Ενα σαρωτικό πρόγραμμα κατεδάφισης ακινήτων που έχουν χτιστεί χωρίς άδεια σε αιγιαλούς και παραλίες όλης της χώρας βάζει μπροστά το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με εντολή του Κυριάκου Πιερρακάκη. Στόχος είναι να περάσουν οι μπουλντόζες από περίπου 6.000 ακίνητα έως την 30ή Ιουνίου 2027.
της Μαρίνας Πλέσσα
Στη σχετική εγκύκλιο που εξέδωσε ο γενικός γραμματέας Δημόσιας Περιουσίας, Αθανάσιος Τσιούρας, δίνονται σαφείς οδηγίες για την κατάρτιση του προγράμματος κατεδαφίσεων κατασκευών που έχουν ανεγερθεί σε αιγιαλούς και παραλίες είτε από δημόσιους είτε από ιδιωτικούς φορείς.
Οι κατεδαφίσεις συνιστάται να μην προγραμματιστούν και να μην υλοποιηθούν εντός της τουριστικής περιόδου. Επίσης, εάν πρόκειται για αιγιαλούς και παραλίες με κατασκευές που δεν έχουν άδεια, μπορούν να ενοικιάζονται για τουριστική εκμετάλλευση, αλλά με διπλάσιο τίμημα από το κανονικό και μέχρι την ημερομηνία κατεδάφισης.
Αφού υπενθυμίζεται ότι με βάση την πρόβλεψη του νόμου 5092/2024, που επιβάλλει την κατεδάφιση των έργων που έχουν κατασκευασθεί παράνομα στον αιγιαλό και την παραλία, όπως και την αντίστοιχη του 2971/2001, τονίζεται πως έχουν εκδοθεί πρωτόκολλα κατεδάφισης αυθαίρετων κατασκευών, τα οποία όμως ως επί το πλείστον δεν έχουν εκτελεσθεί.
«Κατόπιν αυτών επιβάλλεται η κατεδάφιση των αυθαίρετων έργων κατά τρόπο συντεταγμένο και προγραμματισμένο», προστίθεται στην εγκύκλιο.
Οι αρμόδιες κτηματικές υπηρεσίες καλούνται να συγκεντρώσουν τα πρωτόκολλα κατεδάφισης που ήδη έχουν εκδώσει, να εκδώσουν πρωτόκολλα κατεδάφισης για όσες περιπτώσεις έχουν διαπιστωθεί και άλλες αυθαίρετες κατασκευές μετά από αυτοψία, και να προγραμματίσουν τη σειρά και τον χρόνο με τον οποίο θα ζητηθεί από τις υπηρεσίες των οικείων αποκεντρωμένων διοικήσεων η κατεδάφιση των αυθαίρετων κατασκευών με βάση τα ακόλουθα οκτώ κριτήρια:
1. Επικινδυνότητα: οι επικίνδυνες κατασκευές πρέπει να κατεδαφίζονται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα σε σχέση με τις κατασκευές που δεν προκαλούν κινδύνους σε όσους τις χρησιμοποιούν και στους πολίτες.
2. Δυσμενείς συνέπειες από την κατεδάφιση για το περιβάλλον: η κατεδάφιση μπορεί να προκαλέσει προβλήματα αντιστήριξης και ανάγκη για νέα έργα, ιδίως αντιδιαβρωτικά, ζημιές σε γειτονικά νόμιμα έργα, ρύπανση και προβλήματα στο οικοσύστημα που έχει αναπτυχθεί.
Τα έργα που μπορούν να κατεδαφίζονται με λιγότερα προβλήματα πρέπει να κατεδαφίζονται κατά προτεραιότητα σε σχέση με έργα των οποίων η κατεδάφιση θα προκαλέσει προβλήματα, θα είναι τεχνικώς δυσχερής και θα απαιτήσει νέα έργα, ιδίως αντιδιαβρωτικά και αντιστήριξης.
3. Χρόνος αυθαίρετης κατασκευής: οι πιο πρόσφατες κατασκευές πρέπει να κατεδαφίζονται κατά προτεραιότητα σε σχέση με τις παλαιότερες.
4. Μέγεθος κατασκευής και παρεμπόδιση κοινοχρησίας: οι μεγαλύτερες κατασκευές που κατά τεκμήριο παρεμποδίζουν την κοινοχρησία περισσότερο πρέπει να κατεδαφίζονται κατά προτεραιότητα σε σχέση με τις μικρότερες.
5. Εγγύτητα στη θάλασσα: οι κατασκευές που είναι εγγύτερα στη θάλασσα, ιδίως αν επηρεάζουν τη γραμμή του αιγιαλού, πρέπει να κατεδαφίζονται κατά προτεραιότητα σε σχέση με αυτές που είναι πιο μακριά.
6. Συγκέντρωση έργων που πρέπει να κατεδαφισθούν: παράνομα έργα που έχουν φυσική εγγύτητα μεταξύ τους, με αποτέλεσμα η εκτίμηση των λοιπών παραγόντων που αναφέρονται στην παρούσα (ιδίως των δυσμενών συνεπειών των κατεδαφίσεων για το περιβάλλον) να μπορεί να είναι ενιαία, πρέπει να κατεδαφίζονται κατά προτεραιότητα σε σχέση με έργα που είναι απομονωμένα.
7. Εξυπηρετούμενος σκοπός: έργα που δεν εξυπηρετούν δημόσιο σκοπό κατεδαφίζονται κατά προτεραιότητα σε σχέση με έργα που εξυπηρετούν δημόσιο σκοπό.
8. Σημασία για την τουριστική κίνηση: έργα των οποίων η διατήρηση δεν επηρεάζει την τουριστική κίνηση, κατεδαφίζονται κατά προτεραιότητα σε σχέση με έργα που είναι επωφελή για την τουριστική κίνηση.
Στην εγκύκλιο περιλαμβάνονται και «παράθυρα» που μπορούν να αναβάλουν τις κατεδαφίσεις των αυθαίρετων κατασκευών στον αιγιαλό και την παραλία.
Πιο συγκεκριμένα, σημειώνεται ότι στη δημοσίευση του προγραμματισμού θα πρέπει να αναφέρονται ρητά οι δυνατότητες που έχουν οι ενδιαφερόμενοι δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς να κατεδαφίσουν τις παράνομες κατασκευές με δικές τους δαπάνες ή και να ζητήσουν τη νομιμοποίησή τους σύμφωνα με το άρθρο 14 του ν. 2971/2001.
Προστίθεται επίσης ότι αν ισχύουν τα παραπάνω, ο προγραμματισμός και οι προτεραιότητες που έχουν τεθεί μπορούν να μεταβληθούν, αν οι ενδιαφερόμενοι εκδηλώσουν την πρόθεσή τους και προχωρήσουν σε προκαταρκτικές, τουλάχιστον, ενέργειες για την κατεδάφιση με δικές τους δαπάνες ή για τη νομιμοποίηση των εγκαταστάσεων.
Σε αυτή την περίπτωση οι προγραμματιζόμενες κατεδαφίσεις για τις οποίες εκδηλώθηκε η παραπάνω πρόθεση μπορούν να μετατίθενται χρονικά και καταρτίζεται νέος προγραμματισμός.