Πώς θα αξιολογούσαμε, άραγε, κάποιον που, ενώ αγωνίζεται καθημερινά να τα βγάλει πέρα ώστε να καλύψει τις υποχρεώσεις του, καταβάλλει ετησίως υψηλά μισθώματα για να ζει στο ενοίκιο, αφήνοντας αναξιοποίητη τη μεγάλη ακίνητη περιουσία που διαθέτει;
του Άκη Σκέρτσου
Η πρώτη εύλογη σκέψη είναι ότι μάλλον δεν μιλάμε για υπόδειγμα καλής οικονομικής διαχείρισης. Και η δεύτερη, ότι είναι βέβαιο πως αργά ή γρήγορα θα καταστεί οικονομικά αφερέγγυος και θα αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα. Αυτός ο «κάποιος» είναι δυστυχώς το ελληνικό Δημόσιο.
Που ακόμη και έως το 2019, ύστερα από μια σχεδόν χρεοκοπία και 10 χρόνια δημοσιονομικής κρίσης, δεν γνώριζε κεντρικά ποια είναι η ακίνητη περιουσία του αλλά ούτε και τα μισθώματα που καταβάλλει για να στεγάζει τις κεντρικές υπηρεσίες της κυβέρνησης. Αυτή η – για κάθε λογικό άνθρωπο – παραδοξότητα μας ενόχλησε και μας κινητοποίησε από την πρώτη στιγμή. Ετσι ξεκινήσαμε αμέσως μετά τις εκλογές συστηματική καταγραφή τόσο των ακινήτων που διαθέτει το ελληνικό κράτος στην Αττική όσο και αυτών που μισθώνει. Το ελληνικό Δημόσιο, λοιπόν, στεγάζει τις κεντρικές υπηρεσίες των 18 υπουργείων του συνολικά σε 191 κτίρια στο Λεκανοπέδιο. Ιδιόκτητα είναι μόλις τα 50 και μισθωμένα τα 141.
Τα μισθώματα που καταβάλλει ετησίως μαζί με τις λειτουργικές και κοινόχρηστες δαπάνες υπερβαίνουν τα 60 εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο. Ακόμη χειρότερα, τα περισσότερα από αυτά τα κτίρια είναι παλιά, καθόλου φιλικά στο περιβάλλον, μη λειτουργικά για μια σύγχρονη δημόσια διοίκηση, με κακές συνθήκες εργασίας για τους υπαλλήλους αλλά και υποδοχής για τους πολίτες. Και κυρίως διασκορπισμένα σε όλο το Λεκανοπέδιο δυσκολεύοντας σημαντικά τη διαχείριση του προσωπικού και την αποτελεσματική διοίκηση των δημόσιων υπηρεσιών. Εννιά από τα δεκαοκτώ υπουργεία είναι δυστυχώς πολυδιασπασμένα σε διαφορετικά κτίρια, όπως π.χ. οι κεντρικές υπηρεσίες του υπουργείου Ανάπτυξης που βρίσκονται διασκορπισμένες σε 37 ακίνητα ή του υπουργείου Οικονομικών που στεγάζονται σε 17.
Η κυβέρνηση, λοιπόν, επιλέγει να κινηθεί τολμηρά, βάζοντας τον πήχη στο μέλλον, και δημιουργεί ένα κυβερνητικό πάρκο που θα στεγάσει τις κεντρικές υπηρεσίες εννέα υπουργείων και της Προεδρίας της Κυβέρνησης και θα αλλάξει θεαματικά το παρόν της πόλης και πολυπληθών αστικών περιοχών της. Γιατί αυτά τα χαρακτηριστικά έχει το μεγα-πρότζεκτ μετατροπής των εγκαταστάσεων της πρώην ΠΥΡΚΑΛ στον Δήμο Υμηττού σε πρότυπο πανευρωπαϊκά Ministry Parκ που ανακοινώνει σήμερα ο Πρωθυπουργός.
