Στο 21ο Economist Cyprus Summit στη Λευκωσία ο Κύπριος πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης τόνισε ότι η επίλυση του Κυπριακού δεν είναι μόνο εθνική υποχρέωση αλλά ζήτημα ασφάλειας για ολόκληρη την περιοχή και κομβικής σημασίας για την ίδια την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Η τοποθέτησή του έγινε στο διήμερο συνέδριο που πραγματοποιείται 3–4 Νοεμβρίου με τίτλο «Bridging continents for security, business and energy».
Σύμφωνα με το protothema.gr, ο πρόεδρος περιέγραψε την Κύπρο ως «ασφαλές λιμάνι» σε μια ταραχώδη γειτονιά, έναν κόμβο συνδεσιμότητας ανάμεσα σε τρεις ηπείρους με ξεκάθαρο δυτικό προσανατολισμό. Υπογράμμισε ότι η Λευκωσία πρωτοστάτησε σε τριμερείς και πολυμερείς συνεργασίες με Ελλάδα, Αίγυπτο, Ισραήλ, Ιορδανία, Λίβανο και ΗΑΕ, και έθεσε ως φιλόδοξο στόχο την ωρίμανση συνθηκών για έναν περιφερειακό οργανισμό ασφάλειας στη Μέση Ανατολή, κατά το πρότυπο ΟΑΣΕ.
Κεντρική αναφορά έγινε στον θαλάσσιο διάδρομο «Αμάλθεια», μέσω του οποίου, σε συνεργασία με ΕΕ, ΗΠΑ, ΗΑΕ και Ηνωμένο Βασίλειο, αποστέλλεται ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα. Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα επίσημες ενημερώσεις και τα πρόσφατα στοιχεία που συνοδεύουν το εξακριβωμένο σχέδιο έξι σημείων της Λευκωσίας για την «επόμενη μέρα», μέσω του διαδρόμου έχουν διακινηθεί συνολικά περί τους 25.000 τόνους βοήθειας, με επανεκκινήσεις αποστολών το φθινόπωρο.
Στο ίδιο πλαίσιο η Λευκωσία έχει παρουσιάσει συγκεκριμένη συμβολή στην υλοποίηση του αμερικανικού πλαισίου για τη Γάζα, προτείνοντας επιχειρησιακή υποστήριξη και αξιοποίηση του «Αμάλθεια» για την ανοικοδόμηση.
Ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης στάθηκε στην πρωτόγνωρη αναβάθμιση των κυπρο-αμερικανικών σχέσεων, με έμφαση σε έργα που αφορούν την αεροπορική βάση «Ανδρέας Παπανδρέου» στην Πάφο και συναφείς υποδομές διττού ρόλου, από άμυνα μέχρι ανθρωπιστικές επιχειρήσεις εκκένωσης. Η σχετική συνεργασία αποτυπώνεται και σε πρόσφατες αποφάσεις για εκσυγχρονισμό και βελτίωση πρόσβασης στην περιοχή.
Με φόντο την Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ το 2026, ο κ.Χριστοδουλίδης μίλησε για ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας της Ένωσης και για πιο ουσιαστική ενασχόληση με τα ζητήματα του Νότου, από τη Μεσόγειο μέχρι τον Κόλπο, υπογραμμίζοντας ότι η ασφάλεια της περιοχής είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ασφάλεια της Ευρώπης.
«Παράθυρο» για επανέναρξη των συνομιλιών
Ο Κύπριος πρόεδρος συνέδεσε την εξωστρεφή πολιτική και τις ανθρωπιστικές πρωτοβουλίες με την αναζωογόνηση του διεθνούς ενδιαφέροντος για το Κυπριακό. Σημείωσε το ρόλο των Ηνωμένων Εθνών και της προσωπικής απεσταλμένης του ΓΓ του ΟΗΕ, Μαρίας Άνχελα Ολγκίν, καθώς και τον διορισμό από την ΕΕ ειδικού απεσταλμένου (του πρώην Επιτρόπου Γιοχάνες Χαν) ως ενδείξεις κίνησης στο διπλωματικό πεδίο.
Η εκλογή του Τουφάν Ερχιουρμάν στα κατεχόμενα πριν δύο εβδομάδες, με καθαρή εντολή υπέρ επανέναρξης συνομιλιών σε ομοσπονδιακή βάση, δημιουργεί νέο πολιτικό περιβάλλον, με την επόμενη επίσκεψη της Ολγκίν να προγραμματίζεται για τις αρχές Δεκεμβρίου.
Το μήνυμα από Λευκωσία ήταν καθαρό. Μια βιώσιμη, λειτουργική λύση στη βάση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ και του ευρωπαϊκού κεκτημένου θα ξεκλειδώσει τις δυνατότητες του νησιού, θα θωρακίσει την περιφερειακή σταθερότητα και όπως είπε ο κ.Χριστοδουλίδης, θα υπηρετήσει τον ευρύτερο στόχο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Η συγκυρία, με την κινητικότητα ΟΗΕ-ΕΕ και τις ανακατατάξεις στα κατεχόμενα, δείχνει ότι το «παράθυρο» υπάρχει. Το ερώτημα είναι αν οι εμπλεκόμενοι θα το αξιοποιήσουν πριν κλείσει.