Τη δυσαρέσκειά του για τη μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί, εξέφρασε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ο οποίος επισκέφθηκε την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου για την καθιερωμένη μηνιαία ενημέρωση.
Ο πρωθυπουργός είπε στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας ότι η μετατροπή της μονής σε τζαμί ήταν αχρείαση και μια ενέργεια που προσβάλλει την πλούσια ιστορία της Κωνσταντινούπολης ως σταυροδρόμι πολιτισμών. Πρόσθεσε ότι θα θέσει το θέμα στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και υπογράμμισε ότι ο δίαυλος επικοινωνιας με την Τουρκία παραμένει ανοιχτός ακόμα και όταν υπάρχουν διαφωνίες.
Μιλώντας για τις ευρωεκλογές, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε σε «ενδείξεις έντονης πόλωσης από άλλα κόμματα» και τόνισε ότι η συμμετοχή είναι αναγκαία για να έχουν μεγαλύτερη νομιμοποίηση οι διεκδικήσεις της Ελλάδας. Ο πρωθυπουργός ευχήθηκε να μην υπάρξει τοξικό κλίμα κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου αν και εξέφρασε την ανησυχία ότι αυτή η ευχή δεν θα εισακουστεί.
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας συμφώνησε ότι είναι απαραίτητο να διατηρηθεί η καλή επικοινωνία με τη Τουρκία και σημείωσε, ότι η μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί δεν στέλνει καλό μήνυμα διότι προκειται για ένα μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς.
Για τις ευρωεκλογές, η Κατερίνα Σακελλαροπούλου υπογράμμισε ότι είναι αναγκαία η μαζική συμμετοχή, τονίζοντας ότι η Ευρώπη έχει να αντιμετωπίσει σημαντικές προκλήσεις.
Η δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη
Εισερχόμενος στο Προεδρικό Μέγαρο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε στην Κατερίνα Σακελλαροπούλου τα εξής:
«Μετά την επιστροφή μας από την σύντομη ανάπαυλα των Πασχαλινών διακοπών, εισερχόμαστε πια στην τελική ευθεία για τις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου. Θέλω, και με την ευκαιρία της συνάντησής μας, να επαναλάβω την ανάγκη για όσο το δυνατόν πιο μαζική συμμετοχή σε μια πολύ σημαντική εκλογική διαδικασία, η οποία τελικά αφορά κάθε Ελληνίδα και κάθε Έλληνα, καθώς αυτά τα οποία θα αποφασιστούν στην Ευρώπη τα επόμενα 5 χρόνια είναι βέβαιον ότι θα έχουν επιπτώσεις και εντός της πατρίδας μας.
Η ήπειρός μας βρίσκεται μπροστά σε πολύ σημαντικές γεωπολιτικές προκλήσεις σε σχέση με την κατάσταση που επικρατούσε το 2019, την τελευταία φορά που είχαμε ευρωεκλογές. Πολλά σύννεφα πια σκιάζουν τον ουρανό της Ευρώπης και θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουμε αυτές τις προκλήσεις με αυτοπεποίθηση και με θάρρος. Είτε μιλάμε για μια αμυντική πολιτική στην οποία πρέπει να κινητοποιήσουμε περισσότερους ευρωπαϊκούς πόρους, για την συνέχιση μιας αυστηρής αλλά δίκαιης πολιτικής ως προς την ανάγκη φύλαξης των εξωτερικών συνόρων ή την ανάγκη της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης, ώστε να μπορούμε επί ίσοις όροις να ανταγωνιζόμαστε τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα, όλα αυτά είναι πολύ σημαντικά ζητήματα τα οποία πιστεύω ότι αφορούν κάθε Ελληνίδα και κάθε Έλληνα, και γι’ αυτό θεωρώ ότι η συμμετοχή στις ευρωεκλογές όσο το δυνατόν περισσότερων συμπολιτών μας θα ενισχύσει τελικά και την ίδια την νομιμοποίηση της χώρας να διεκδικεί περισσότερα στα ευρωπαϊκά fora.
Θέλω να ευχηθώ αυτή η προεκλογική περίοδος να διεξαχθεί ήρεμα και νηφάλια. Λυπάμαι για το γεγονός ότι βλέπω και πάλι ενδείξεις πολύ έντονης πόλωσης από άλλα κόμματα ως προς τον τρόπο με τον οποίο διεξάγεται ο πολιτικός διάλογος. Νομίζω ότι πρέπει να συζητήσουμε περισσότερο για την Ευρώπη και να μείνουμε μακριά από τοξικότητες και διχασμούς, αλλά δεν είμαι και τόσο σίγουρος ότι η ευχή μου αυτή θα εισακουστεί.
Το δεύτερο θέμα για το οποίο θα ήθελα να μιλήσουμε και να σας ενημερώσω αφορά την επίσκεψή μου στην Άγκυρα, η οποία θα λάβει χώρα την επόμενη Δευτέρα, ως ανταπόδοση της επίσκεψης του προέδρου Ερντογάν του περασμένου Δεκεμβρίου.
