Πώς και γιατί η πλειονότητα των Ολλανδών ψηφοφόρων έδωσε τη νίκη στις εκλογές σε έναν ακραίο πολιτικό που διακρίνεται για τις ξενοφοβικές και αντιευρωπαϊκές απόψεις του.
Γράφει η Έρση Παπαδάκη
Είναι, άραγε, ο Γκερτ Βίλντερς ο Ευρωπαίος Χαβιέρ Μιλέι; Ενα είναι βέβαιο πάντως. Οτι ο Ολλανδός ηγέτης του ακροδεξιού κόμματος PVV και μεγάλος νικητής των βουλευτικών εκλογών δεν ντύνεται με στολές σούπερ ήρωα ούτε κρατάει... αλυσοπρίονο για να πετσοκόψει το δημόσιο χρέος, όπως έκανε στην προεκλογική περίοδο ο νικητής των προεδρικών εκλογών στην Αργεντινή, όμως οι δυο τους έχουν κάτι κοινό: τις ακραίες πολιτικές θέσεις. Και ναι μεν ο Μιλέι είναι δηλωμένος οπαδός του Ντόναλντ Τραμπ –ο οποίος μάλιστα έσπευσε πρώτος να του δώσει συγχαρητήρια για την εκλογική νίκη του–, αλλά ο Βίλντερς διακρίνεται για τις ξενοφοβικές, αντιευρωπαϊκές και ισλαμοφοβικές απόψεις του.
Και όμως, η πλειονότητα των Ολλανδών ψηφοφόρων τού έδωσε τη νίκη στις εκλογές. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι το PVV (Κόμμα της Ελευθερίας) ενισχύθηκε κατά περίπου 10 μονάδες τον τελευταίο μήνα πριν από τις κάλπες, με τους αναλυτές να προσπαθούν να ερμηνεύσουν με διάφορους τρόπους το φαινόμενο. Κάποιοι εξ αυτών υποστηρίζουν μάλιστα ότι οι μαζικές διαδηλώσεις των Παλαιστινίων σε ολλανδικό έδαφος ύστερα από τις επιθέσεις της Χαμάς και την απάντηση του Ισραήλ ήταν αυτές που έστρεψαν μαζικά τους Ολλανδούς ψηφοφόρους στον Βίλντερς και το κόμμα του, ενώ άλλοι, μεταξύ των οποίων και ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρουνό Λεμέρ ερμηνεύουν το αποτέλεσμα ως συνέπεια του διάχυτου φόβου στην ολλανδική κοινωνία σχετικά με τη μετανάστευση και την οικονομία.
Δεν θα πρέπει πάντως να αγνοηθεί και μια άλλη παράμετρος, η οποία προβληματίζει το κέντρο των Βρυξελλών εν όψει των ευρωεκλογών του 2024: ότι οι επιτυχίες των κομμάτων της άκρας Δεξιάς είναι διαδοχικές στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, καθώς ακόμη και στην οικονομικά ισχυρότερη χώρα της «γηραιάς ηπείρου» το... περίφημο κόμμα της Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD) που έχει χαρακτηριστεί πολλάκις ως νεοναζιστικό, αλλά και το ακροαριστερό λαϊκίστικο κόμμα της Σάρα Βάγκενκνεχτ έχουν ανακατέψει την τράπουλα και έχουν πλήξει τις παραδοσιακές και φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις των Χριστιανοδημοκρατών και των Σοσιαλδημοκρατών – με το AfD σε κάποιες δημοσκοπήσεις να φλερτάρει ακόμη και με την πρώτη θέση.
Ωστόσο στην Ολλανδία ο Βίλντερς έχει υποσχεθεί μεταξύ άλλων δημοψήφισμα για την έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ενωση (Nedexit), βαδίζοντας στα χνάρια του Brexit. Απομένει συνεπώς να φανεί εάν θα κάνει πράξη αυτή την απειλή για την ίδια τη συνοχή της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ωστόσο αυτή τη στιγμή όλα δείχνουν πως η οριστική συμφωνία για το σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού με επικεφαλής τον ηγέτη του PVV θα καθυστερήσει σημαντικά. Και ο κύριος λόγος είναι οι ακραίες απόψεις του Βίλντερς, με τους υποψήφιους συμμάχους του να τον προειδοποιούν ήδη ότι θα πρέπει να αμβλύνει τις γωνίες για να μπορέσει να υπάρξει οριστική συμφωνία.
Εκτός από τις αντιευρωπαϊκές θέσεις του, ο Βίλντερς έχει κατ’ επανάληψη βάλει στο στόχαστρο τόσο τους μετανάστες όσο και τους ισλαμιστές, δηλώνοντας ότι «με τη μείωση των ροών όσων αιτούνται άσυλο και της παράνομης μετανάστευσης στην Ολλανδία θα μπορέσει να περιοριστεί ο εξισλαμισμός της χώρας. Δεν είμαστε μια ισλαμική χώρα για να έχουμε μουσουλμανικά σχολεία, Κοράνι και τεμένη. Θέλουμε λιγότερο Ισλάμ στην Ολλανδία και θα το καταφέρουμε χάρη στη λιγότερη μη δυτική μετανάστευση και την πλήρη αναστολή της παροχής ασύλου». Επίσης, υποστηρίζει την επαναφορά των ελέγχων στα σύνορα –δηλαδή εκτός του πλαισίου της Συνθήκης Σένγκεν– και την απαγόρευση της χρήσης της ισλαμικής μαντίλας στα κυβερνητικά κτίρια, ενώ χρησιμοποίησε το σύνθημα «να επιστρέψει η Ολλανδία στους Ολλανδούς».
Ανύπαρκτο
Σε ό,τι αφορά το αποτέλεσμα των ολλανδικών εκλογών, αίσθηση προκάλεσε και το ποσοστό που συγκέντρωσε το κόμμα Volt της... διαβόητης Σοφί ιν’τ Βελντ, η οποία επιχείρησε να γίνει γνωστή μέσα από την επιτροπή PEGA του Ευρωκοινοβουλίου και την υπόθεση των παρακολουθήσεων στην Ελλάδα: μόλις 1,69%. Ποσοστό ασφαλώς πολύ μικρότερο από την επιρροή που πίστεψε ότι έχει η Ολλανδή ευρωβουλευτής ελέω ΣΥΡΙΖΑ και στην Ελλάδα, σχολιάζοντας με απόλυτα μεροληπτικό τρόπο ακόμη και το αποτέλεσμα των αυτοδιοικητικών εκλογών στη χώρα μας. Είναι αυτό που λέμε στον τόπο μας: Εχει ο καιρός γυρίσματα. Ή ακόμα καλύτερα: Ολα εδώ πληρώνονται!