Τα ηλεκτρονικά βιβλία και η ηλεκτρονική τιμολόγηση έρχονται και ανοίγουν τον δρόμο για εξπρές επιστροφές φόρων σε συνεπείς επιχειρήσεις και επαγγελματίες, ενώ ταυτόχρονα βοηθούν το έργο των ελεγκτικών αρχών, ώστε να μειωθούν η παραοικονομία και η φοροδιαφυγή. Στο φορολογικό νομοσχέδιο που κατατίθεται τις προσεχείς ημέρες στη Βουλή θα συμπεριληφθούν οι σχετικές διατάξεις και αμέσως μετά θα ακολουθήσουν οι εξουσιοδοτικές αποφάσεις προκειμένου να τεθούν σε ισχύ από το 2020.

Η ανταλλαγή ηλεκτρονικών παραστατικών μεταξύ των επιχειρήσεων, και κυρίως του ηλεκτρονικού τιμολογίου και του ηλεκτρονικού δελτίου αποστολής, προκειμένου το Τaxis και η αρμόδια φορολογική αρχή να έχουν, μέσω της άμεσης σύνδεσης, πλήρη επίγνωση των συναλλαγών, είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς οι ελεγκτικές αρχές θα γνωρίζουν απευθείας τις συναλλαγές που έχουν πραγματοποιηθεί.

Τα παραδοσιακά βιβλία εσόδων – εξόδων, που τηρούν σήμερα χειρόγραφα οι επιχειρήσεις, οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αυτοαπασχολούμενοι, σύντομα θα περάσουν στο χρονοντούλαπο της ιστορίας. Στα τέλη του 2019 η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων θα θέσει σε πιλοτική εφαρμογή το νέο σύστημα ηλεκτρονικής τήρησης των φορολογικών βιβλίων, με στόχο την πλήρη εφαρμογή του το 2020. Επί της ουσίας, με την ενεργοποίηση του νέου συστήματος, η εφορία αποκτά ένα ισχυρό ηλεκτρονικό «μάτι» στα τιμολόγια των επιχειρήσεων, αφού θα βλέπει, θα ελέγχει και θα διασταυρώνει αυτόματα τα στοιχεία που εμφανίζουν στα e-βιβλία τους τόσο οι εκδότες όσο και οι λήπτες των παραστατικών. Η αυτοματοποίηση των ελεγκτικών διαδικασιών θα ξεκλειδώνει άμεσα τις επιστροφές φόρου εισοδήματος και ΦΠΑ που δικαιούνται οι συνεπείς επιχειρήσεις, οι οποίες σήμερα είναι υποχρεωμένες να περιμένουν για να λάβουν την επιστροφή φόρου που δικαιούνται.

Παράλληλα, τα e-βιβλία θα οδηγήσουν στην αυτοματοποίηση της συμπλήρωσης των φορολογικών δηλώσεων και θα απαλλάξουν τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες από την υποβολή των συγκεντρωτικών καταστάσεων πελατών – προμηθευτών.

Το όνομα της νέας ηλεκτρονικής πλατφόρμας θα είναι myDATA, δηλαδή my Digital Accounting and Tax Application. Με το νέο σύστημα, όλες οι επιχειρήσεις και οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα πρέπει να δηλώνουν τα τιμολόγιά τους και να συμπληρώνουν τα βιβλία τους με ηλεκτρονικό τρόπο και με άμεση σύνδεση με το Taxisnet.

Με τα ηλεκτρονικά βιβλία και την ηλεκτρονική τιμολόγηση, εκτός του ότι αυτοματοποιούνται οι διαδικασίες συμπλήρωσης και υποβολής δηλώσεων, μειώνεται το διαχειριστικό κόστος για τις επιχειρήσεις και καταργούνται οι συγκεντρωτικές καταστάσεις προμηθευτών. Με το νέο σύστημα:

• Κάθε επιχείρηση και ελεύθερος επαγγελματίας που θα περνά ηλεκτρονικά τα τιμολόγια θα αποκτά έναν μοναδικό αριθμό καταχώρισης ΜΑΡΚ.

• Τα δεδομένα των φορολογικών στοιχείων που εκδίδονται θα πρέπει να καταχωρίζονται το αργότερο έως την 20ή ημέρα του επόμενου μήνα από τη συμπλήρωση της τρίμηνης ή μηνιαίας περιόδου υποβολής δήλωσης ΦΠΑ.

• Παράλληλα, οι λήπτες των τιμολογίων θα βλέπουν στα δικά τους ηλεκτρονικά βιβλία τα τιμολόγια των εκδοτών. Ταυτόχρονα ενημερώνονται τα φορολογικά έντυπα των δηλώσεων εισοδήματος και ΦΠΑ με τα δεδομένα των βιβλίων, με αποτέλεσμα οι δηλώσεις αυτές να είναι προσυμπληρωμένες και να επιτρέπουν την άμεση διασταύρωση όλων των δεδομένων.

Ηλεκτρονική διασταύρωση

Μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας myDATA, τα δεδομένα των φορολογικών δηλώσεων των επιχειρήσεων θα αντιπαραβάλλονται με τα δεδομένα των ηλεκτρονικών βιβλίων τους και των ηλεκτρονικών τιμολογίων. Η πρώτη αντιπαραβολή θα γίνεται την επομένη της λήξης της προθεσμίας υποβολής των κάθε είδους δηλώσεων. Σε περίπτωση κατ’ αρχήν ασυμφωνίας, η ΑΑΔΕ θα αποστέλλει σχετικά αυτοματοποιημένα μηνύματα στις επιχειρήσεις, ώστε αυτές να προβούν, εντός διμήνου, στις αναγκαίες διορθωτικές ενέργειες. Αμέσως μετά την πάροδο του διμήνου εναρμόνισης, τα δεδομένα των φορολογικών δηλώσεων των επιχειρήσεων αντιπαραβάλλονται εκ νέου με τα δεδομένα των ηλεκτρονικών βιβλίων τους. Στην περίπτωση αδικαιολόγητης ασυμφωνίας και ανάλογα με την αξιολόγηση της σοβαρότητας των αποκλίσεων, η επιχείρηση θα οδηγείται σε φορολογικό έλεγχο και επιβολή κυρώσεων.