Εκ πρώτης άποψης, μοιάζει μια εύκολη δικαιολογία. Κυρίως για όσους έσπευσαν να ειρωνευτούν ή ακόμη και να εγκαλέσουν την πολιτική και τη φυσική ηγεσία της Πυροσβεστικής για τις δηλώσεις τους ότι η κατάσταση που αντιμετωπίζουν με τις πυρκαγιές το φετινό καλοκαίρι δεν έχει προηγούμενο λόγω των μετεωρολογικών συνθηκών. Η πραγματικότητα ωστόσο είναι εντελώς διαφορετική. Η δικαίωση των ισχυρισμών τους αποτελεί πραγματικό και αντικειμενικό γεγονός αν κάποιος δει τι συμβαίνει γύρω του, αλλά και σε ολόκληρο τον πλανήτη.
Γράφει η Έρση Παπαδάκη
Η Μεσόγειος άλλωστε βρίσκεται στο κέντρο αυτού του πύρινου κυκλώνα, αφού από τις αρχές του καλοκαιριού εκατομμύρια στρέμματα δασικών εκτάσεων έχουν γίνει στάχτη σε Πορτογαλία, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία και τις βαλκανικές χώρες, όπως η Κροατία και η Αλβανία. Ακόμη και η Τουρκία, καθώς και χώρες της Βόρειας Αφρικής (π.χ. Αλγερία) βιώνουν με δραματικό τρόπο την κλιματική αλλαγή και η πύρινη λαίλαπα αφήνει στάχτες πίσω της, με τα αρνητικά ρεκόρ να καταρρίπτονται διαδοχικά. Εξαιρετικά δύσκολες καταστάσεις με εκκενώσεις μεγάλων περιοχών βίωσε πρόσφατα και η Κύπρος.
Αδυναμία αντιμετώπισης
Οι επιστήμονες πάντως έχουν ήδη καθιερώσει τον όρο mega-πυρκαγιές για όσα ζήσαμε και ζούμε στον Εβρο, τη Ροδόπη, τη Βοιωτία και την Πάρνηθα τις τελευταίες ημέρες ή όσα ζήσαμε τον Ιούλιο στη Ρόδο, την Κέρκυρα και αλλού. Το ίδιο ισχύει και για τις άλλες χώρες που βιώνουν τα ίδια προβλήματα, καθώς κοινό σημείο είναι η αδυναμία αντιμετώπισης των πυρκαγιών από τις δυνάμεις πυρόσβεσης λόγω ακριβώς των ιδιαίτερων μετεωρολογικών συνθηκών που επικρατούν και οφείλονται στην κλιματική αλλαγή: υψηλές θερμοκρασίες, ξηρασία, χαμηλό ποσοστό υγρασίας, μεγάλη ένταση ανέμων λόγω της επανεμφάνισης του φαινομένου «Ελ Νίνιο». Στη ζωή μας μπήκαν έτσι απότομα η έννοια hot-dry-windy και οι λεγόμενες πυρομετεωρολογικές συνθήκες που λαμβάνονται υπόψη όχι μόνο για τις επιχειρήσεις κατάσβεσης των πυρκαγιών, αλλά κυρίως για την πρόληψή τους, η οποία αναδεικνύεται σε νούμερο ένα προτεραιότητα και στοίχημα για όλες τις ηγεσίες.
Ενδεικτικό του τι ακριβώς συμβαίνει στη Νότια Ευρώπη είναι αυτό που επικρατεί εδώ και ολόκληρους μήνες στον Καναδά, παρά το γεγονός ότι οι πληγείσες περιοχές βρίσκονται πολύ πιο κοντά στον Αρκτικό Κύκλο – δείγμα του πόσο βίαια έχουν αλλάξει οι μετεωρολογικές συνθήκες και πόσο αρνητικά έχει επιδράσει η κλιματική αλλαγή. Οι πυρκαγιές έχουν κατακάψει εκτάσεις μεγαλύτερες απ’ όσες μετρά ολόκληρη η Ελλάδα κι έχουν εκκενωθεί ή καταστραφεί ολόκληρες πόλεις χιλιάδων κατοίκων, με ένα σύννεφο καπνού να έχει σκεπάσει πλέον τη χώρα και τις δυνάμεις κατάσβεσης να σηκώνουν τα χέρια ψηλά...
Στη χώρα μας πάλι, πολλά μπορούν να γραφτούν ή να ειπωθούν επίσης για τα μέσα πυρόσβεσης και την αντιπυρική προετοιμασία – για την ακρίβεια, τούτο έχει ήδη γίνει στο «καφενείο» των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ή έχει γίνει αντικείμενο πολιτικής εκμετάλλευσης και αντιπαράθεσης. Εκείνο που θα μπορούσε να είναι συγγνωστό είναι ασφαλώς η αγωνία των κατοίκων των περιοχών που πλήττονται από τις πυρκαγιές, οι οποίοι ζητούν αεροπλάνα και πυροσβεστικά ελικόπτερα ή πυροσβεστικά οχήματα στην αυλή τους. Ομως ακόμη και αυτό δεν μπορεί ν’ αποτελεί δικαιολογία για διαμαρτυρίες κατά της πολιτείας, διότι όλοι γνωρίζουμε ότι δεν μπορεί να συμβεί.
Τα στοιχεία για την Ελλάδα
Σύμφωνα άλλωστε με τα επίσημα στοιχεία, η Ελλάδα διαθέτει σήμερα περισσότερους από 14.000 μάχιμους πυροσβέστες και περίπου 16.500 συνολικά, ενώ τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των εθελοντών που ρίχνεται στη μάχη με τις φλόγες. Αντίστοιχη είναι η ενίσχυση του στόλου των πυροσβεστικών οχημάτων, ενώ σημαντικά αυξημένη είναι η διαθεσιμότητα των πτητικών μέσων – είτε αυτών που ανήκουν στην Πολεμική Αεροπορία είτε αυτών που έχουν νοικιαστεί είτε ακόμη αυτών που φτάνουν στην Ελλάδα σε έκτακτες συνθήκες από άλλες χώρες ή κατόπιν ενεργοποίησης του ευρωπαϊκού μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας – καθώς μόνο σε σχέση με πέρυσι είναι αυξημένη τουλάχιστον κατά 50%.
Με άλλα λόγια, όσα μέσα πυρόσβεσης ή όσα στελέχη και να διαθέτει η Πυροσβεστική, είναι πρακτικά αδύνατο να βρίσκεται ένα μέσο ή κάποιοι από τους πυροσβέστες κάθε στιγμή δίπλα σε ένα σπίτι. Αποτελεί δε πραγματικότητα και όχι σεναριολογία του... πληκτρολογίου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ότι πολλές φορές το νερό ή το επιβραδυντικό υγρό από τα πτητικά μέσα εξατμίζεται λόγω των υψηλών θερμοκρασιών προτού φτάσει στο έδαφος για ν’ αντιμετωπίσει τη φωτιά. Ενας από αυτούς τους μύθους π.χ. για το γιγαντιαίο ρωσικό αεροσκάφος Beriev καταρρίφθηκε στο πεδίο στην πυρκαγιά της Εύβοιας το 2021, την οποία απέτυχε ν’ αναχαιτίσει με αποτελεσματικό τρόπο...