Θέλω, καταρχάς, να εκφράσω και δημόσια την έντονη δυσαρέσκειά μου, διερμηνεύοντας πιστεύω τα αισθήματα όλων των Ελληνίδων και όλων των Ελλήνων, για την παντελώς αχρείαστη μετατροπή ενός ιστορικού βυζαντινού ναού, της Μονής της Χώρας, σε τζαμί. Είναι, πιστεύω, μια ενέργεια η οποία προσβάλλει την πλούσια ιστορία της ίδιας της Κωνσταντινούπολης ως ένα σταυροδρόμι πολιτισμών, και είναι ένα ζήτημα το οποίο βεβαίως και θα θέσω στον πρόεδρο Ερντογάν όταν τον συναντήσω.
Από εκεί και πέρα, πιστεύω ότι είναι μια ευκαιρία να κάνουμε μια αξιολόγηση αυτής της προσπάθειας επαναπροσέγγισης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, η οποία σίγουρα σε αρκετά επίπεδα έχει δείξει μετρήσιμα αποτελέσματα. Προσεγγίζουμε πάντα τις συζητήσεις μας με την Τουρκία με αυτοπεποίθηση και χωρίς αυταπάτες ότι οι τουρκικές θέσεις δεν θα αλλάξουν από τη μια στιγμή στην άλλη.
Παρά ταύτα θεωρώ επιβεβλημένο και όταν διαφωνούμε οι διάδρομοι, τα κανάλια επικοινωνίας να είναι πάντα ανοιχτά και να μπορούμε να συνομιλούμε με ειλικρίνεια και όταν διαφωνούμε να διαφωνούμε χωρίς εντάσεις και χωρίς αυτό να προκαλεί πάντα κλιμακώσεις στο πεδίο, όπως δυστυχώς είχαμε δει τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια».
Η δήλωση της Κατερίνας Σακελλαροπούλου
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας δήλωσε τα εξής:
«Έχουμε έναν δρόμο ενδιαφέροντα και δύσκολο, μπροστά μας, αλλά έχουμε συνηθίσει σ’ αυτά. Οι ευρωπαϊκές εκλογές πράγματι είναι μια σημαντική πρόκληση ειδικά στην συγκυρία που διανύουμε, γιατί η Ευρώπη έχει πετύχει πάρα πολλά σε πολιτικό, κοινωνικό, οικονομικό επίπεδο, ταυτόχρονα όμως έχει να αντιμετωπίσει και μια σειρά από προκλήσεις. Την κλιματική κρίση, την ενεργειακή κρίση, την συνεχιζόμενη ρωσική επιθετικότητα στην Ουκρανία, -μην ξεχνάμε ότι και εκεί υπάρχει μια σημαντική ανθρωπιστική κρίση, άνθρωποι αναγκάζονται να εγκαταλείπουν τα σπίτια τους, την πατρίδα τους, και να μάχονται για τις ευρωπαϊκές αξίες- και φυσικά την τεράστια ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα.
Όλα αυτά είναι μια σειρά από πολύ σημαντικά θέματα που πρέπει η Ευρώπη να μπορέσει να τα αντιμετωπίσει, και η χώρα μας παίζει σημαντικό ρόλο σ’ αυτή την διαχείριση γιατί πρέπει να έχει ενεργή φωνή πάντοτε, όπως και προσπαθεί να έχει, και ταυτόχρονα βέβαια να υπερασπίζεται τα δικά της συμφέροντα. Είναι λοιπόν πολύ σημαντική η συμμετοχή στις ευρωεκλογές, αφού αυτή είναι στην ουσία συμμετοχή στη διαμόρφωση του κοινού μας ευρωπαϊκού μέλλοντος. Αυτό είναι κάτι που δεν είναι μόνο προνόμιο, είναι υποχρέωση και καθήκον όλων μας και εύχομαι να το αντιληφθούν έτσι οι συμπατριώτες μας.
Πράγματι, οι καλές σχέσεις με τους γείτονες και η διατήρηση του διαλόγου είναι εκ των ων ουκ άνευ. Είναι αναγκαίο, γιατί έτσι μπορεί κανείς να έχει όχι μόνο ειρήνη και συνθήκες καλής γειτονίας, αλλά και τη δυνατότητα να μπορεί να περνάει τα μηνύματα που θέλει, όταν αυτό χρειάζεται.
Αλλά, δυστυχώς δεν έρχονται πάντα όλα ομαλά. Το θέμα της λειτουργίας ως τεμένους της Μονής της Χώρας δεν δίνει καλό μήνυμα, καθώς η Μονή της Χώρας είναι ένα οικουμενικό μνημείο, δεν είναι απλώς ένας ορθόδοξος ναός. Είναι ένα οικουμενικό μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς. Και πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι όταν θέλουμε να έχουμε σχέσεις καλής γειτονίας και καλή σχέση με την Ευρώπη, σεβόμαστε τις κοινές αξίες. Η προστασία της πολιτιστικής και θρησκευτικής κληρονομιάς, και μάλιστα όταν αυτή έχει αυτόν τον οικουμενικό χαρακτήρα, είναι υποχρέωση όλων μας και δείχνει τον σεβασμό μας στις αξίες αυτές, κάτι που πρέπει να γίνει αντιληπτό. Με την ευκαιρία, σας εύχομαι καλή επιτυχία στο ταξίδι σας».