σε ένα παρελθόν το οποίο δεν είναι τόσο μακρινό», έρχεται να μετατραπεί σε κεντρικό υπαρξιακό ερώτημα που απαντάται μέσα από τη νέα παρέμβαση στον χώρο της Παιδείας.
Και είναι αυτό ακριβώς που προκαλεί αντιδράσεις στους χώρους της οπισθοδρόμησης, που με τον αυτοπροσδιορισμό του προοδευτικού ομνύουν υπέρ των πλέον σκοταδιστικών νοοτροπιών σε έναν χώρο που αναδεικνύει για κάθε χώρα τον πολιτισμό και το μέλλον της. Αντιμετωπίζει δε τους νέους, ειδικά τους φοιτητές, ως μια εκκολαπτόμενη ομάδα που δύναται να αποτελέσει το κύμα της αποσταθεροποίησης με τη λογική πως οι πανεπιστημιακοί χώροι δεν είναι χώροι μάθησης, αλλά επαναστατικής γυμναστικής.
Οι συμφωνίες
Οι εκπρόσωποι των 30 αμερικανικών πανεπιστημίων, που βρίσκονται στην Ελλάδα και παραβρέθηκαν χθες σε δείπνο το οποίο παρέθεσε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, προχωρούν ήδη σε συνεργατικές συμφωνίες με τα ελληνικά πανεπιστήμια μέσα από μια επίπονη διαδικασία την οποία κίνησε η Νίκη Κεραμέως από τον Δεκέμβριο του 2019 σε συνεργασία με το Διεθνές Ινστιτούτο Εκπαίδευσης (Institute of International Education – IIE) των ΗΠΑ, εγκαινιάζοντας το Πρόγραμμα Διεθνούς Ακαδημαϊκής Συνεργασίας των δύο χωρών.
Με 18 νέες ή ενισχυμένες συνεργασίες να έχουν συναφθεί η ανακοίνωση την Κυριακή του Πανεπιστημίου Κολούμπια έδωσε ακριβώς το στίγμα των αλλαγών που συντελούνται. Συγκεκριμένα, ο πρόεδρος του Πανεπιστημίου Κολούμπια, Lee Bollinger, ανακοίνωσε την ίδρυση Διεθνούς Κέντρου Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης στην Αθήνα.
Οπως αναφέρει και το υπουργείο Παιδείας, στόχος του Κέντρου είναι να εμπλουτίσει το διδακτικό, επιστημονικό και ερευνητικό έργο που εξελίσσεται στη χώρα μας, σε ώσμωση με τα ελληνικά ΑΕΙ και την ελληνική πανεπιστημιακή κοινότητα. Στο Κέντρο θα πραγματοποιούνται διαλέξεις και διδασκαλίες από καθηγητές του Κολούμπια και αναμένεται να υποδεχτεί τους πρώτους φοιτητές το 2023.
Την ίδια στιγμή, η νέα συνεργασία μεταξύ ΕΚΠΑ και Γέιλ έρχεται να επιβεβαιώσει τις αλλαγές, προβλέποντας την ανταλλαγή φοιτητών από τα δύο ιδρύματα και την παρακολούθηση μαθημάτων άνευ διδάκτρων. Απευθύνεται σε μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς φοιτητές του ΕΚΠΑ, οι οποίοι, στο πλαίσιο της νέας συνεργασίας, θα μπορούν να παρακολουθούν μαθήματα διάρκειας ενός εξαμήνου ή ενός έτους στις θετικές επιστήμες και τις πολυτεχνικές, ιατρικές, περιβαλλοντολογικές σχολές του Γέιλ, που θα προσμετρώνται στην απόκτηση του πτυχίου τους.
Σύμφωνα πάντα με το υπουργείο Παιδείας, η συγκεκριμένη συνεργασία αποτελεί πρότυπο για τη δημιουργία νέων συνεργασιών που θα επιφέρουν απτά οφέλη στους φοιτητές της χώρας μας, ανοίγοντας νέους ορίζοντες και ευκαιρίες, ειδικότερα σε αυτούς που μέχρι σήμερα αδυνατούν να καταβάλλουν τα υπέρογκα δίδακτρα ενός τέτοιου κορυφαίου διεθνώς πανεπιστημίου.
Επίσης, η εν λόγω συνεργασία θα προωθήσει την προσέλκυση αριστούχων φοιτητών από το Γέιλ, συνδράμοντας στην ενδυνάμωση της χώρας ως παγκόσμιου πόλου εκπαίδευσης. Τέλος, με την έναρξη του νέου ακαδημαϊκού έτους, το μεταπτυχιακό πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Υγείας του ΕΚΠΑ θα συν-διδάσκουν καθηγητές από το Πανεπιστήμιο Γέιλ.