Προς μια νέα συμφωνία, με βασικά χαρακτηριστικά εκείνης του 2015 που ο Ντόναλντ Τραμπ είχε χαρακτηρίσει ως τη «χειρότερη στην Ιστορία», φαίνεται να κινούνται οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Ιράν, σύμφωνα με πληροφορίες το Reuters από οκτώ αξιωματούχους και διπλωμάτες που συμμετέχουν στις συνομιλίες.
Τρεις γύροι διαπραγματεύσεων πραγματοποιήθηκαν τον περασμένο μήνα, με στόχο την επίτευξη νέας συμφωνίας που θα περιορίζει το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης έναντι άρσης οικονομικών κυρώσεων. Ένας τέταρτος γύρος που είχε προγραμματιστεί για το περασμένο Σάββατο στη Ρώμη αναβλήθηκε και θα επαναπρογραμματιστεί, όπως ανακοίνωσε το Ομάν, που λειτουργεί ως διαμεσολαβητής.
Στα πρότυπα εκείνης του 2015 - Οι αλλαγές και οι όροι που συζητούνται
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, το βασικό πλαίσιο της νέας συμφωνίας διατηρεί τον πυρήνα του Κοινού Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης (JCPOA) του 2015. Οι αλλαγές που συζητούνται αφορούν την επέκταση της διάρκειας της συμφωνίας στα 25 χρόνια, αυστηρότερους μηχανισμούς επαλήθευσης και την παράταση των λεγόμενων "ρήτρων λήξης ισχύος", που περιορίζουν αλλά δεν εξαλείφουν εντελώς ορισμένα τμήματα του πυρηνικού προγράμματος.
Βάσει των όρων που βρίσκονται στο τραπέζι, το Ιράν θα πρέπει να περιορίσει τα αποθέματα και τον τύπο των φυγοκεντρητών του, να αραιώσει, να εξαγάγει ή να σφραγίσει το 60% του εμπλουτισμένου ουρανίου που διαθέτει, υπό αυστηρή εποπτεία του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ). Σε αντάλλαγμα, θα λάβει σημαντική ελάφρυνση κυρώσεων.
Σύμφωνα με τις προτάσεις που συζητήθηκαν σε γύρους συνομιλιών τον Απρίλιο, το Ιράν θα περιορίσει τον εμπλουτισμό στο 3,67%, όπως προέβλεπε η JCPOA, αναφέρουν όλες οι πηγές, συμπεριλαμβανομένων τριών Ιρανών αξιωματούχων. Η Τεχεράνη είναι επίσης ανοιχτή στο να παραχωρήσει στον ΔΟΑΕ εκτεταμένη πρόσβαση στις πυρηνικές του εγκαταστάσεις, σημείωσαν οι ιρανικές πηγές.
Οι προτάσεις δεν επιδιώκουν την πλήρη διάλυση της πυρηνικής υποδομής της Ισλαμικής Δημοκρατίας, όπως επιθυμούν το Ισραήλ και ορισμένοι Αμερικανοί αξιωματούχοι, αλλά στοχεύουν στην επιβολή μόνιμων περιορισμών στον εμπλουτισμό ουρανίου που θα αποτρέψουν οποιαδήποτε απότομη αύξηση εμπλουτισμού.
Ο πιθανός συμβιβασμός και η πρόταση Ιράν σε ΗΠΑ για πώληση εμπλουτισμένου ουρανίου
Ένας άλλος πιθανός συμβιβασμός θα μπορούσε να περιλαμβάνει τη διατήρηση ελάχιστου εμπλουτισμού από το Ιράν, με 5.000 φυγοκεντρητές, ενώ παράλληλα θα εισάγει το υπόλοιπο εμπλουτισμένο ουράνιο, πιθανώς από τη Ρωσία.
Σε αντάλλαγμα για τους περιορισμούς στον εμπλουτισμό, η Τεχεράνη έχει απαιτήσει ακλόνητες εγγυήσεις ότι ο Τραμπ δεν θα εγκαταλείψει ξανά μια πυρηνική συμφωνία, τόνισαν τρεις Ιρανοί αξιωματούχοι.
Σύμφωνα με πηγή, το Ιράν έχει μάλιστα προτείνει την ιδέα της πώλησης εμπλουτισμένου ουρανίου στις ΗΠΑ.
Το Ιράν λειτουργεί επί του παρόντος περίπου 15.000 φυγοκεντρητές. Σύμφωνα με την JCPOA, το Ιράν είχε τη δυνατότητα να λειτουργεί περίπου 6.000. «Ουσιαστικά, οι διαπραγματεύσεις διαμορφώνονται προς μια "JCPOA 2", με ορισμένες προσθήκες που θα επιτρέπουν στον Τραμπ να το παρουσιάσει ως νίκη, ενώ το Ιράν θα μπορεί να διατηρήσει το δικαίωμά του στον εμπλουτισμό», τόνισε ανώτερος Ιρανός αξιωματούχος.
