Σημαντικές παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού φόρτου στην Αττική αναδεικνύει, μέσω συνέντευξής του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο πρόεδρος των Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων Θανάσης Τσιάνος. Όπως επισημαίνει, ο μέσος οδηγός έχασε 104 ώρες λόγω συμφόρησης το 2023 και 111 ώρες το 2024, καταγράφοντας αύξηση 6,7%.
Οι αναλύσεις των συγκοινωνιολόγων δείχνουν ότι η τάση θα συνεχιστεί ανοδικά, ενώ μόνο οι καθυστερήσεις στον Κηφισό προκαλούν ετήσια οικονομική επιβάρυνση που αγγίζει τα 90 εκατομμύρια ευρώ. Σε επίπεδο Αττικής, χάνονται δεκάδες εκατομμύρια εργατοώρες κάθε χρόνο.
Ο κ. Τσιάνος τονίζει ότι η περιοχή χρειάζεται:
• Πυκνό και αξιόπιστο δίκτυο ΜΜΜ
• Ενίσχυση περιφερειακών οδικών υποδομών
• Στοχευμένους περιορισμούς στη χρήση ΙΧ και ζώνες χαμηλών εκπομπών
Όπως αναφέρει, το κυκλοφοριακό «δεν λύνεται με αποσπασματικές αποφάσεις», αλλά απαιτεί συνολικό σχεδιασμό και αντιμετώπιση του συστήματος μεταφορών ως ενιαίου οικοσυστήματος.
Συνέντευξη του Θανάση Τσιάνου στο ΑΠΕ-ΜΠΕ
ΕΡ: Πόσο χειρότερη είναι η φετινή κατάσταση στο οδικό δίκτυο της Αττικής; Πόσες εργατοώρες χάνονται;
ΑΠ: Η φετινή εικόνα είναι σαφώς πιο επιβαρυμένη σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Το δίκτυο έχει ξεπεράσει τα όρια κορεσμού, με τον Κηφισό να καταγράφει πάνω από 260.000 διελεύσεις ημερησίως. Η Αττική Οδός φτάνει πλέον τις 280.000 διελεύσεις, παρουσιάζοντας άνοδο σχεδόν 20% από το 2022.
Σύμφωνα με την εταιρεία TomTom, ο μέσος οδηγός έχασε 111 ώρες το 2024 λόγω συμφόρησης. Και η τάση προβλέπεται να συνεχιστεί αυξητικά, όσο τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς παραμένουν υποβαθμισμένα και η ζήτηση για μετακινήσεις με ΙΧ αυξάνεται.
Οι καθυστερήσεις αποτελούν απόρροια των ελλείψεων που συσσωρεύτηκαν μετά το 2008 και της κρίσης που υποβάθμισε τις δημόσιες αστικές συγκοινωνίες.
ΕΡ: Ποιο είναι το οικονομικό κόστος της συμφόρησης;
ΑΠ: Η συμφόρηση έχει τεράστια και απόλυτα μετρήσιμη οικονομική επίπτωση. Μόνο στον Κηφισό οι καθυστερήσεις κοστίζουν γύρω στα 90 εκατ. ευρώ ετησίως. Στο σύνολο της Αττικής μιλάμε για εκατομμύρια εργατοώρες που χάνονται κάθε χρόνο, μειώνοντας την παραγωγικότητα, το εισόδημα και την ποιότητα ζωής των πολιτών.
Ο στόχος είναι ξεκάθαρος: γρήγορες, οικονομικές και ασφαλείς μετακινήσεις, κάτι που μπορεί να επιτευχθεί μόνο με:
• Ενισχυμένα ΜΜΜ
• Περιφερειακές οδικές υποδομές
• Προσεκτικά σχεδιασμένα περιοριστικά μέτρα χρήσης ΙΧ
Αν η Ελλάδα δεν προχωρήσει άμεσα, θα χάσει κρίσιμες ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις όπως το Ταμείο Ανάκαμψης, και η οικονομία θα πρέπει να σταθεί μόνη της με ένα σύστημα μεταφορών που θα την «φρενάρει».
ΕΡ: Τι πρέπει να γίνει;
ΑΠ: Το πρόβλημα δεν λύνεται με ευχολόγια. Θέλει σοβαρή στρατηγική, κόστος, συνεχή αξιολόγηση και ένα σχέδιο που αντιμετωπίζει τις μεταφορές ως ενιαίο οικοσύστημα.
Οι λύσεις πρέπει να προχωρούν παράλληλα:
• Επέκταση Μετρό
• Αναβάθμιση λεωφορείων και αναδιάρθρωση δρομολογίων
• Οδικά έργα όπως η Λ. Κύμης, η σήραγγα Ηλιουπόλεως, ο άξονας Ελευσίνα–Οινόφυτα
• Νέος Δακτύλιος
• Ανανεωμένος στόλος οχημάτων
Ταυτόχρονα απαιτείται επιχειρησιακή διαχείριση της κυκλοφορίας, κάτι που σήμερα απουσιάζει.
ΕΡ: Ποια είναι τα βήματα για αποτελεσματική επιχειρησιακή διαχείριση; Τι μέτρα απαιτούνται;
ΑΠ: Αρχικά, χρειάζεται ενιαίο συντονιστικό όργανο και ομάδα επιχειρησιακής δράσης με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, ώστε να λαμβάνονται αποφάσεις σε πραγματικό χρόνο.
Ενδεικτικά άμεσα μέτρα:
- Διαχείριση της Λ. Κηφισού με μοντέλο αντίστοιχο της Αττικής Οδού (χωρίς διόδια).
- Περιορισμοί φορτηγών σε ώρες αιχμής.
- Αυστηρή τήρηση ωραρίου τροφοδοσίας και δημιουργία χώρων φορτοεκφόρτωσης.
- Επικαιροποίηση σηματοδότησης και παρεμβάσεις σε κόμβους.
- Αστυνόμευση παράνομης στάθμευσης.
- Ταχύτερη απόκριση σε ατυχήματα και βλάβες.
- Εγκατάσταση καμερών, ορθά όρια ταχύτητας, μείωση χρήσης κινητού.
- Park & Ride κοντά σε μέσα σταθερής τροχιάς.
- Ανανέωση του γερασμένου στόλου οχημάτων.
- Περιορισμός έργων σε κρίσιμους άξονες μόνο νύχτα.
- Ευέλικτο ωράριο εργασίας, συνεργασία με επιχειρήσεις.
- Προώθηση τηλεργασίας.
- Κίνητρα για car-pooling.
- Νέος σχεδιασμός Δακτυλίου.
- Προώθηση μεγάλων υποδομών σε ορίζοντα δεκαετίας.
ΕΡ: Τα ΙΧ αυξάνονται συνεχώς. Πού θα οδηγήσει αυτό;
ΑΠ: Το ζήτημα δεν είναι η κατοχή οχήματος – η Ελλάδα έχει χαμηλότερο δείκτη ιδιοκτησίας από άλλες χώρες. Το πρόβλημα είναι η αδιάκριτη χρήση του ΙΧ, ο γηρασμένος στόλος, η ανεπαρκής αστυνόμευση στάθμευσης, και η έλλειψη αξιόπιστων εναλλακτικών μετακινήσεων.
Αν δεν αλλάξουν αυτά, η συμφόρηση θα επιδεινώνεται συνεχώς, με σοβαρές συνέπειες στην οικονομία και την καθημερινότητα όλων μας.
