Πέντε μήνες μετά τη δημοσίευση σε ΦΕΚ της Υπουργικής Απόφασης Τσιάρα αναρτήθηκε στη Διαύγεια η ανάθεση υλοποίησης του έργου «Εκπόνηση Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης στις περιφέρειες της χώρας» δυνάμει προγραμματικής συμφωνίας μεταξύ του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και της εταιρείας Κοινωνία της Πληροφορίας ΜΑΕ, με την οποία μπαίνει τέλος στην «αμαρτωλή» τεχνική λύση που οδήγησε στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Η ανάρτηση έγινε την περασμένη Παρασκευή ενώ πλέον εκκρεμεί η υπογραφή της προγραμματικής σύμβασης η οποία αναμένεται το προσεχές διάστημα, οπότε θα δρομολογηθεί και η προκήρυξη του έργου. Οι πόροι χρηματοδότησης θα προέλθουν α) από την είσπραξη των τελών βόσκησης της εκάστοτε περιφέρειας και β) από πόρους του Ταμείου Γεωργίας και Κτηνοτροφίας, σύμφωνα με το άρθρο 5 του ν. 4351/2015.
Στη σχετική Υπουργική Απόφαση αναφέρεται πως αντικείμενο του έργου αποτελεί η «Εκπόνηση Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης σε επίπεδο Περιφερειακών Ενοτήτων» για κάθε Περιφερειακή Ενότητα της περιφέρειας, με τη σύνταξη μελετών διαχείρισης των βοσκήσιμων γαιών, οι οποίες θα έχουν ως επιδίωξη την αειφορική αξιοποίησή τους προς όφελος της βιώσιμης ανάπτυξης της κτηνοτροφίας και της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.
Συγκεκριμένα επιδιώκεται η πλήρης και αντικειμενική απογραφή της φυσιογνωμίας, του καθεστώτος χρήσης και του παραγωγικού δυναμικού των βοσκήσιμων γαιών σε πανελλαδική κλίμακα με σύγχρονες τεχνολογίες, προκειμένου να γίνει ο χωρικός προσδιορισμός, να είναι γνωστή η ακριβής επιφάνειά τους, η αξιόπιστη εκτίμηση της βοσκοϊκανότητάς τους, η λιβαδική κατάσταση και να καταστεί δυνατή η διαίρεσή τους σε λιβαδικές μονάδες, οι οποίες θα κατανεμηθούν στη συνέχεια στους κτηνοτρόφους, ούτως ώστε να εξατομικευτεί η χρήση τους.
Επιπλέον, καθορίζονται τα έργα υποδομής και οι βελτιώσεις βλάστησης που θεωρούνται απαραίτητες για την ανάπτυξη των βοσκήσιμων γαιών και την αύξηση της βοσκοϊκανότητάς τους. Το Διαχειριστικό Σχέδιο Βόσκησης (ΔΣΒ) ολοκληρώνεται με τον υπολογισμό του κόστους ανάπτυξης και την οργάνωση της διαχείρισης των βοσκήσιμων γαιών και του ζωικού κεφαλαίου.
Τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης θα συμβάλουν στην ορθολογική αξιοποίηση των λιβαδικών εκτάσεων, στην ορθότερη κατανομή τους στους κτηνοτρόφους, στην αύξηση της παραγωγικότητας του πρωτογενούς τομέα, αλλά και στη δικαιότερη κατανομή των ευρωπαϊκών ενισχύσεων, μέσω ΟΠΕΚΕΠΕ, στους πραγματικούς δικαιούχους.
Ήταν ό,τι δήλωναν!
Η έλλειψη διαχειριστικών σχεδίων επέτρεψε τη δημιουργία του κυκλώματος που οδήγησε σε διασπάθιση των αγροτικών επιδοτήσεων ειδικά στην περίπτωση της τεχνικής λύσης, όπου η ψευδής δήλωση μεγάλου αριθμού επιλέξιμου ζωικού κεφαλαίου από πραγματικούς ή κατά δήλωση κτηνοτρόφους με στόχο να δημιουργήσουν τεχνητά τις προϋποθέσεις λήψης περισσοτέρων απ’ ό,τι δικαιούνται δημόσιων εκτάσεων-βοσκότοπων μέσω της «τεχνικής λύσης» οδήγησε στο να εισπράξουν παράνομα τις σχετικές ευρωπαϊκές οικονομικές ενισχύσεις για τους βοσκότοπους.
Την ευθύνη εκπόνησης των σχεδίων είχαν αναλάβει οι περιφέρειες επί ΣΥΡΙΖΑ δίχως όμως να ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους, γεγονός που οδήγησε σε αλλαγή της νομοθεσίας το 2023 καθιστώντας αρμόδιο το υπουργείο. Αρχικά έπρεπε να έχουν εγκριθεί έως το τέλος του 2019, όμως αυτό ήταν αδύνατο με αποτέλεσμα να δοθεί παράταση δύο ετών, όπου και πάλι δεν καταγράφηκε πρόοδος, γεγονός που οδήγησε σε αλλαγή της νομοθεσίας. Η τελευταία παράταση λήγει 31 Δεκεμβρίου 2025. Αρχές Απριλίου 2024 ο τότε υπουργός Λευτέρης Αυγενάκης με επιστολή του στους περιφερειάρχες ζητούσε να δηλώσουν αν προτίθενται ή όχι να αναλάβουν τη διαδικασία εκπόνησής τους. Μάλιστα, τους είχε ενημερώσει ότι έως τις 19 Απριλίου 2024 θα έπρεπε να έχουν γνωστοποιήσει την τελική πρόθεσή τους για το αν θα αναλάβουν ή όχι την εκπόνησή τους. Σε αντίθετη περίπτωση, την ευθύνη ανάρτησης καθώς και τη διαδικασία εκπόνησης και σύναψης σύμβασης θα αναλάμβανε εξ ολοκλήρου το ΥΠΑΑΤ, κάτι που γίνεται σήμερα.
Όπως έχει ήδη τονίσει ο Κώστας Τσιάρας, μετά από χρόνια αδράνειας και εγκατάλειψης του έργου, «ολοκληρώνονται τα τεύχη δημοπράτησης και περνάμε πλέον στη φάση του διαγωνισμού, ώστε εντός ενάμισι έτους η Ελλάδα να αποκτήσει πλήρη Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης». Η εξέλιξη αυτή βάζει τέλος στην επί χρόνια προβληματική «τεχνική λύση» του 2015, η οποία επέτρεπε δηλώσεις βοσκοτόπων από κτηνοτρόφους που δεν είχαν καμία ουσιαστική σχέση με τις περιοχές αυτές, δημιουργώντας στρεβλώσεις, αδικίες και εύλογα ερωτήματα.
