Στη σύσταση μιας νέας Ανεξάρτητης Διοικητικής Αρχής για την εποπτεία της αγοράς, με στόχο την ενίσχυση της καταναλωτικής προστασίας και την αποτελεσματικότερη λειτουργία της αγοράς προχωρά η ελληνική κυβέρνηση.
Πρόκειται για μια νέα αρχή, η οποία θα λειτουργεί κατά τα πρότυπα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), υιοθετώντας σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία και ευέλικτη διοικητική δομή.
Η νέα αρχή θα ενσωματώσει τις λειτουργίες του Συνηγόρου του Καταναλωτή, της Διυπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου της Αγοράς (ΔΙΜΕΑ) και κρίσιμων μονάδων της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου, ενώ η οργανωτική της δομή θα περιλαμβάνει:
Διοικητή: Επικεφαλής για τη συνολική λειτουργία και στρατηγική της αρχής.
Τρεις Υποδιοικητές με αρμοδιότητες:
Εποπτείας και Ελέγχου Αγοράς & Προστασίας Καταναλωτή.
Συνήγορος του Καταναλωτή.
Οικονομικών και Διοικητικών Υπηρεσιών.
Όλοι οι ανώτατοι λειτουργοί θα είναι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης με πενταετή θητεία, ενώ η νέα αρχή θα έχει διευρυμένες αρμοδιότητες, κατανεμημένες σε πέντε βασικούς άξονες:
Ελεγκτικές: Διενέργεια ελέγχων στην αγορά, αντιμετώπιση παραβάσεων τιμολόγησης, ελλιπούς σήμανσης, αθέμιτων εμπορικών πρακτικών και φαινομένων όπως η shrinkflation.
Κυρωτικές: Επιβολή προστίμων και διοικητικών κυρώσεων με ενισχυμένα ανώτατα όρια, εντοπισμός παραβάσεων μέσω τεκμηριωμένων καταγγελιών ή αυτεπάγγελτα.
Συμφιλιωτικές: Διαμεσολάβηση μεταξύ καταναλωτών και επιχειρήσεων για την εξωδικαστική επίλυση διαφορών.
Εισηγητικές: Προτάσεις προς το Υπουργείο Ανάπτυξης για ρυθμίσεις πολιτικής προστασίας καταναλωτή.
Ενισχυτικές: Προώθηση καταναλωτικής συνείδησης, στήριξη καταναλωτικών οργανώσεων, ειδικές δράσεις υπέρ ευάλωτων ομάδων.
Στελέχωση και Χρηματοδότηση
Η στελέχωση της νέας αρχής θα πραγματοποιηθεί μέσω μεταφοράς υφιστάμενων οργανικών θέσεων από τις υφιστάμενες δομές.
Παράλληλα, θα συσταθούν νεες θέσεις ειδικών συμβούλων και συνεργατών, ενώ θα υπάρξει εσωτερική και εξωτερική κινητικότητα, ακόμη και κατά παρέκκλιση του ισχύοντος πλαισίου.
Τέλος, θα υπάρξει επιλογή προϊσταμένων χωρίς αποκλεισμό υποψηφίων από άλλους φορείς, μέσω τροποποιημένων διαδικασιών ΑΣΕΠ.
Η χρηματοδότηση της αρχής θα προέρχεται από τον κρατικό προϋπολογισμό, ευρωπαϊκά προγράμματα, ποσοστά από τα πρόστιμα που επιβάλλονται και παράβολα για την υποβολή καταγγελιών, όπου αυτό κρίνεται σκόπιμο.
Αυτός ο νέος φορέας θα υπόκειται σε κοινοβουλευτικό έλεγχο, με υποχρέωση ετήσιου απολογισμού στη Βουλή των Ελλήνων, ανάρτησης όλων των διοικητικών πράξεων στην πλατφόρμα “Διαύγεια”, λειτουργίας εσωτερικού ανεξάρτητου ελεγκτή και αξιοποίησης ψηφιακών μέσων για τη διαφάνεια και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης του κοινού.
Εν τω μεταξύ σημαντική εξέλιξη αποτελεί και η επικείμενη άρση, από την 30ή Ιουνίου, των προσωρινών κρατικών παρεμβάσεων στη λειτουργία της αγοράς, με βασικότερο το πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους. Ωστόσο, η κυβέρνηση διαμηνύει ότι τα μέτρα μπορεί να επανέλθουν, εάν οι συνθήκες το απαιτήσουν, για να αποφευχθεί το φαινόμενο της "απελευθέρωσης τιμών" τύπου "συμπιεσμένου ελατηρίου" που θα μπορούσε να προκαλέσει απότομες αυξήσεις.
Η σύσταση της νέας αυτής αρχής αναμένεται να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα της εποπτείας της αγοράς και να προσφέρει ουσιαστική προστασία στους καταναλωτές, συμβάλλοντας στην εύρυθμη λειτουργία της οικονομίας.
