Την ιδιαίτερα δύσκολη συγκυρία για τον τόπο, καθώς μέσα σε δύο εβδομάδες γνώρισε τη μεγαλύτερη δασική πυρκαγιά και αμέσως μετά τη μεγαλύτερη πλημμύρα της ιστορίας του, υπογράμμισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, στην ομιλία του στο πλαίσιο της 87ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, στο Συνεδριακό Κέντρο «Ιωάννης Βελλίδης». Είναι γεγονότα που σκιάζουν το σήμερα, οδηγούν όμως και σε έναν ριζικό επανασχεδιασμό μας για το αύριο, όπως είπε. Δεσμεύτηκε δε πως «ό,τι χάσαμε θα το ξαναχτίσουμε μαζί, αλλά θα το ξαναχτίσουμε καλύτερα» και πως «θα κάνουμε τα πάντα ώστε η άνιση μάχη με την κλιματική κρίση να μη γίνει μια μάχη χαμένη».
Στην αρχή της ομιλίας του ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε επίσης τα καλά νέα για τη χώρα, αυτό της ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας, λέγοντας πως θα ήθελε η εισαγωγή της ομιλίας του να επικεντρωνόταν στην τεράστια αυτή επιτυχία. «Τα γεγονότα με καλούν να ξεκινήσω διαφορετικά», τόνισε.
Αναφορικά με τις πρόσφατες πλημμύρες ανακοίνωσε ότι συγκροτείται άμεσα Οργανισμός Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας υπαγόμενος στα υπουργεία Υποδομών και Περιβάλλοντος καθώς, όπως είπε, πρέπει να είμαστε έτοιμοι και για άλλα πλημμυρικά φαινόμενα. «Η κλιματική κρίση», είναι εδώ επανέλαβε.
Έκανε δε σαφές πως έχει εντολή για μεγάλες μεταρρυθμίσεις, τις οποίες θα κάνει, ενώ ανακοίνωσε ότι ξεπαγώνουν από 1η Ιανουαρίου 2024 οι τριετίες και κάθε επίδομα προϋπηρεσίας που βρισκόταν σε αναστολή απ' το 2012.
«Ευχαριστώ» στα στελέχη του κρατικού μηχανισμού
Ανέφερε ότι και στη Θεσσαλία και στον Έβρο άκουσε την οργή των πολιτών και διαπίστωσε πόσο δύσκολα εξηγείται σε κάποιον που έχασε το σπίτι του ότι έπεσαν 8 δισ. τόνοι νερού. «Είδα ξανά και τις δύο όψεις του κράτους μας. Τη σύγχυση αρμοδιοτήτων και τη συχνή μετάθεση ευθυνών. Ειδα συντονισμό και ηρωισμό στο πεδίο που έσωσε χιλιάδες ανθρώπους», υπογράμμισε και ευχαρίστησε όλα τα στελέχη του κρατικού μηχανισμού, όσους πάλεψαν μέσα στις λάσπες και ειδικά τους εθελοντές. «Απέδειξαν ότι ο καθρέφτης της σημερινής Ελλαδος δεν είναι η άθλια δολοφονία του Αντώνη στον Πειραιά», υπογράμμισε.
Έκανε εκ νέου σαφές ότι το κράτος θα σταθεί στο πλευρό των πληγέντων.
Ενώ ξεκαθάρισε ότι την κυβέρνηση δεν την απασχολεί το πολιτικό κόστος. «Έχω εντολή μεγάλων μεταρρυθμίσεων και αυτές κάνω», είπε με έμφαση, σημειώνοντας ότι δεν θα θέσει ποτέ σε κίνδυνο τη δημοσιονομική σταθερότητα της χώρας.
Απάντηση στη λάσπη
Απάντηση σε όσους, όπως είπε, επιτέθηκαν στις Ένοπλες Δυνάμεις ή περίμεναν χαιρέκακα εκατόμβη νεκρών, έδωσε ο πρωθυπουργός λέγοντας συγκεκριμένα: «Όλοι αυτοί δεν θα αποσυρθούν ποτέ από τη δική τους λάσπη. Δικός μας εχθρός ήταν και είναι η λάσπη της πλημμύρας».
