Αν και κατάγεται από τη Βενεζουέλα, η Μαρία Κορίνα Ματσάδο –η φετινή νικήτρια του Νόμπελ Ειρήνης– υιοθέτησε ως στάση ζωής την αντίληψη πως «δεν υπάρχει άνθρωπος χωρίς πατρίδα, ούτε πατρίδα χωρίς ελευθερία». Η κεντροδεξιά ηγέτιδα της βενεζουελανικής αντιπολίτευσης επέλεξε να μείνει στη χώρα της, αντιμέτωπη με το ανελεύθερο, αυταρχικό και κατασταλτικό καθεστώς του Νικολάς Μαδούρο, για να αγωνιστεί για την επιστροφή της ελευθερίας και της δημοκρατίας.
Η Ματσάδο, που αποκλείστηκε από τις προεδρικές εκλογές του Ιουλίου του 2024, έχει υποστεί πολιτικές διώξεις και συλλήψεις, ενώ φέρεται να ζει σήμερα σε καθεστώς ημιπαρανομίας, κρυπτόμενη από το καθεστώς Μαδούρο. Ακόμη κι αν δεν υπήρχε η ίδια, η Βενεζουέλα θα διέθετε και άλλες εμβληματικές μορφές προς βράβευση: τον Λεοπόλδο Λόπες, για χρόνια ηγετική φυσιογνωμία της αντιπολίτευσης, που φυλακίστηκε για τριάμισι χρόνια στις στρατιωτικές φυλακές Ramo Verde, όπου υπέστη βασανιστήρια και κακομεταχείριση, ή τον Γκονσάλες Ουρούτια, ο οποίος αντικατέστησε τη Ματσάδο στις εκλογές του περασμένου Ιουλίου και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα λίγο πριν συλληφθεί με κατασκευασμένες κατηγορίες.
Ενωτική, γενναία, μάχιμη
Τότε γιατί βραβεύτηκε; Την απάντηση έδωσε ο πρόεδρος της Επιτροπής Νόμπελ, Γιόργκεν Βάτνε Φρίντνες, εξηγώντας ότι η Ματσάδο υπήρξε «βασική, ενωτική προσωπικότητα σε μια πολιτική αντιπολίτευση που κάποτε ήταν βαθιά διχασμένη... σε ένα βάναυσο αυταρχικό κράτος που τώρα υποφέρει από ανθρωπιστική και οικονομική κρίση». Και παρά τις σοβαρές απειλές κατά της ζωής της, «παρέμεινε στη χώρα, μια επιλογή που έχει εμπνεύσει εκατομμύρια».
Τα ελεγχόμενα από το καθεστώς Μαδούρο δημόσια και ιδιωτικά μέσα ενημέρωσης αγνόησαν εντελώς την είδηση της βράβευσης, ενώ η πλειονότητα των Βενεζουελάνων που πρόσκεινται στην αντιπολίτευση μπόρεσαν να ενημερωθούν και να εκφραστούν μόνο μέσω της πλατφόρμας Χ, με πρόσβαση μέσω VPN, λόγω των περιορισμών στο διαδίκτυο.
Μετά τη γνωστοποίηση του βραβείου, η Ματσάδο έκανε λόγο για μια «τεράστια αναγνώριση» του αγώνα των Βενεζουελάνων. «Είναι μια ώθηση για να ολοκληρώσουμε το έργο μας: να κατακτήσουμε την ελευθερία», υπογράμμισε, ενώ αναφέρθηκε στον Ντόναλντ Τραμπ, σημειώνοντας: «Βρισκόμαστε στο κατώφλι της νίκης και σήμερα, περισσότερο από ποτέ,βασιζόμαστε στον πρόεδρο Τραμπ και στον λαό των Ηνωμένων Πολιτειών».
Στη συνέχεια, επικοινώνησε με τον Τραμπ, το επιτελείο του οποίου νωρίτερα είχε αποδοκιμάσει τη μη επιλογή του Αμερικανού προέδρου για το βραβείο. «Το άτομο που πήρε το βραβείο Νόμπελ τηλεφώνησε σήμερα, με κάλεσε και μου είπε: "Το δέχομαι προς τιμήν σας, επειδή πραγματικά το αξίζατε"», είπε ο πρόεδρος, προσθέτοντας αστειευόμενος: «Πολύ ωραίο πράγμα. Δεν είπα: "Τότε δώσ’ το μου", αν και νομίζω ότι μπορεί να το έκανε. Ηταν πολύ ευγενική».
Κρίση στην Καραϊβική
Η βράβευση της Ματσάδο και η επικοινωνία της με τον Τραμπ έρχονται σε μια περίοδο κλιμάκωσης στις σχέσεις ΗΠΑ-Βενεζουέλας. Τις τελευταίες εβδομάδες, αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις βομβάρδισαν τέσσερα σκάφη στην Καραϊβική, στα ανοικτά των ακτών της Βενεζουέλας, σε διεθνή ύδατα, σκοτώνοντας τουλάχιστον 21 άτομα. Η Ουάσιγκτον ισχυρίζεται ότι πρόκειται για σκάφη διακίνησης ναρκωτικών, τα οποία τα συνδέουν με τον Μαδούρο, ενισχύοντας ταυτόχρονα τη στρατιωτική τους παρουσία στην ευρύτερη περιοχή (νησιά Τρινιντάντ και Τομπάγκο).
Το καθεστώς Μαδούρο υποστηρίζει ότι οι ΗΠΑ επιδιώκουν την «ανατροπή» του για να εγκαταστήσουν μια «κυβέρνηση μαριονέτα» και να κατασχέσουν το πετρέλαιο της χώρας. Ταυτόχρονα, υπάρχει κινητικότητα, με το υπουργείο Άμυνας να ανακοινώνει την πλήρη στρατιωτικοποίηση των παράκτιων πολιτειών La Guaira και Carabobo που βρίσκονται κοντά στην πρωτεύουσα Καράκας· ενώ ο υπουργός Αμυνας, Βλαντιμίρ Παντρίνο Λόπεζ, προειδοποίησε για πιθανές επιθέσεις με drones ή ειδικές δυνάμεις που πραγματοποιούν «επιλεκτικές δολοφονίες».
Θα προχωρήσει ο αυτοαποκαλούμενος «ειρηνοποιός» Ντόναλντ Τραμπ σε απόπειρα ανατροπής του σκληρού καθεστώτος Μαδούρο; Οι ενδείξεις ότι κάτι ζυμώνεται είναι πολλές. Και αν το διεθνές δίκαιο δεν συγκινεί τους τρέχοντες ενοίκους του Λευκού Οίκου, ίσως ανατρέξουν στο μάθημα πάθημα του Κόλπου των Χοίρων.
