Η στεγαστική κρίση δεν εμφανίστηκε ξαφνικά ούτε είναι αποτέλεσμα μιας μόνο πολιτικής περιόδου.
Είναι το συσσωρευμένο αποτέλεσμα χρόνων αδράνειας, παγωμένης οικοδομής, αυξημένων κόστους και μιας αγοράς που άλλαξε πιο γρήγορα απ’ όσο πρόλαβε το κράτος να παρακολουθήσει. Αυτό που έχει σημασία σήμερα δεν είναι να αναζητούμε εύκολους ενόχους, αλλά να βλέπουμε αν, επιτέλους, επιχειρείται κάτι που πατά στην πραγματικότητα.
Τα νέα μέτρα για τη στέγαση κινούνται ακριβώς σε αυτή τη λογική. Δεν υπόσχονται θαύματα, ούτε επιχειρούν να ανατρέψουν την αγορά με διοικητικές αποφάσεις. Στοχεύουν στο προφανές αλλά μέχρι πρόσφατα παραμελημένο, δηλαδή να μπουν περισσότερα σπίτια στην αγορά. Η επιλογή να ενεργοποιηθεί το μεγάλο απόθεμα κλειστών ακινήτων μέσω κινήτρων ανακαίνισης και φορολογικών ελαφρύνσεων δεν είναι εντυπωσιακή, είναι όμως ουσιαστική και κυρίως, είναι εφαρμόσιμη.
Η επιδότηση της ανακαίνισης δεν φιλοδοξεί να καλύψει το σύνολο του κόστους- και πολύ σωστά. Το κράτος δεν μπορεί ούτε πρέπει να αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου την ευθύνη ιδιωτικών επενδύσεων. Εκείνο που μπορεί να κάνει είναι να μειώσει το ρίσκο, να κάνει την απόφαση πιο ελκυστική και να βάλει όρους ώστε το αποτέλεσμα να επιστρέφει στην κοινωνία με τη μορφή κατοικιών προς ενοικίαση. Αυτό ακριβώς επιχειρείται.
Αντίστοιχα, τα κίνητρα για τη μακροχρόνια μίσθωση δείχνουν μια πιο ώριμη κατανόηση της αγοράς. Δεν τιμωρούν, δεν δαιμονοποιούν, αλλά κατευθύνουν. Αναγνωρίζουν ότι το πρόβλημα δεν είναι η ιδιοκτησία ή η επένδυση, αλλά η έλλειψη ισορροπίας. Όταν η πολιτεία δίνει σήμα ότι η σταθερή μίσθωση έχει προτεραιότητα, τότε σταδιακά η αγορά προσαρμόζεται.
Φυσικά, κανένα μέτρο από μόνο του δεν αρκεί και κανένα αποτέλεσμα δεν θα φανεί από τη μια μέρα στην άλλη. Όμως, για πρώτη φορά μετά από καιρό, υπάρχει μια αίσθηση ότι η συζήτηση μετακινείται από τις γενικόλογες διαπιστώσεις σε συγκεκριμένες παρεμβάσεις. Όχι τέλειες, όχι ανέξοδες, αλλά με αρχή, μέση και συνέχεια.
Η στέγη είναι σοβαρό θέμα για να αντιμετωπίζεται με υπερβολές ή με εύκολες και προσωρινές λύσεις. Χρειάζεται σταθερότητα, χρόνο και συνέπεια. Τα μέτρα που ανακοινώθηκαν δεν λύνουν το πρόβλημα, αλλά δείχνουν ότι υπάρχει κατανόηση του πού βρίσκεται και πώς μπορεί να αρχίσει να υποχωρεί. Και αυτό, σε μια τόσο πιεσμένη συγκυρία, δεν είναι λίγο.
