Με αναφορές στο Μάτι ξεκίνησε την ομιλία του ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, που βρίσκεται στη Νέα Υόρκη στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής του ΟΗΕ για το Κλίμα και τις εργασίες της 74ης Συνόδου της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών.
Την πρόθεση της Ελλάδας να συγκαλέσει σύνοδο υψηλού επιπέδου το 2020 στην Αθήνα, με στόχο την υιοθέτηση δήλωσης για την προστασία της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, ανήγγειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας στην ειδική Σύνοδο των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα.
Ο πρωθυπουργός περιέγραψε τους κινδύνους από την κλιματική αλλαγή για το πολιτιστικό και φυσικό περιβάλλον, επισήμανε ότι οι συνέπειες είναι ήδη εδώ και δήλωσε ότι η κυβέρνηση θα υιοθετήσει μέχρι το τέλος του χρόνου νέα Εθνική Πολιτική για την Ενέργεια και το Κλίμα που θα περιλαμβάνει την πλήρη κατάργηση των πλαστικών μίας χρήσης σε ολόκληρη την χώρα από το 2021 και το κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι το 2028 και την αύξηση της ενέργειας από Ανανεώσιμε Πηγές στο 35% έως το 2030.
Η κλιματική αλλαγή απειλεί την οικονομική ανάπτυξη
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στην περυσινή μεγάλη τραγωδία στο Μάτι όπου έχασαν την ζωή τους 102 άνθρωποι για να καταλήξει: «Όλα έγιναν σε λιγότερο από τέσσερις ώρες. Η καταστροφή του Μάτι συγκλόνισε βαθύτατα την ελληνική κοινωνία. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα είναι η άμεση συνέπεια της κλιματικής αλλαγής. Δεν είναι πρόβλημα που μπορούμε να μεταθέσουμε για λίγες δεκαετίες. Πρέπει να αντιμετωπιστεί εδώ και τώρα, καθώς οι επιπτώσεις της επηρεάζουν τις ζωές εκείνων που, μέχρι πρότινος, δεν ενδιαφέρονταν πολύ για το θέμα».
Ο πρωθυπουργός δήλωσε κατηγορηματικά ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει κάνει την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής κεντρική συνιστώσα της πολιτικής της και εξήγησε: «Το οικονομικό μέλλον της Ελλάδας συνδέεται με την ικανότητά της να προστατεύσει το μοναδικό φυσικό της περιβάλλον. Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας απειλεί τις ακτές και τα νησιά μας. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα όπως οι καταιγίδες, οι πλημμύρες και τα κύματα καύσωνα έχουν καταστροφικές επιπτώσεις στην ελληνική κοινωνία και στην οικονομία μας. Η κλιματική αλλαγή θα λειτουργήσει επίσης ως τροχοπέδη στην οικονομική μας ανάπτυξη και στην ευημερία του ελληνικού λαού, καθώς θα επηρεάσει αρνητικά οικονομικούς τομείς όπως η γεωργία και ο τουρισμός. Είμαστε πλήρως δεσμευμένοι στην εφαρμογή της Συμφωνίας των Παρισίων και της Ατζέντας των Ηνωμένων Εθνών για το 2030, με τους 17 στόχους της για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (SDGs). Η κυβέρνησή μου υποστηρίζει σθεναρά το στρατηγικό μακροπρόθεσμο όραμα για μια οικονομία της ΕΕ που δεν θα επιβαρύνει το κλίμα έως το 2050.
Νέα Εθνική Στρατηγική
Αναφέρθηκε στις ενέργειες που έχει κάνει μέχρι τώρα η χώρα μας αλλά και στις δράσεις που θα αναλάβει: «Για εμάς δεν είναι απλώς μία υποχρέωση, αλλά μία ευκαιρία. Έχουμε ήδη εκπληρώσει τους στόχους μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για το 2020. Παράγουμε το 20% της ηλεκτρικής ενέργειας μας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και σκοπεύουμε να φτάσουμε στο 35% έως το 2030.
Η ελληνική κυβέρνηση σχεδιάζει να υιοθετήσει μία νέα, φιλόδοξη Εθνική Στρατηγική για την Ενέργεια και το Κλίμα πριν το τέλος του έτους. Στόχος μας είναι να κλείσουμε όλες τις λιγνιτικές μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι το 2028. Και σχεδιάζουμε να απαγορεύσουμε τα πλαστικά μιας χρήσης σε ολόκληρη τη χώρα από το 2021».
Προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος
Η αλλαγή του κλίματος δεν επηρεάζει μόνο το παρόν και το μέλλον μας, επηρεάζει επίσης το παρελθόν μας μπορεί να βλάψει σημαντικά τις τοποθεσίες πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς, αλλά και να διαταράξει τους παραδοσιακούς τρόπους ζωής. «Η Ελλάδα ανησυχεί βαθύτατα για τις πιθανές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην πολιτιστική και φυσική μας κληρονομιά.», είπε ο πρωθυπουργός και σημείωσε ότι πέρυσι τον Ιούνιο διοργάνωσε συνέδριο τα συμπεράσματα του οποίου περιελήφθησαν στην πρόταση της Συνόδου Κορυφής του ΟΗΕ για το Κλίμα. Στο ίδιο πλαίσιο πρόσθεσε: «η χώρα μου προτίθεται να συγκαλέσει σύνοδο υψηλού επιπέδου το προσεχές έτος στην Αθήνα, με στόχο την υιοθέτηση δήλωσης για την προστασία της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής».
Ο πρωθυπουργός έκλεισε την ομιλία του λέγοντας: «Το 2020 σηματοδοτεί 2.500 χρόνια από τη ναυμαχία της Σαλαμίνας. Η αθηναϊκή νίκη άνοιξε το δρόμο για τον χρυσό αιώνα της κλασικής ελληνικής Αθήνας. Υπό την σκιά της Ακρόπολης, ας υποσχεθούμε ότι ένα μνημείο που έχει επιβιώσει για 25 αιώνες θα συνεχίσει να αποτελεί φάρο ομορφιάς και φυσικής ισορροπίας που θα εκτιμηθεί από τις γενιές που έρχονται».
Αναλυτικά η ομιλία του πρωθυπουργού
Κύριε Γενικέ Γραμματέα, Εξοχότητες, Κυρίες και Κύριοι,
Νωρίς το απόγευμα της 23ης Ιουλίου πέρυσι μία μικρή πυρκαγιά ξέσπασε σε λόφο έξω από την Αθήνα. Οι πυροσβεστικές υπηρεσίες αντιμετωπίζουν χιλιάδες τέτοιες φωτιές κάθε χρόνο.
Αυτή όμως ήταν διαφορετική. Οδηγημένη από ισχυρότατους ανέμους, εξαπλώθηκε γρήγορα και έφθασε στην προαστιακή κωμόπολη του Ματιού. Μόλις μπήκε στην πευκόφυτη οικιστική περιοχή κατέστη αδύνατο να περιοριστεί. Οι άνθρωποι έτρεχαν για να σώσουν τη ζωή τους πριν δοθεί οιαδήποτε εντολή εκκένωσης.
102 δεν τα κατάφεραν. Πέθαναν σε μια πύρινη κόλαση. Όλα έγιναν σε λιγότερο από τέσσερις ώρες.
Η καταστροφή του Μάτι συγκλόνισε βαθύτατα την ελληνική κοινωνία. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα είναι η άμεση συνέπεια της κλιματικής αλλαγής. Δεν είναι πρόβλημα που μπορούμε να μεταθέσουμε για λίγες δεκαετίες.
Πρέπει να αντιμετωπιστεί εδώ και τώρα, καθώς οι επιπτώσεις της επηρεάζουν τις ζωές εκείνων που, μέχρι πρότινος, δεν ενδιαφέρονταν πολύ για το θέμα.
Η χώρα μου είναι ένα καλειδοσκόπιο φυσικής ομορφιάς και μοναδικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Ο σεβασμός του φυσικού κόσμου ήταν βασικός πυλώνας πολλών Ελλήνων φιλοσόφων, οι οποίοι κατανόησαν τις συνέπειες της διατάραξης της ευαίσθητης ισορροπίας μεταξύ ανθρώπου και φύσης.
Ωστόσο, οι αρχαίοι Έλληνες δεν είχαν πρόσβαση σε επιστημονικά δεδομένα. έκαναν μόνο υποθέσεις. Εμείς δεν έχουμε αυτή τη δικαιολογία, όμως δεν έχουμε αναλάβει δράση.
Σχεδόν το ήμισυ του επιπλέον διοξειδίου του άνθρακα που παράγεται από τον άνθρωπο κατέληξε στην ατμόσφαιρα μετά τις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν η επιστημονική γνώση για το περιβάλλον ήταν αρκετά ισχυρή ώστε να μας προειδοποιεί για τις συνέπειες των ανεξέλεγκτων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Το οικονομικό μέλλον της Ελλάδας συνδέεται με την ικανότητά της να προστατεύσει το μοναδικό φυσικό της περιβάλλον.
Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας απειλεί τις ακτές και τα νησιά μας. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα όπως οι καταιγίδες, οι πλημμύρες και τα κύματα καύσωνα έχουν καταστροφικές επιπτώσεις στην ελληνική κοινωνία και στην οικονομία μας.
Η κλιματική αλλαγή θα λειτουργήσει επίσης ως τροχοπέδη στην οικονομική μας ανάπτυξη και στην ευημερία του ελληνικού λαού, καθώς θα επηρεάσει αρνητικά οικονομικούς τομείς όπως η γεωργία και ο τουρισμός.
