Πρωτοβουλίες που, σύμφωνα με τους αρμόδιους, λειτουργούν ανασχετικά στο φαινόμενο της λαθρομετανάστευσης συνεχίζει να λαμβάνει το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου. Υπό αυτό το πρίσμα, ο αρμόδιος υπουργός, Θάνος Πλεύρης, ανακοίνωσε προχθές σειρά μέτρων που συνιστούν αναμόρφωση του πλαισίου παροχών προς τους δικαιούχους ασύλου και ουσιαστικά μειώνουν τις επιδοτήσεις, κατευθύνοντας τα κονδύλια σε προγράμματα κατάρτισης και απασχόλησης.
Στόχος της νέας στρατηγικής, σύμφωνα με τον κ. Πλεύρη, είναι ο εξορθολογισμός των δαπανών, η διαφάνεια στη διαχείριση των ευρωπαϊκών πόρων και η ουσιαστική ένταξη όσων έχουν λάβει άσυλο μέσα από την εργασία, και όχι μέσω μιας παθητικής επιδοματικής πολιτικής.
Μειωμένο κόστος
Η συμφωνία που υπογράφτηκε μεταξύ του υπουργού Μετανάστευσης και του αναπληρωτή διευθύνοντος συμβούλου του Υπερταμείου, Παναγιώτη Σταμπουλίδη, σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας περιόδου στη διαχείριση του Μεταναστευτικού.
Σύμφωνα με το αρμόδιο υπουργείο, οι διαγωνισμοί που θα διενεργούνται μέσω του Υπερταμείου θα αφορούν τη σίτιση, τη φύλαξη, την καθαριότητα και τη λειτουργία των δομών φιλοξενίας, με στόχο τη μείωση του κόστους και την πλήρη διαφάνεια στη χρήση των κονδυλίων. Οι δεσμεύσεις των ποσών μειώνονται κατά 30%, από 400 εκατομμύρια ευρώ σε 288 εκατομμύρια, ενώ προβλέπεται επιπλέον εξοικονόμηση μέσα από τις νέες διαδικασίες.
Η συμφωνία θεωρείται κομβική για την αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των δημόσιων πόρων και για την ενίσχυση της αξιοπιστίας της χώρας έναντι των ευρωπαϊκών θεσμών που χρηματοδοτούν το σύστημα υποδοχής.
Μείζον στοιχείο των αλλαγών αποτελεί η αναμόρφωση του προγράμματος HELIOS (πρόγραμμα ένταξης που υποστηρίζει τη στέγαση, την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας και την απασχόληση των μεταναστών). Πιο συγκεκριμένα, τα ποσά που μέχρι σήμερα κατευθύνονταν σε επιδόματα ενοικίου μεταφέρονται σε δράσεις εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας και επαγγελματικής κατάρτισης, με στόχο οι δικαιούχοι ασύλου να ενταχθούν στην αγορά εργασίας.
Παράλληλα, τα διαμερίσματα που επιδοτούνταν μέσω του προγράμματος και βρίσκονται στο κέντρο της Αθήνας θα επιστρέψουν σταδιακά στη διάθεση των κατοίκων της πρωτεύουσας. Με αυτόν τον τρόπο, όσοι επιλέγουν να μείνουν στην Ελλάδα θα έχουν δυνατότητες ένταξης μέσω εργασίας και όχι μέσω μιας διαρκούς επιδοματικής εξάρτησης. Επιπλέον, οι αυτόνομες δομές φιλοξενίας θα μεταφερθούν εκτός του αστικού ιστού, ώστε να αποσυμφορηθεί το κέντρο της Αθήνας και να αποφευχθεί η περαιτέρω γκετοποίηση περιοχών.
