Στην τελική ευθεία βρίσκεται η ψήφιση του νέου Αναπτυξιακού Νόμου, με στόχο την προσαρμογή της οικονομίας στις σύγχρονες προκλήσεις και την ενίσχυση της παραγωγικής δραστηριότητας στη χώρα. Ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος υπογραμμίζει τη σημασία της στήριξης της μεταποίησης και της βιομηχανίας, καθώς αποτελούν «ισχυρό και στέρεο κλάδο της οικονομίας και πρέπει να αναπτυχθεί». Παράλληλα, δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στη στήριξη των παραμεθόριων περιοχών «για εθνικούς και δημογραφικούς λόγους αλλά και για λόγους που αφορούν το σύνολο της χώρας». Όπως δηλώνει ο ίδιος: «Επίσης θα πρέπει να στηριχτούν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και για την καινοτομία και για τη εξωστρέφεια».
Η υποβολή αιτήσεων για υπαγωγή στα νέα καθεστώτα αναμένεται να ξεκινήσει στο τέλος Μαΐου ή τις αρχές Ιουνίου, με τις αξιολογήσεις να προγραμματίζονται για το φθινόπωρο. Το σχέδιο νόμου, που βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση έως τις 2 Μαΐου, έρχεται να εκσυγχρονίσει το ισχύον πλαίσιο (Ν. 4887/2022), εισάγοντας νέες θεματικές ενισχύσεων, απλοποιώντας τις διαδικασίες αδειοδότησης και διευρύνοντας τη βάση των επιλέξιμων επιχειρήσεων.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η διεύρυνση της επιδότησης και στις μεσαίες επιχειρήσεις – μια σημαντική αλλαγή, καθώς μέχρι σήμερα τα συγκεκριμένα κίνητρα ήταν προσβάσιμα μόνο σε μικρές επιχειρήσεις. Οι μεγάλες επιχειρήσεις συνεχίζουν να έχουν πρόσβαση σε βασικά χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως η φορολογική απαλλαγή και η επιδότηση μισθολογικού κόστους.
Δώδεκα καθεστώτα ενίσχυσης
Το νέο πλαίσιο αναδιαμορφώνει τον αριθμό και τη μορφή των καθεστώτων ενίσχυσης, περιορίζοντάς τα σε δώδεκα θεματικές ενότητες, σε σχέση με τα δεκατρία που προέβλεπε ο προηγούμενος νόμος. Σημαντική αλλαγή αποτελεί η συγχώνευση του καθεστώτος «Έρευνα και Εφαρμοσμένη Καινοτομία» στο ευρύτερο πεδίο «Σύγχρονες τεχνολογίες». Τα νέα καθεστώτα καλύπτουν ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων, από την πράσινη μετάβαση και τη μεταποίηση έως τον τουρισμό και τις ευρωπαϊκές αλυσίδες αξίας.
Βασικά είδη ενισχύσεων
Ο Νέος Αναπτυξιακός Νόμος προβλέπει πέντε βασικές μορφές ενίσχυσης:
- Φορολογική απαλλαγή, μέσω της μείωσης του φόρου εισοδήματος.
- Επιχορήγηση, για την κάλυψη μέρους των επιλέξιμων δαπανών.
- Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing).
- Επιδότηση μισθολογικού κόστους για νέες θέσεις εργασίας.
- Χρηματοδότηση επιχειρηματικού κινδύνου, μέσω επιδότησης επιτοκίων ή ασφαλίστρων.
Επιπλέον, εισάγεται το κίνητρο ταχείας αδειοδότησης, με την έκδοση αδειών σε δύο μήνες και την έγκριση περιβαλλοντικών όρων σε τρεις, για μεγάλες επενδύσεις και ειδικές περιοχές.
Έμφαση σε παραμεθόριες και φτωχότερες περιοχές
«Για πρώτη φορά στον νέο αναπτυξιακό νόμο υπάρχει ξεχωριστό καθεστώς συνολικού ύψους 150 εκατ. ευρώ για επενδυτικά σχέδια τουλάχιστον 2 εκατ. ευρώ που θα αναπτυχθούν στους παραμεθόριους νομούς. Αυτό αφορά πρωτίστως τη Μακεδονία μας και τη Θράκη που στηρίζουμε με πράξεις», σημειώνει ο υπουργός Ανάπτυξης. Τα άλλα δύο καθεστώτα που θα χρηματοδοτηθούν με αντίστοιχα ποσά αφορούν τη μεταποίηση και τις μεγάλες επενδύσεις άνω των 15 εκατ. ευρώ.
Συνολικά, για τα έτη 2025 και 2026 θα διατεθούν 900 εκατ. ευρώ σε φοροαπαλλαγές και επιχορηγήσεις, με σαφή στόχευση στη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων και την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος.
Ενίσχυση μικρομεσαίων επιχειρήσεων και καινοτομίας
Το νέο πλαίσιο δίνει ώθηση σε επενδύσεις με περιβαλλοντικό και αναπτυξιακό αποτύπωμα. Προβλέπει χρηματοδότηση για συμβουλευτικές υπηρεσίες, τεχνολογική και οργανωτική καινοτομία, μέτρα ενεργειακής αποδοτικότητας, παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ, περιβαλλοντική αποκατάσταση, βιοποικιλότητα και εφαρμογή λύσεων για την κλιματική αλλαγή.
Προβλέπονται επίσης δαπάνες για επαγγελματική κατάρτιση, εγκατάσταση τηλεθέρμανσης-τηλεψύξης και πρόσληψη ατόμων με αναπηρία ή από μειονεκτικές ομάδες.
Διαφάνεια και ανάκτηση πόρων από ανεκτέλεστα έργα
Κρίσιμη παράμετρος του σχεδίου αποτελεί η ανάκτηση περίπου 500 εκατ. ευρώ από ανεκτέλεστα έργα προηγούμενων αναπτυξιακών νόμων. «Η διαδικασία ανάκτησης των περίπου 500 εκατ. ευρώ προχωρά με συνέπεια, διαφάνεια και αποφασιστικότητα», δηλώνει ο κ. Θεοδωρικάκος, αναφερόμενος σε προκαταβολές που δόθηκαν σε επενδυτικά σχέδια των ετών 2004 και 2011, τα οποία δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ. Τα χρήματα που θα επιστραφούν, όπως επισημαίνει, θα διατεθούν σε νέους αναπτυξιακούς σκοπούς ή για κοινωνικές δράσεις.
«Είναι ζήτημα ηθικής και πολιτικής ευθύνης απέναντι στους συμπολίτες μας να μην αφήσουμε ούτε ένα ευρώ να πάει χαμένο. Ακολουθούμε το δόγμα της απόλυτης διαφάνειας και της λογοδοσίας, γιατί τα χρήματα των Ελλήνων φορολογουμένων είναι ιερά και πρέπει να αξιοποιούνται με τρόπο που εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον και την ανάπτυξη της χώρας», καταλήγει ο υπουργός.