Έχουμε κάνει την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής κεντρική συνιστώσα των κυβερνητικών μας πολιτικών.
Είμαστε πλήρως δεσμευμένοι στην εφαρμογή της Συμφωνίας των Παρισίων και της Ατζέντας των Ηνωμένων Εθνών για το 2030, με τους 17 στόχους της για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (SDGs).
Η κυβέρνησή μου υποστηρίζει σθεναρά το στρατηγικό μακροπρόθεσμο όραμα για μια οικονομία της ΕΕ που δεν θα επιβαρύνει το κλίμα έως το 2050.
Για εμάς δεν είναι απλώς μία υποχρέωση, αλλά μία ευκαιρία. Έχουμε ήδη εκπληρώσει τους στόχους μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για το 2020. Παράγουμε το 20% της ηλεκτρικής ενέργειας μας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και σκοπεύουμε να φτάσουμε στο 35% έως το 2030.
Η ελληνική κυβέρνηση σχεδιάζει να υιοθετήσει μία νέα, φιλόδοξη Εθνική Στρατηγική για την Ενέργεια και το Κλίμα πριν το τέλος του έτους.
Στόχος μας είναι να κλείσουμε όλες τις λιγνιτικές μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι το 2028. Και σχεδιάζουμε να απαγορεύσουμε τα πλαστικά μιας χρήσης σε ολόκληρη τη χώρα από το 2021.
Ωστόσο, η αλλαγή του κλίματος δεν επηρεάζει μόνο το παρόν και το μέλλον μας. Επηρεάζει επίσης το παρελθόν μας, την ιστορία μας.
Τα ακραία καιρικά φαινόμενα και ο μακροπρόθεσμος αντίκτυπος των δυσμενών κλιματικών συνθηκών έχουν τη δυνατότητα να βλάψουν σημαντικά τις τοποθεσίες πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς.
Αλλά και να διαταράξει τους παραδοσιακούς τρόπους ζωής. Όταν τα ελαιόδεντρα καταστρέφονται από βακτήρια και την μύγα ελιάς δεν είναι μόνο οικονομική καταστροφή.
Επηρεάζει τη ζωή των τοπικών κοινοτήτων σε τέτοιο βαθμό ώστε να αποτελεί απειλή για τη μοναδική άυλη πολιτιστική κληρονομιά μας.
Η Ελλάδα ανησυχεί βαθύτατα για τις πιθανές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην πολιτιστική και φυσική μας κληρονομιά.
Πέρυσι τον Ιούνιο συγκαλέσαμε στην Αθήνα ένα διεθνές συνέδριο με τίτλο «Επιπτώσεις της Κλιματικής Αλλαγής στην Πολιτιστική Κληρονομιά: Αντιμετωπίζοντας την Πρόκληση», με στόχο την ευαισθητοποίηση και την ενθάρρυνση παγκόσμιας δράσης για το ζήτημα.
Το αποτέλεσμά της συμπεριλήφθηκε σε πρόταση, η οποία, με την υποστήριξη της UNESCO και του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού, παρουσιάστηκε στη διάσκεψη κορυφής για το κλίμα.
Η προσπάθεια μας πρέπει να επικεντρωθεί στην πρόληψη και την παρακολούθηση. Εκτός από τις μεγάλες καταστροφές, οι αλλαγές είναι συχνά λεπτές, σταδιακές και δεν εντοπίζονται στα αρχικά στάδια. Η ευαισθητοποίηση όχι μόνο σε παγκόσμιο αλλά και σε τοπικό επίπεδο είναι καθοριστική για την επίτευξη των στόχων μας.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Γενικό Γραμματέα, όλα τα κράτη-μέλη του ΟΗΕ, τους διεθνείς οργανισμούς και τους μη κρατικούς φορείς που υποστήριξαν αυτή την πρωτοβουλία και να ενθαρρύνω όσους δεν το έχουν πράξει ακόμα να ενστερνιστούν τις δεσμεύσεις της.
Η χώρα μου προτίθεται να συγκαλέσει σύνοδο υψηλού επιπέδου το προσεχές έτος στην Αθήνα, με στόχο την υιοθέτηση δήλωσης για την προστασία της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Το 2020 σηματοδοτεί 2.500 χρόνια από τη ναυμαχία της Σαλαμίνας. Η αθηναϊκή νίκη άνοιξε το δρόμο για τον χρυσό αιώνα της κλασικής ελληνικής Αθήνας.
Υπό την σκιά της Ακρόπολης, ας υποσχεθούμε ότι ένα μνημείο που έχει επιβιώσει για 25 αιώνες θα συνεχίσει να αποτελεί φάρο ομορφιάς και φυσικής ισορροπίας που θα εκτιμηθεί από τις γενιές που έρχονται.
Ευχαριστώ.
