Κάθε χρόνο στις 4 Οκτωβρίου, ο κόσμος γιορτάζει την παγκόσμια ημέρα των ζώων. Μια ημερομηνία που προσπαθεί να μας ταρακουνήσει, να μας υπενθυμίσει ότι δεν είμαστε μόνοι σ’ αυτόν τον πλανήτη, πως η ζωή δεν μας ανήκει αποκλειστικά και πως γύρω μας υπάρχουν εκατομμύρια πλάσματα που αναπνέουν, αισθάνονται, αγαπούν και πονάνε όπως εμείς. Όμως, αλήθεια, έχει κανένα νόημα μια ημέρα φιλοζωίας αν η στάση μας τις υπόλοιπες 364 μέρες του χρόνου δεν συνάδει με όσα εκείνη πρεσβεύει;
Η πραγματική φιλοζωία δεν είναι à la carte, ούτε κάτι που επιδεικνύεται σε γιορτές. Δεν είναι μια φωτογραφία με το κατοικίδιο στον καναπέ, ούτε μια συγκινητική ανάρτηση στα κοινωνικά δίκτυα. Είναι στάση ζωής, είναι πράξη καθημερινή, είναι επιλογή συνειδητή που πηγάζει από την τρυφερότητα, την κατανόηση και την αίσθηση δικαιοσύνης απέναντι σε όσα πλάσματα δεν έχουν φωνή να μιλήσουν.
Τι σημαίνει πραγματική φιλοζωία
Φιλοζωία σημαίνει να σέβεσαι κάθε μορφή ζωής, ανεξαρτήτως αν είναι ζώο συντροφιάς, αγρίμι στο δάσος, αδέσποτη γάτα στην πλατεία ή πουλί που κελαηδάει το πρωί στο παράθυρό σου. Σημαίνει να κατανοείς ότι το δικαίωμα στην ύπαρξη δεν είναι προνόμιο του ανθρώπου αλλά κοινό αγαθό όλων των πλασμάτων.
Σημαίνει να προστατεύεις, να φροντίζεις, να νοιάζεσαι έμπρακτα χωρίς να το διατυμπανίζεις. Να μην αδιαφορείς όταν βλέπεις ένα ζώο να πεινάει, να διψάει ή να υποφέρει από κακοποίηση. Να δίνεις νερό στον σκύλο που λιώνει στον καύσωνα, να αφήνεις λίγη τροφή στη γάτα που περιφέρεται φοβισμένη, να οδηγείς ένα χτυπημένο πλάσμα στον κτηνίατρο αντί να προσπερνάς αδιάφορα.
Γιατί κάποιοι γίνονται βασανιστές των ζώων;
Κι όμως, μέσα σε αυτόν τον κόσμο που θα έπρεπε να ευγνωμονεί για τη συνύπαρξη με τα ζώα και τα vibes της φύσης υπάρχουν και εκείνοι που επιλέγουν να γίνουν βασανιστές. Άνθρωποι που δηλητηριάζουν, θανατώνουν, που δένουν, που χτυπούν, που εγκαταλείπουν... με απερίγραπτη ηδονή. Γιατί; Οι λόγοι είναι πολλοί και σκοτεινοί. Αδιαφορία, εγωισμός, ανάγκη επίδειξης δύναμης και ικανοποίηση κατώτερων ενστίκτων...
Ένας άνθρωπος που βασανίζει ένα ζώο, στην πραγματικότητα προσπαθεί να καλύψει τη δική του αδυναμία μέσα από μια ψευδαίσθηση ισχύος. Η βία είναι το προσωπείο της ανασφάλειάς του. Όμως αυτή η «δικαιολογία» δεν δικαιολογεί κανέναν. Το ζώο που θανατώνεται βιώνει την ίδια φρίκη όπως ένας άνθρωπος που δολοφονείται, ανεξάρτητα από τα κίνητρα του θύτη.