Αναφέρθηκε στην οικονομική βοήθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, λέγοντας ότι «πρώτη μας προτεραιότητα να βοηθήσουμε τους πολίτες στις πλημμυρισμένες περιοχές, να στηρίξουμε επιχειρήσεις, αγρότες και κτηνοτρόφους. Οι πρώτες πληρωμές ξεκίνησαν χθες». Ο κ. Μητσοτάκης είπε οτι εξίσου επείγουσα είναι η ανασυγκρότηση των υποδομών, ενώ υπογράμμισε οτι η Θεσσαλία σηκώνει στις πλάτες της παθογένειες πολλών δεκαετιών στη διαχείριση των υδάτων της. «Τα τελευταία χρόνια η Περιφερεια Θεσσαλίας έκανε σημαντικές παρεμβάσεις. Αν έγιναν σωστά θα φανεί στον απολογισμό και στην έρευνα της δικαιοσύνης», συμπλήρωσε.
«Με απόφασή μου συγκροτείται Οργανισμός Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας υπαγόμενος στα υπουργεία Υποδομών και Περιβάλλοντος», ανακοίνωσε. Ο πρωθυπουργός είπε, επίσης, οτι κάτι πρέπει να αλλάξει και θα αλλάξει στη διατήρηση των υδάτων της Θεσσαλίας.
«Η κλιματική κρίση είναι εδώ και μας υποχρεώνει να τα δούμε όλα διαφορετικά. Όσοι ασφαλίζουν τα ακίνητα τους θα έχουν έκπτωση 10% στον ΕΝΦΙΑ. Η ασφάλιση για μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις πρέπει να καταστεί υποχρεωτική. Καιρός να ξεκινήσει δημόσιος διάλογος για την υποχρεωτική ασφάλιση όλων των κατοικιών και επιχειρήσεων. Το κράτος και πάλι θα σταθεί στο πλευρό των πληγέντων. Εχω δημιουργήσει ήδη ειδικό αποθεματικό που θα φτάσει τα 600 εκατ. Τα πρόσθετα 300 εκατ. θα προέλθουν από την αύξηση του τέλους διαμονής ιδίως στα πολύ ακριβά ξενοδοχεία», πρόσθεσε.
Είπε, επίσης, ότι η ίδια κινητοποίηση θα γίνει και στον Έβρο, ενώ τόνισε οτι η επέκταση του φράχτη συνεχίζεται και θα ολοκληρωθεί.
Σε ό,τι αφορά την Πολιτική Προστασία και το πρόγραμμα «Αιγίς» ειπε οτι αναμένει γρήγορους ρυθμούς στην εκτέλεση του. «Η συστηματική συνεργασία Πολιτικής Προστασίας με τις Ένοπλες Δυνάμεις ειναι μονόδρομος με συγκεκριμένα πρωτόκολλα. Σε μια χώρα η οποία δαπανά 3% του ΑΕΠ για τις Ένοπλες Δυνάμεις πρέπει να έχει τη δυνατότητα να τις αξιοποιεί όταν αντιμετωπίζει φυσικές καταστροφές και αυτό θα γίνεται στο εξής», υπογράμμισε.
Ποτέ δεν υποχώρησα στα εμπόδια όσο ανυπέρβλητα κι αν φαίνονταν
Ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι ποτέ δεν κρύφτηκε, ποτέ δεν διεκδίκησε το αλάθητο και ποτε δεν υποχώρησε στα εμπόδια όσο ανυπέρβλητα κι αν φαίνονταν. «Το ίδιο θα κάνω και τώρα», τόνισε. «Εμείς πρέπει να χτίσουμε το θαύμα της χώρας μας. Και κάθε φορά που πέφτουμε, εμείς να σηκωνόμαστε ακ΄μα πιο δυνατοί. Το έχουμε αποδείξει, θα το αποδείξουμε ξανά», συμπλήρωσε.
Είπε, επιπλέον, οτι το 41% της κάλπης δεν ειναι διαβατηριο εφησυχασμό ή άλλοθι αλαζονείας. «Πρώτος εγώ θέλω να τρέξουμε πιο γρήγορα. Και σε όσους καλόπιστα σχολιάζουν οτι δεν ξεκινήσαμε καλά, απαντω οτι θα κερδίσουμε τον πόλεμο. Ο τόπος μας κλείνει λογαριασμούς με το παρελθόν», υπογράμμισε.
Ενίσχυση εισοδήματος
«Η ακρίβεια αντιμετωπίζεται με αυστηρότερο έλεγχο στην αγορά, αλλά κυρίως με ενίσχυση του εισοδήματος. Από την 1.1.2024 "ξεπαγώνουν" οι τριετίες και κάθε επίδομα προϋπηρεσίας που βρισκόταν σε αναστολή από το 2012. Φέρνουμε νωρίτερα 1-2 χρόνια κάτι που θα ίσχυε μόνο αν η ανεργία έπεφτε κάτω από το 10%», ανακοίνωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο πρωθυπουργός, μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε στη στήριξη της υπηρεσίας Iris, ενώ για τη βραχυχρόνια μίσθωση είπε ότι τη θέλουμε αλλά έχει εκτοξεύσει τα ενοίκια σε διάφορες περιοχές και από τον Ιανουάριο τα σχετικά εισοδήματα θα υπόκεινται σε ΦΠΑ και στα τέλη που ισχύουν για ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια.
