Μια νέα και εξαιρετικά επικίνδυνη τροπή λαμβάνει ο πόλεμος στην Ουκρανία ύστερα από την επίθεση που εξαπέλυσε με drones η Ρωσία σε βάρος της Πολωνίας. Στην πραγματικότητα, η Μόσχα αυτό που κάνει είναι να δοκιμάσει την υπομονή και τις αντοχές της Δύσης, καθώς από τη μία όλοι οι αναλυτές επιμένουν πως επρόκειτο για επίθεση και όχι για ένα ατύχημα – να ξέφυγαν δηλαδή από την αρχική τους πορεία τα drones και να προορίζονταν να πλήξουν μόνο ουκρανικούς στόχους.
Γράφει η Έρση Παπαδάκη
Απάντηση
Από την άλλη πλευρά, η Πολωνία μιλά πλέον για «πράξη πολέμου» και ζητάει ανοιχτά την ενεργοποίηση του άρθρου 4 της συνθήκης του ΝΑΤΟ, το οποίο προβλέπει ότι τα μέλη της συμμαχίας θα πρέπει να διαβουλευτούν εάν απειλείται η εδαφική ακεραιότητα, η πολιτική ανεξαρτησία ή η ασφάλεια της χώρας. Με άλλα λόγια, η ενεργοποίηση του άρθρου 4 είναι το πρώτο βήμα για να απαντήσουν οι χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ με κοινές δυνάμεις στην εξωτερική απειλή – στην προκειμένη περίπτωση στη Ρωσία. «Αυτός δεν είναι απλώς ένας πόλεμος για τους Ουκρανούς. Πρόκειται για μία αντιπαράθεση που η Ρωσία έχει κηρύξει εναντίον ολόκληρου του ελεύθερου κόσμου», δήλωσε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός της Πολωνίας, Ντόναλντ Τουσκ.
Το σκεπτικό του Τουσκ είναι πως η Ρωσία παραβίασε με τα drones τον ευρωπαϊκό εναέριο χώρο – όχι δηλαδή απλώς τον εναέριο χώρο της Πολωνίας ή μιας χώρας-μέλους του ΝΑΤΟ. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο εκτίμησε πως «χρειαζόμαστε κάτι περισσότερο από λόγια αλληλεγγύης», μιλώντας για 19 παραβιάσεις του πολωνικού εναέριου χώρου, ενώ και ο επιτελάρχης του ΝΑΤΟ δήλωσε πως είναι η πρώτη φορά από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, το 2022, που συμμαχικά αεροσκάφη αντιμετώπισαν απειλές σε συμμαχικό εναέριο χώρο. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό πως στην επιχείρηση αναχαίτησης των ρωσικών drones συμμετείχαν αεροσκάφη από την Ολλανδία και την Ιταλία. Πάντως, το πρωθυπουργικό γραφείο της Πολωνίας ξεκαθάρισε ότι η χώρα δεν βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση, αλλά έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον πως διαπιστώθηκε εμπλοκή (και) της Λευκορωσίας και γι’ αυτό έκλεισαν τα σύνορα των δύο χωρών.
«Η Ευρώπη πρέπει να πολεμήσει και θα υπερασπιστεί κάθε τετραγωνικό εκατοστό του εδάφους της», δήλωσε από τη δική της πλευρά και από το βήμα του Ευρωκοινοβουλίου η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Η πρόεδρος της Κομισιόν, σε δραματικούς τόνους, κάλεσε μάλιστα τα μέλη της ΕΕ να ενισχύσουν την αμυντική προσπάθειά τους ούτως ώστε η Ένωση να αποκτήσει ανεξάρτητα στρατηγικά μέσα. «Δεν θα κάνουμε συμβιβασμούς στην ασφάλεια των συμμάχων μας», δήλωσε από τη δική του πλευρά με ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, ενώ ο Ουκρανός ομόλογός του, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, εξέφρασε την εκτίμηση ότι η συγκεκριμένη εξέλιξη είναι «εξαιρετικά επικίνδυνη για την Ευρώπη». Νωρίτερα και ο Τουσκ είχε σχολιάσει πως «η προοπτική μιας ένοπλης σύγκρουσης βρίσκεται πιο κοντά από ποτέ μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο».
Τα επόμενα βήματα
Το κρίσιμο ερώτημα είναι ποια θα είναι πλέον τα επόμενα βήματα και κυρίως εάν οι Ρώσοι εισβολείς στην Ουκρανία σχεδιάζουν πράγματι την κλιμάκωση της κρίσης και του πολέμου σε ευρωπαϊκό έδαφος ή απλώς δοκιμάζουν τα νεύρα και τις αντοχές της Δύσης. Το τελεσίγραφο που είχε απευθύνει στον Βλαντιμίρ Πούτιν ο Ντόναλντ Τραμπ, ύστερα από τη συνάντησή τους στην Αλάσκα, έχει πλέον λήξει προ πολλού, ωστόσο η Ουάσιγκτον δεν έχει προχωρήσει ακόμη σε κάποια εντυπωσιακή κίνηση σε βάρος της Μόσχας, όπως π.χ. η επιβολή πρόσθετων κυρώσεων. Το βέβαιο είναι πως η χθεσινή εξέλιξη απομακρύνει ακόμη περισσότερο το ενδεχόμενο επίτευξης μιας βιώσιμης συμφωνίας ειρήνευσης ανάμεσα στη Μόσχα και στο Κίεβο.