Μια μέρα δεν αρκεί
Η 4η Οκτωβρίου είναι μια σημαντική υπενθύμιση, μια αφορμή να μιλήσουμε περισσότερο για τα ζώα, να διοργανώσουμε δράσεις ενημέρωσης και υιοθεσίας, να ενισχύσουμε τη φωνή όσων αγωνίζονται καθημερινά για εκείνα. Όμως, δεν αρκεί να περιοριζόμαστε σε αυτή. Η φιλοζωία δεν χωράει σε ημερολόγια, είναι στάση ζωής που πρέπει να εκφράζεται κάθε μέρα, με μικρές και μεγάλες πράξεις.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι εμείς είμαστε οι εισβολείς στη φύση. Επεκταθήκαμε παντού. Χτίσαμε πόλεις, ανοίξαμε δρόμους, καταστρέψαμε δάση, μολύναμε νερά και αέρα. Και τα ζώα; Εκτοπίστηκαν, πεινάνε, διψούν, περιπλανιούνται.
Γι’ αυτό έχουμε χρέος απέναντί τους. Δεν μπορούμε να μιλάμε για πολιτισμό, για πρόοδο, για αξίες, όταν δεν μπορούμε να εξασφαλίσουμε στα ζώα το αυτονόητο, να ζουν με αξιοπρέπεια.
Τι μπορούμε να κάνουμε
Η αλλαγή ξεκινάει από τον καθένα μας. Δεν χρειάζονται τεράστιες πράξεις ηρωισμού, αλλά μικρά καθημερινά βήματα:
- Να στειρώνουμε τα ζώα μας, για να μη γεμίζουν οι δρόμοι με αδέσποτα.
- Να προσφέρουμε τροφή και νερό σε όσα περιφέρονται.
- Να υιοθετούμε αντί να αγοράζουμε, δίνοντας μια δεύτερη ευκαιρία σε μια ψυχή που περιμένει πίσω από τα κάγκελα ενός καταφυγίου.
- Να ενημερώνουμε τις αρχές για περιστατικά κακοποίησης και να μη σιωπούμε.
- Να διδάσκουμε τα παιδιά μας ότι το χάδι έχει περισσότερη αξία από το χτύπημα.
- Να στηρίζουμε οργανώσεις, εθελοντές και ανθρώπους που αφιερώνουν τη ζωή τους στη διάσωση και τη φροντίδα των ζώων.
Το καθήκον της πολιτείας
Η φιλοζωία δεν μπορεί να είναι αποκλειστικά ατομική υπόθεση. Η πολιτεία έχει καθήκον να δημιουργεί νόμους που πραγματικά προστατεύουν τα ζώα και να τους εφαρμόζει. Δεν αρκεί να υπάρχουν αυστηρές ποινές στα χαρτιά. Χρειάζονται έλεγχοι, καταδίκες, παραδειγματικές τιμωρίες. Χρειάζονται οργανωμένα καταφύγια, προγράμματα στειρώσεων, καμπάνιες ενημέρωσης.
Και πάνω από όλα χρειάζεται βούληση. Γιατί μια κοινωνία που δεν σέβεται τα ζώα της, αργά ή γρήγορα θα αποδείξει ότι δεν σέβεται ούτε τους ανθρώπους της.
Η παγκόσμια ημέρα των ζώων, αν έχει αξία, είναι γιατί μας θυμίζει ότι μπορούμε να χτίσουμε έναν κόσμο πιο τρυφερό, πιο ανθρώπινο μέσα από τη σχέση μας με τα ζώα. Γιατί εκείνοι που αγαπούν τα ζώα, συνήθως αγαπούν βαθιά και τους ανθρώπους.
Ας μην αφήσουμε λοιπόν τη φιλοζωία να χωρέσει σε μια μόνο μέρα. Ας την κάνουμε καθημερινή πράξη. Γιατί τα ζώα δεν ζητούν τίποτα παραπάνω από όσα δικαιούνται: μια ζωή γεμάτη φροντίδα, σεβασμό και αγάπη.