Μιλώντας για τη φοροδιαφυγή, επανέλαβε ότι «οι φοροφυγάδες θα υποχρεωθούν να πληρώσουν τους φόρους που αναλογούν στο πραγματικό τους εισόδημα».
Επ' αυτού είπε ότι θα ανακοινωθούν δέκα μέτρα, όπως η σύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS και η κατάργηση των μετρητών στις αγοραπωλησίες ακινήτων.
Μέτρα για την οικονομία
Αναλυτικά τα μέτρα για την οικονομία που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός είναι:
- Ξεπαγώνουν από 1η Ιανουαρίου 2024 οι «τριετίες» και κάθε επίδομα προϋπηρεσίας που βρίσκονταν σε αναστολή απ’ το 2012
- Αύξηση των αμοιβών στο Δημόσιο από 01/01/2024 κατά 10,5%. Αυτό σημαίνει ότι σχεδόν 660.000 υπάλληλοι αποκτούν έναν πρόσθετο μισθό τον χρόνο
- Σε 1.340.000 δηλώσεις το αφορολόγητο αυξάνεται κατά 1.000 ευρώ για παιδιά
- Σε 200.000 πρώην δικαιούχους του ΕΚΑΣ μηδενίζεται η συμμετοχή στα φάρμακα
- Νέα μέτρα με στόχο τη διατήρηση σταθερών και μειωμένων τιμών σε βασικά προϊόντα
- Συνέχιση του «Market Pass» έως το τέλος του έτους στη Θεσσαλία και στον Έβρο
- Νέα αύξηση του κατώτατου μισθού από τον Απρίλιο
- Αύξηση κατά 8% του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος από τον Δεκέμβριο
- Καταβολή έκτακτης αρωγής σε όσους αδικεί η «προσωπική διαφορά» Κατρούγκαλου, με έμφαση στους χαμηλοσυνταξιούχους
- Νέα ετήσια αύξηση στους συνταξιούχους τον Ιανουάριο
- Επιστροφή του Ειδικού Φόρου στο αγροτικό πετρέλαιο
- Συνέχιση του Επιδόματος Θέρμανσης, με έμφαση στις οικογένειες με παιδιά
- Συμπληρωματική πρόνοια για το ρεύμα, για τους πιο ευάλωτους καταναλωτές
- Καταβολή μόνο μίας εισφοράς 10% επί των πρόσθετων αμοιβών από τους συνταξιούχους που εργάζονται, αντί της σημερινής επιβάρυνσης των αποδοχών τους κατά 30%
- Εξυγίανση και ενίσχυση του ανταγωνισμού των πιστωτικών ιδρυμάτων, ανάδειξη και 5ου τραπεζικού πυλώνα και παροχή δανείων και από μη τραπεζικούς φορείς
- Κατάργηση της αυτοτελούς φορολόγησης των κρατικών ομολόγων ως μία νέα εναλλακτική επιλογή αποταμίευσης
- Μείωση στο μισό του φόρου χρηματιστηριακών συναλλαγών
- Ανάδειξη της υπηρεσίας IRIS, με την οποία ποσά έως 500 ευρώ ημερησίως διακινούνται χωρίς τραπεζική προμήθεια
Τα μέτρα για την οικογένεια, τους νέους και τη στέγη
Επίσης αναφέρθηκε σε μέτρα για την οικογένεια, τους νέους και τη στέγη και συγκεκριμένα:
- Το εισόδημα από βραχυχρόνια μίσθωση 3 ή περισσότερων ακινήτων από τον Ιανουάριο θα υπόκειται σε ΦΠΑ και στα τέλη που ισχύουν για ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια.
- Καταβολή του «Youth Pass», 150 ευρώ σε 200.000 18άρηδες και 19άρηδες
- Διπλασιάζεται ο προϋπολογισμός του προγράμματος «Σπίτι Μου» για πολίτες 25-39 ετών. Έχουν εγκριθεί ήδη 4.700 χαμηλότοκα δάνεια. Στόχος να αποκτήσουν σπίτι συνολικά 10.000 νέοι. Με τις παράλληλες δράσεις για τη στέγη, να ευνοηθούν τελικά 150.000 πολίτες.
