Οι συνομιλίες μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Ιράν για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης συνεχίζονται σήμερα στη Ρώμη, λίγες μέρες μετά τον πρώτο γύρο που χαρακτηρίστηκε από αμφότερες τις πλευρές ως «εποικοδομητικός». Επικεφαλής των διαπραγματευτικών ομάδων είναι ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί και ο Αμερικανός ειδικός απεσταλμένος για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, με τη διαμεσολάβηση του Ομάν, όπως συνέβη και στον πρώτο γύρο που διεξήχθη στη Μούσκατ.
Οι συνομιλίες αυτές λαμβάνουν χώρα σε ιδιαίτερα τεταμένο διεθνές περιβάλλον και αποτελούν τις πρώτες απευθείας υψηλόβαθμες επαφές μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία του 2015 (γνωστή ως Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης - ΚΟΣΔ) το 2018, υπό την προεδρία Ντόναλντ Τραμπ. Από τότε, οι κυρώσεις έχουν επανέλθει και η πολιτική της «μέγιστης πίεσης» έχει επαναδραστηριοποιηθεί.
Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν δήλωσε πως συμμετέχουν στις συνομιλίες παρά τις «σοβαρές αμφιβολίες» για τις προθέσεις της Ουάσιγκτον. Σκεπτικισμό εκφράζει και ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, αγιατολά Αλί Χαμενεΐ.
Οι εντάσεις ενισχύονται περαιτέρω από τις ανησυχίες της Δύσης και του Ισραήλ ότι το Ιράν επιχειρεί να αποκτήσει πυρηνικά όπλα – κατηγορία που η Τεχεράνη απορρίπτει, υποστηρίζοντας ότι το πυρηνικό της πρόγραμμα εξυπηρετεί αποκλειστικά ειρηνικούς σκοπούς. Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ), ωστόσο, διαπιστώνει σημαντική πρόοδο στην τεχνολογική ικανότητα του Ιράν, με εμπλουτισμό ουρανίου έως και 60%, πολύ πάνω από το 3,67% που όριζε η συμφωνία.
Το Ιράν έχει επίσης ενισχύσει τις υποδομές του σε εγκαταστάσεις όπως το Νατάνζ και το Φορντό, εγείροντας νέα ανησυχία στις δυτικές πρωτεύουσες. Οι ΗΠΑ, δια του υπουργού Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, καλούν τους Ευρωπαίους συμμάχους να επαναφέρουν άμεσα τις διεθνείς κυρώσεις.
Οι Ιρανοί διαπραγματευτές επιμένουν ότι οι συζητήσεις πρέπει να περιοριστούν στο πυρηνικό ζήτημα και στην άρση των κυρώσεων. Οποιεσδήποτε απαιτήσεις για πλήρη εγκατάλειψη του προγράμματος θεωρούνται «μη ρεαλιστικές» και «απαράδεκτες». Επιπλέον, δεν τίθεται προς διαπραγμάτευση η ιρανική στρατιωτική ικανότητα, όπως το βαλλιστικό πρόγραμμα, ή η περιφερειακή πολιτική επιρροή, που περιλαμβάνει υποστήριξη προς οργανώσεις όπως η Χεζμπολά, η Χαμάς και οι Χούθι.
Ο χρόνος, σύμφωνα με τον επικεφαλής του ΔΟΑΕ Ραφαέλ Γκρόσι, λιγοστεύει για να επιτευχθεί μια νέα συμφωνία. Προειδοποιεί δε ότι οποιαδήποτε επίθεση στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν θα είχε σοβαρές συνέπειες.
Το Ισραήλ, από την πλευρά του, διαμηνύει πως δεν πρόκειται να επιτρέψει την απόκτηση πυρηνικών όπλων από την Τεχεράνη και δηλώνει έτοιμο με «σχέδιο δράσης» αν αποτύχει η διπλωματία.