Οι αλλαγές επεκτείνονται και στο οικονομικό βοήθημα προς τους δικαιούχους διεθνούς προστασίας, το οποίο μειώνεται έως και 50%, ώστε να καλύπτει μόνο βασικές ανάγκες, όπως προβλέπεται από το ευρωπαϊκό πλαίσιο. Σύμφωνα με τους αρμόδιους, η κυβέρνηση επιδιώκει έτσι να ενισχύσει τη βιωσιμότητα του συστήματος και «να αποτρέψει φαινόμενα καταχρήσεων ή εξάρτησης από κρατικά επιδόματα», δίνοντας παράλληλα έμφαση «στην ενεργό συμμετοχή όσων μένουν στη χώρα».
Μετά την υπογραφή της συμφωνίας, ο κ. Πλεύρης έκανε λόγο για μια συνολική αλλαγή φιλοσοφίας, υπογραμμίζοντας ότι «η δέσμευση των ποσών που κάναμε ήταν κατά 30% μικρότερη από τα ποσά του προηγούμενου διαγωνισμού». Πρόσθεσε, δε, ότι στόχος είναι «η μεγαλύτερη δυνατή εξοικονόμηση μέσα από τις νέες διαδικασίες».
«Μπορεί», διερωτήθηκε, «να συνεχιστεί μια πολιτική όπου οι δικαιούχοι ασύλου ζουν με επιδόματα εις βάρος των Ευρωπαίων και των Ελλήνων φορολογουμένων;» Και απάντησε: «Όχι! Το υπουργείο Μετανάστευσης δεν θα χρηματοδοτεί πλέον ενοίκιο για τη στέγαση των δικαιούχων ασύλου. Όλα τα ποσά θα κατευθυνθούν στην εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας και στην εργασιακή κατάρτιση».
Κατά τον υπουργό, με τη νέα πολιτική «απελευθερώνονται κατοικίες στο κέντρο της Αθήνας» και τα κονδύλια θα επενδυθούν εκεί όπου «πραγματικά δημιουργείται προστιθέμενη αξία». Η αλλαγή, συμπλήρωσε, «δεν είναι απλώς λογιστική· είναι βαθιά πολιτική, γιατί συνδέει το δικαίωμα παραμονής με την υποχρέωση συμμετοχής στην κοινωνία».
Η στρατηγική του υπουργείου, που συνδυάζει τη μείωση των δαπανών με την αυστηρότερη διαχείριση του Μεταναστευτικού, εντάσσεται στο πλαίσιο μιας ευρύτερης προσπάθειας περιορισμού των λαθρομεταναστευτικών ροών και σκληρότερης διαχείρισης του φαινομένου, το οποίο ενέχει πολλαπλούς κινδύνους για την ασφάλεια και την κοινωνική συνοχή της χώρας.
Αποτελεσματική αναστολή
Στο ίδιο πνεύμα, από τις 9 Ιουλίου τέθηκε σε ισχύ ρύθμιση που προβλέπει την προσωρινή αναστολή υποβολής αιτήσεων ασύλου για άτομα που εισέρχονται παράνομα στη χώρα από τη Βόρεια Αφρική μέσω πλωτών μέσων. Το μέτρο, που υιοθετήθηκε για την ανάσχεση των ροών από τις ακτές της Λιβύης προς την Κρήτη, θεωρήθηκε ιδιαίτερα αποτελεσματικό, καθώς οδήγησε σε αισθητή μείωση των αφίξεων.
Η ισχύς της ρύθμισης λήγει αύριο, 9 Οκτωβρίου. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, το υπουργείο Μετανάστευσης δεν θα προβεί σε παράταση της ισχύος της, αν και η τελική απόφαση αναμένεται να ληφθεί αύριο. Σε κάθε περίπτωση, το μέτρο κρίθηκε αποδοτικό από κυβερνητικούς αξιωματούχους και, ακόμη κι αν δεν ανανεωθεί, θα παραμείνει διαθέσιμο ως εργαλείο για πιθανή επαναχρησιμοποίηση στο μέλλον.