Ενας περίκλειστος χώρος 157 στρεμμάτων, μόλις 3 χιλιόμετρα από το κέντρο της πρωτεύουσας, που χάσκει ουσιαστικά ανεκμετάλλευτος εδώ και πολλά χρόνια και εγκυμονεί κινδύνους για τις όμορες περιοχές λόγω των ακατάλληλων χρήσεων που φιλοξενεί για τον γύρω αστικό ιστό, θα ζωντανέψει και θα φιλοξενήσει τη μεγαλύτερη ενότητα αειφόρων κτιρίων δημόσιας διοίκησης στην Ευρώπη. Με τεράστιους χώρους πρασίνου και αναψυχής, στους οποίους η πρόσβαση θα είναι ελεύθερη. Αυτό θα γίνει χωρίς να θιγεί η αρχιτεκτονική ιστορία των 25 εμβληματικών κτιρίων που θυμίζω ότι ορισμένα χρονολογούνται από το 1874, όταν ιδρύθηκε εκεί το Ελληνικό Πυριτιδοποιείο, πρόδρομος της ΠΥΡΚΑΛ. Τη μετεγκατάσταση των ούτως ή άλλως απομειωμένων δραστηριοτήτων της εταιρείας στην ετέρα μονάδα του Λαυρίου προέβλεπε το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο του Δήμου Υμηττού από το 1996! Εφτασε η ώρα να γίνει πράξη, καθώς τα οφέλη από τη δρομολογούμενη παρέμβαση είναι πολλά και για πολλούς. Το ακίνητο ανήκει στα κρατικά Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα, δηλαδή στο ελληνικό Δημόσιο – στο υπουργείο Οικονομικών – και θα παραμείνει 100% σε αυτό, ως έδρα των εννιά εκ των δεκαοκτώ υπουργείων. Τα υπουργεία που θα στεγαστούν στο νέο κυβερνητικό πάρκο είναι τα Οικονομικών, Εσωτερικών, Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αγροτικής Ανάπτυξης, Τουρισμού, Εργασίας, Υγείας και Πολιτισμού.
Στην έκταση των 157 στρεμμάτων θα δημιουργηθεί ένα από τα μεγαλύτερα αστικά πάρκα πρασίνου στη χώρα έκτασης 80 στρεμμάτων και ελεύθεροι χώροι (πλατείες, πεζόδρομοι, ποδηλατόδρομοι) έκτασης 40 στρεμμάτων. Θα αφαιρεθεί το περιμετρικό τείχος και η συνολική τελική δόμηση κτιρίων που θα παραμείνουν θα είναι περίπου 40% μικρότερη από την επιτρεπόμενη δόμηση στην περιοχή. Θα εξυγιανθεί το ακίνητο από μεγάλες ποσότητες αμιάντου, ορυκτέλαιων και άλλων χημικών ουσιών που έχουν συσσωρευτεί στο σημείο όλα αυτά τα χρόνια. Το κόστος της επένδυσης που θα γίνει με ΣΔΙΤ υπολογίζεται στα 250 εκατ. ευρώ και θα αποσβεστεί σε 7-8 χρόνια από την εξοικονόμηση που θα προκύψει από τα μισθώματα που καταβάλλονται σήμερα. Ετσι, το δημοσιονομικό όφελος υπολογίζεται συνολικά στο 1 δισ. ευρώ στην 25ετία. Σημαντικές θα είναι και οι ιδιωτικές επενδύσεις που θα γίνουν στα κτίρια τα οποία θα απελευθερωθούν, χωρίς να προσμετρήσουμε την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής στις περιοχές των αναπλάσεων.
Η μετακίνηση των υπουργείων από 127 μισθωμένα και λίγα ιδιόκτητα κτίρια στο κέντρο της Αθήνας, με την αξιοποίησή τους και την αλλαγή χρήσης τους, θα δημιουργήσει νέα δυναμική στην πόλη, ανοίγοντας το κέντρο στον κόσμο που θέλει να ζήσει εκεί, με ρητή πρόβλεψη για μεικτές χρήσεις κατοικίας, εμπορίου και τουρισμού, δίνοντας και πάλι ζωή, ρυθμό και φως στο κέντρο της Αθήνας.
Στο ακίνητο της ΠΥΡΚΑΛ θα δημιουργηθούν, τέλος, μουσεία και δομές πολιτισμού με τις μνήμες της εταιρείας καθώς και μουσείο για τη βιομηχανική ιστορία της χώρας. Ενώ σημαντικά θα είναι τα ανταποδοτικά οφέλη για τους κατοίκους της περιοχής που θα αναβαθμιστεί. Στα οφέλη να προσθέσουμε τη δημιουργία συνεργιών και προστιθέμενης αξίας στη λειτουργία της κυβέρνησης, τη βελτίωση της προσβασιμότητας και των παρεχόμενων υπηρεσιών στον πολίτη και την αναβάθμιση του περιβάλλοντος απασχόλησης των δημόσιων λειτουργών, τη μετάλλαξη και αναζωογόνηση του κέντρου της Αθήνας.
Το άρθρο του υφυπουργού παρά τω Πρωθυπουργώ δημοσιεύθηκε στα Νέα