Τα μέτρα για τη φοροδιαφυγή
Ενώ ανακοίνωσε και μέτρα για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής:
Ειδικότερα, ανακοίνωσε:
- Έως την άνοιξη του 2024 οι ταμειακές μηχανές 450.000 επιχειρήσεων θα διασυνδεθούν με τα POS
- Επέκταση ηλεκτρονικών πληρωμών σε όλη τη λιανική αγορά
- Υποχρεωτικά ηλεκτρονικές πληρωμές και στις αγοραπωλησίες ακινήτων, όπου καταργούνται οριστικά τα μετρητά
- Δρομολογούνται τα ψηφιακά τιμολόγια και τα ηλεκτρονικά βιβλία
- Ενεργοποίηση, από τον Ιανουάριο, του Ψηφιακού Δελτίου Αποστολής. Όλα τα στοιχεία του ηλεκτρονικού εμπορίου θα πρέπει να διαβιβάζονται στην ΑΑΔΕ
- Τα περισσότερα προνοιακά επιδόματα θα πληρώνονται μόνο μέσω πιστωτικών καρτών
- Πρόστιμο διπλάσιο του ύψους τους για συναλλαγές άνω των 500 ευρώ με μετρητά
«Ανοίγουμε μέτωπο και με τους λίγους δικηγόρους και δικαστές που καθυστερούν την απονομή της δικαιοσύνης» ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Αποδεσμεύονται μέσα στον επόμενο μήνα 2.500 στελέχη της ΕΛΑΣ
Ο πρωθυπουργός έκανε λόγο για σαράκι που κατατρώει την ουσία που είναι η εμπιστοσύνη. «Στην αδικία αντιτάσσουμε την ισονομία. Δεν μιλάω για πράγματα τα οποία θα γίνουν, αλλά για πράγματα που γίνονται ήδη. Ξεκινήσαμε από τη Μύκονο, τα πρώτα πρόστιμα έπεσαν σε μεγάλες επιχειρήσεις. Είναι ένα νέο κίνημα, το κίνημα της καθημερινότητας με κανόνες», τόνισε ο κ. Μητσοτάκης.
«Ξέρω ότι όσο αγγίζουμε τα προβλήματα θα μας δείχνουν τα δόντια τους» σημείωσε, ενώ είπε ότι το μεγάλο πρόβλημα δεν μπορεί να γίνεται άλλοθι για ανοχή στο μικρό.
«Αποδεσμεύονται μέσα στον επόμενο μήνα 2.500 στελέχη της ΕΛΑΣ από τη φύλαξη δημοσίων προσώπων. Πρώτοι της δικής μου ασφαλείας. Για επιχειρηματίες και άλλους παράγοντες λυπάμαι, στο εξής ας χρηματοδοτούν οι ίδιοι την προστασία τους», ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός.
Ο κ. Μητσοτάκης μίλησε και για την εφαρμογή των ποινών και για γρήγορες αποφάσεις της δικαιοσύνης.
Σε ό,τι αφορά τις επιδόσεις του κράτους και ειδικά στην υγεία, μιλησε για ριζική ανασυγκρότηση του ΕΚΑΒ και για μια σειρά από άλλες δράσεις που ήδη έχουν υλοποιηθεί.
Μειώνεται η ασφάλεια του πρωθυπουργού
Ακολούθως ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε μέτρα για την ενίσχυση της δημόσιας ασφάλειας και συγκεκριμένα, όπως είπε:
- Συνεχίζεται και θα ολοκληρωθεί η επέκταση του φράχτη στον Έβρο.
- Αποδεσμεύονται μέσα στον επόμενο μήνα 2.500 αστυνομικοί από τη φύλαξη δημοσίων προσώπων. Η ασφάλεια του πρωθυπουργού μειώνεται στο μισό. Αυτό θα ισχύσει και για υπουργούς, βουλευτές και αξιωματούχους. Επιχειρηματίες και άλλοι παράγοντες θα χρηματοδοτούν οι ίδιοι την προστασία τους.
- Με στοχευμένες παρεμβάσεις στον Ποινικό Κώδικα παραβάτες «μικρών» αδικημάτων που κοστίζουν ζωές και περιουσίες θα μπορούν να φυλακίζονται με την πρωτόδικη απόφαση.
- Εφαρμογή των ποινών. Καταδικασμένος για 15 χρόνια δεν θα αποφυλακίζεται πια στα 5.
- Επιτάχυνση στην απονομή της Δικαιοσύνης, με μέτρα όπως η καθιέρωση της μίας και μόνης αναβολής στις δίκες και η ψηφιοποίηση των διαδικασιών.
