Σύμφωνα με το νομοσχέδιο που θα κατατεθεί στη Βουλή, από την 1η Ιανουαρίου του 2020, 949.507 ασφαλισμένοι από τα πρώην ταμεία ΕΤΑΑ, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΠ-ΜΜΕ (& μισθωτή εργασία), λαϊκές αγορές, παράλληλη ασφάλιση θα έχουν την δυνατότητα να επιλέξουν την μηνιαία εισφορά τους ανάμεσα σε 7 κλίμακες εισφορών, ενώ οι 495.283 ασφαλισμένοι από το πρώην ΟΓΑ θα πρέπει να επιλέξουν ανάμεσα σε 6 κλίμακες εισφορών. Στις ασφαλιστικές εισφορές των μη μισθωτών θα πρέπει να προστεθούν 10 ευρώ το μήνα υπέρ του λογαριασμού ανεργίας του ΟΑΕΔ.
Δρομολογούνται ριζικές αλλαγές τόσο για την επικουρική ασφάλιση όσο και για το εφάπαξ για περίπου 250.000 μη μισθωτούς με τη θεσμοθέτηση 3 κατηγοριών ασφάλισης σε κάθε περίπτωση. Η σημαντικότερη αλλαγή αφορά το ύψος των εισφορών για την υγεία, καθώς πλέον θεσμοθετείται ενιαίο ποσό από την δεύτερη ασφαλιστική κατηγορία και πάνω στα 60 ευρώ το μήνα για τους μη μισθωτούς και 35 ευρώ για τους αγρότες για το 2020.
Το Συμβούλιο Επικρατείας έκρινε αντισυνταγματικές τις εισφορές των μη μισθωτών, καθώς κατέβαλλαν το τριπλάσιο μέρος του εισοδήματός τους σε σχέση με τους μισθωτούς, ενώ την ίδια στιγμή πλήρωναν για το σύνολο τους εισοδήματός τους τριπλάσιες εισφορές για την υγειονομική τους περίθαλψη, χωρίς αντίστοιχα να απολαμβάνουν επιπλέον παροχές.
Σύμφωνα τον υπουργό Εργασίας Γιάννη Βρούτση, το νέο σύστημα είναι το πιο απλό που υπήρξε ποτέ, καθώς αποσυνδέει τις εισφορές από τα χρόνια εργασίας, αλλά και το εισόδημα ώστε πλέον το ασφαλιστικό να μην είναι φορολογικό. Ο κάθε ασφαλισμένος θα επιλέγει ελεύθερα το επίπεδο εισφορών που θα πληρώνει και αντίστοιχα, τη μελλοντική σύνταξη του.
- Οι εισφορές υγείας προσαυξάνονται έως και το δεύτερο επίπεδο και παραμένουν σταθερές για όλα τα επόμενα επίπεδα, προκειμένου να υπάρξει κίνητρο επιλογής των υψηλότερων επιπέδων εισφορών.
- Θεσπίζονται έξι επίπεδα εισφορών. Το κατώτατο επίπεδο εισφορών κύριας σύνταξης καθορίζεται σε ύψος ώστε η συνολική παροχή κύριας σύνταξης για 30 έτη ασφάλισης, να διασφαλίζει επίπεδο αξιοπρεπούς διαβίωσης και επαρκούς ανταποδοτικότητας.
- Οι εισφορές κύριας σύνταξης προσαυξάνονται έως και το έκτο επίπεδο. Το ύψος εισφοράς κύριας σύνταξης στο έκτο επίπεδο (500,25 ευρώ) αντιστοιχεί στο ύψος της μέγιστης εισφοράς που θα καταβάλει ο εργαζόμενος μισθωτός όταν ο κατώτατος μισθός ανέλθει στα 750 ευρώ (750 Χ10 Χ 6,67%= 500,25 ευρώ).
- Οι εισφορές υγείας προσαυξάνονται έως και το δεύτερο επίπεδο και παραμένουν σταθερές για όλα τα επόμενα επίπεδα, προκειμένου να υπάρξει κίνητρο επιλογής των υψηλότερων επιπέδων εισφορών.
- Ο κάθε ασφαλισμένος (άνω των πέντε ετών ασφάλισης) επιλέγει ελεύθερα το Δεκέμβριο του έτους ν, το επίπεδο των εισφορών του για το έτος ν 1. Η επιλογή του επιπέδου των εισφορών καθορίζει και το επίπεδο των συντάξιμων αποδοχών και της μελλοντικής σύνταξης.
- Για τους νέους ασφαλισμένους (έως πέντε έτη ασφάλισης) θεσπίζεται χαμηλότερο επίπεδο εισφορών.
- Το ύψος της παροχής υπολογίζεται με τους ίδιους κανόνες που εφαρμόζονται για τους μισθωτούς. Ως συντάξιμες αποδοχές ορίζεται το ποσό που αντιστοιχεί στο ασφαλιστέο μηνιαίο εισόδημα που προκύπτει εκλαμβάνοντας το ποσό που καταβάλλεται για κάθε μήνα ασφάλισης ως μηνιαία εισφορά ύψους 20%. Για ασφαλισμένους στον π.ΟΓΑ ισχύουν μεταβατικές διατάξεις.
- Οι εισφορές προσαυξάνονται ετησίως με βάση συντελεστή που διαμορφώνεται κατά 50% από το ποσοστό μεταβολής του ΑΕΠ και κατά 50% από το ποσοστό μεταβολής του γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, του προηγούμενου έτους. Ο υπόψη συντελεστής δεν δύναται να είναι μικρότερος από την ετήσια μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή ούτε μικρότερος του μηδενός.
- Για τους ασφαλισμένους στον π.ΟΓΑ τα ασφάλιστρα είναι χαμηλότερα από αυτά των ασφαλισμένων στον π. ΕΤΑΑ, π.ΟΑΕΕ, ενώ προβλέπεται σταδιακή αύξηση του ασφαλίστρου κύριας σύνταξης έως την 1.1.2022
