Η πρόσφατη αποκάλυψη (από το pontiki.gr) της επιστολής Τσακαλώτου προς τον Γερούν Ντάισελμπλουμ, λίγες ώρες πριν από τη δήθεν «ηρωική» 17ωρη διαπραγμάτευση του Ιουλίου 2015, ήρθε να γκρεμίσει οριστικά το αφήγημα της «εθνικής αντίστασης» που στήθηκε εκείνο το σκοτεινό εξάμηνο.
Ο τότε υπουργός Οικονομικών, με επιστολή που φέρει την υπογραφή του και ημερομηνία 9 Ιουλίου 2015, διαβεβαίωνε τον πρόεδρο του Eurogroup ότι η Ελλάδα δεσμεύεται σε μεταρρυθμίσεις στο συνταξιοδοτικό, σε αύξηση των φορολογικών εσόδων και στην επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% για το 2018. Με απλά λόγια, όλα όσα υποτίθεται ότι πάλευαν επί 17 ώρες είχαν ήδη παραδοθεί γραπτώς.
Η αλήθεια, που σήμερα επιβεβαιώνεται εκ των έσω, είναι πως ο Αλέξης Τσίπρας και η τότε κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ όχι μόνο δεν έσωσαν τη χώρα, όπως επαναλαμβάνουν με θρησκευτική ευλάβεια, αλλά υπέγραψαν τα πάντα πριν καν ξεκινήσει η διαπραγμάτευση. Η περίφημη «μάχη των Βρυξελλών» αποδεικνύεται ένα επικοινωνιακό σκηνικό για εσωτερική κατανάλωση, ένα παραμύθι που κόστισε στην οικονομία δεκάδες δισεκατομμύρια, χιλιάδες θέσεις εργασίας και πολλά επιπλέον χρόνια επιτροπείας.
Πολλά, μάλιστα, ήταν τα ψέματα που συνόδευσαν εκείνη τη «17ωρη διαπραγμάτευση» (εξ ου και ο έρπης στα χείλη του κ. Τσίπρα;) και σφράγισαν την πολιτική εξαπάτηση του 2015. Συγκεκριμένα:
1. «Δεν υπάρχει θέμα capital controls». Ενώ οι εφημερίδες προειδοποιούσαν και οι αναλήψεις περιορίζονταν, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γαβριήλ Σακελλαρίδης, διαβεβαίωνε ότι «δεν υπάρχει κανένα ενδεχόμενο επιβολής περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων». Δέκα μέρες αργότερα, οι τράπεζες έκλεισαν.
2. Η εκπρόσωπος Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ, Ράνια Σβίγκου, σε συνέντευξή της στις αρχές Ιουνίου 2015, μιλούσε για «πολιτική επίθεση» εναντίον του πρωθυπουργού και της χώρας. «Εχουν πέσει όλοι επάνω στον Αλέξη Τσίπρα ζητώντας γη και ύδωρ», έλεγε, προσθέτοντας ότι οι δανειστές επιδιώκουν «είτε μια ταπεινωτική συμφωνία είτε μια κυβέρνηση προθύμων, σε συνεργασία με ντόπιους συνεργάτες». Και όλα αυτά, τη στιγμή που ήδη ο Ε. Τσακαλώτος είχε πει «ναι σε όλα»!
3. Αποκορύφωμα της ψευδαίσθησης εκείνων των ημερών ήταν η συνέντευξη του Αλέξη Τσίπρα στην αυστριακή «Kurier» στις 9 Ιουνίου 2015, όπου με το γνώριμο ύφος του Ευρωπαίου επαναστάτη διακήρυττε ότι «το Grexit θα ήταν η αρχή του τέλους της Ευρωζώνης». Με φόντο τη δραματική έλλειψη ρευστότητας, τις ουρές στα ΑΤΜ και την αγωνία της χώρας για το αν θα πληρωθούν μισθοί και συντάξεις, ο τότε πρωθυπουργός εμφανιζόταν να διδάσκει μαθήματα ευρωπαϊσμού, προειδοποιώντας ότι η αποχώρηση της Ελλάδας «δεν θα ήταν επιλογή ούτε για την Αθήνα ούτε για τις Βρυξέλλες». Ηταν το απόλυτο fake news της εποχής: η κυβέρνηση που λίγες εβδομάδες αργότερα έκλεισε τις τράπεζες και υπέγραψε το τρίτο μνημόνιο διαβεβαίωνε τον ελληνικό λαό πως κρατά την τύχη της Ευρώπης στα χέρια της.
4. Την ίδια στιγμή, το εσωτερικό μήνυμα που έστελναν τα πιο «σκληρά» στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ ήταν εξίσου αποκαλυπτικό του κλίματος που επικρατούσε. Ο Δημήτρης Στρατούλης, τότε αναπληρωτής υπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης, προειδοποιούσε δημόσια ότι «η κυβέρνηση δεν θα αποδεχθεί την εξόντωση του λαού και τη μετατροπή της χώρας σε αποικία χρέους». «Οταν πας σε μία διαπραγμάτευση και δεν έχεις προετοιμαστεί για το ενδεχόμενο της ρήξης, τότε καλύτερα να μην πας, γιατί θα είσαι χαμένος από χέρι», τόνιζε. Ηταν η περίοδος που η κυβέρνηση μιλούσε για «σχέδιο Β», χωρίς ποτέ να το έχει, όπως αποκαλύφθηκε, εγκλωβισμένη ανάμεσα στις αυταπάτες της επανάστασης και στον φόβο της κατάρρευσης.
5. Ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας, ενώ τα είχε υπογράψει ο υπουργός Οικονομικών του όλα, επιχειρούσε να προσδώσει διεθνή διάσταση στην εικόνα της κυβέρνησής του εν μέσω της εσωτερικής ασφυξίας και μιλούσε για τον «ρόλο της Ελλάδας ως πόλου σταθερότητας και ασφάλειας» και για μια χώρα που «θα γίνει γέφυρα συνεργασίας και κόμβος εμπορίου, πολιτιστικών και οικονομικών ανταλλαγών στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων». Τόνιζε, μάλιστα, πως η Αθήνα θα επιδιώξει να αναπτύξει σχέσεις «με παραδοσιακούς φίλους, όπως η Ρωσία, αλλά και με νέους εταίρους».
6. Στην ίδια κατεύθυνση κινήθηκε και η συνέντευξη του τότε πρωθυπουργού στην ιταλική «Corriere della Sera», όπου επανέλαβε το επιχείρημα ότι «ενδεχόμενη έξοδος της χώρας από την Ευρωζώνη θα σήμαινε την αρχή του τέλους για το κοινό νόμισμα». Ηταν μία ακόμη πράξη του ίδιου επικοινωνιακού έργου: η Αθήνα να εμφανίζεται ως πυλώνας σταθερότητας και η Ευρώπη ως τιμωρός, λίγο πριν το αδιέξοδο μετατραπεί σε τραπεζικό πανικό και το περήφανο «Οχι» γίνει ταπεινωτικό «Ναι».
7. Ο δε βουλευτής Γιάννης Μιχελογιαννάκης δήλωνε με στόμφο πως «ήρθε η ώρα να πούμε το μεγάλο “Οχι”», καλώντας την κυβέρνηση να απορρίψει την πρόταση των θεσμών. Προειδοποιούσε ότι «δεν υπάρχει μεγαλύτερο λάθος από το να δεχτούμε την παράταση μέχρι τον Νοέμβρη, με αντάλλαγμα αίμα από τα μέτρα και δικά μας λεφτά», χαρακτηρίζοντας μάλιστα μια τέτοια εξέλιξη «εξευτελισμό και προοίμιο τρίτου μνημονίου». Ηταν η περίοδος που η ρητορική του ΣΥΡΙΖΑ βρισκόταν σε πλήρη αναντιστοιχία με τις πράξεις του: ενώ οι βουλευτές καλούσαν σε «αντίσταση», η κυβέρνηση διαπραγματευόταν και υπέγραφε ήδη με τους θεσμούς όσα λίγο αργότερα υπέγραψε, βαφτίζοντας την υποχώρηση «νίκη».
8. Η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και τότε αντιπρόεδρος της Βουλής, Δέσποινα Χαραλαμπίδου, διαβεβαίωνε πως «αυτά που ζητούν οι δανειστές δεν υπάρχει περίπτωση να περάσουν από οποιαδήποτε Βουλή», παρουσιάζοντας την κυβέρνηση ως αποφασισμένη να σταθεί απέναντι στις πιέσεις των θεσμών. Ωστόσο, πίσω από τις δηλώσεις περί «διάθεσης σύγκλισης» και «εθνικής αξιοπρέπειας», η κυβέρνηση είχε ήδη αποδεχθεί τις βασικές δεσμεύσεις που θα οδηγούσαν λίγες εβδομάδες αργότερα στο τρίτο μνημόνιο – επιβεβαιώνοντας για ακόμη μία φορά την απόσταση ανάμεσα σε όσα έλεγε και σε όσα τελικά υπέγραφε.
9. Μέσα στο ίδιο θολό τοπίο των αντιφάσεων κινήθηκε και ο τότε υπουργός Οικονομίας, Γιώργος Σταθάκης, ο οποίος σε συνέντευξή του στο BBC Radio δήλωνε πως η Ελλάδα «δεν μπορεί να αποδεχθεί τις τελευταίες προτάσεις των δανειστών». Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση είχε ήδη καθυστερήσει την πληρωμή δόσης προς το ΔΝΤ, αποδεχόμενη να ενοποιήσει τέσσερις οφειλές σε μία, ύψους 1,6 δισ. ευρώ – μια πρακτική που ισοδυναμούσε με τεχνική χρεοκοπία.
10. Μετά δε την υπογραφή, στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ υποστήριζαν ότι η « συμφωνία είναι έτοιμη και ευνοϊκή». Την ώρα που οι συνομιλίες με το Brussels Group είχαν παγώσει, κυβερνητικά στελέχη διαβεβαίωναν ότι «είμαστε κοντά σε συμφωνία με αμοιβαία οφέλη». Λίγες εβδομάδες μετά, το ταμείο άδειασε και η χώρα βρέθηκε χωρίς ρευστότητα.