Ενίσχυση της δημόσιας υγείας
Μέτρα και για την ενίσχυση της δημόσιας Υγείας ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός. Συγκεκριμένα:
- 800 προσλήψεις στο ΕΚΑΒ και καινούργια ασθενοφόρα
- Ίδρυση ενιαίου κέντρου συντονισμού σε κάθε Περιφέρεια της χώρας
- Δημιουργία «Πύργου Ελέγχου», ώστε η άμεση ανταπόκριση του ΕΚΑΒ στις πόλεις να φτάσει σε 10 λεπτά
- 6 βάσεις ιατρικών ελικοπτέρων για τις διακομιδές από απομακρυσμένα σημεία.
- Αναβάθμιση Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών 96 νοσοκομείων και 156 Κέντρων Υγείας
- Πρόσληψη 10.000 νέων υγειονομικών
- Επέκταση των δωρεάν προληπτικών εξετάσεων
- 4 νέα νοσοκομεία
Λύσεις απέναντι στις φυσικές καταστροφές
Στα μέτρα που ανακοινώθηκαν είναι και αυτά για την αντιμετώπιση και πρόληψη ναπέναντι στις φυσικές καταστροφές. Συγκεκριμένα:
- Συγκροτείται Οργανισμός Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας υπό τα Υπουργεία Υποδομών και Περιβάλλοντος, με σκοπό τον κεντρικό σχεδιασμό και την υλοποίηση των αντιπλημμυρικών έργων. Ταυτόχρονα, θα γίνουν εισηγήσεις για μόνιμες λύσεις στην άρδευση.
- Υποχρεωτική η ασφάλιση για μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις για φυσικές καταστροφές. Προχωρά και η αναδιάρθρωση της ασφάλισης της αγροτικής παραγωγής.
- Έκπτωση 10% στον ΕΝΦΙΑ για όσους ασφαλίζουν τα ακίνητά τους για φυσικές καταστροφές, στο πλαίσιο συστήματος κινήτρων και αντικινήτρων που θα ενθαρρύνουν την ασφάλιση.
- Διπλασιάζεται από το 2024 το Αποθεματικό για Φυσικές Καταστροφές από τα 300 στα 600 εκατομμύρια ευρώ. Το πρόσθετο ποσό θα προέλθει από αύξηση του φόρου ημερήσιας διαμονής από 1 έως 6 ευρώ, ιδίως σε πολυτελή ξενοδοχεία.
- Πρόσληψη πυροσβεστών και δασικών.
- Ταχεία εκτέλεση του προγράμματος «Αιγίς» και πιο συστηματική συνεργασία της Πολιτικής Προστασίας με τις Ένοπλες Δυνάμεις, με συγκεκριμένα πρωτόκολλα που θα ενεργοποιούνται προληπτικά.
- Προμήθειες σε drones εντοπισμού της φωτιάς, με αισθητήρες θερμότητας και με κάμερες στα σημεία κινδύνου.
- Στη Θεσσαλία, άρχισαν την Παρασκευή οι πρώτες πληρωμές από την κρατική αρωγή.
- Ψηφίστηκε στη Βουλή η διάταξη για την ανασυγκρότηση των βαρέων υποδομών στις μεταφορές.
Έμφαση στα μεγάλα έργα
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έδωσε έμφαση στα μεγάλα έργα στη Θεσσαλονίκη, με ξεχωριστή αναφορά στο μετρό και στην επέκτασή του αλλά και στο flyover.
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στο πλαίσιο στα εργασιακά χωρίς, όπως τόνισε, να αμφισβητείται ούτε το οκτάωρο, ούτε η ανάπαυση των 11 ωρών.
Για το κράτος στάθηκε ιδιαίτερα σε υποσχέδιο του υπουργείου εσωτερικών που καθιερώνει δείκτες απόδοσης για τους ΟΤΑ. «Ζητούμε περισσότερη λογοδοσία και στον πολίτη και στην κεντρική διοίκηση», πρόσθεσε. «Όλα αυτά πρέπει να γίνουν. Αποτελούν εθνικό μονόδρομο», υπογράμμισε. «Η μεταρρύθμιση και η νομιμότητα παντού είναι η νέα συμφωνία αλήθειας που πρέπει να υπογράψουμε», τόνισε.
Ο κ. Μητσοτάκης κλείνοντας ανέφερε λόγια του Γιώργου Σεφέρη και σημείωσε: «Με πίστη στον εαυτό μας να βαδίσουμε στο μέλλον, να το κερδίσουμε, και να είστε σίγουροι θα το κερδίσουμε».