Πολλά έχουν γραφτεί για την πιθανότητα επιστροφής του Αλέξη Τσίπρα στην ενεργό πολιτική με τη δημιουργία νέου κόμματος. Στόχος του προφανώς το να καταφέρει να αποτελέσει και πάλι κυβερνητική εναλλακτική. Υπάρχει ένα κενό που η εκλογική κατάρρευση του ιδίου και του κόμματος του ΣΥΡΙΖΑ δημιούργησε στην εκλογική αγορά το 2023, και το οποίο έκτοτε δεν έχει καταφέρει κανείς να καλύψει. Και αφού το κενό δεν έχει καλυφθεί, δίδεται στον ίδιο μια δεύτερη ευκαιρία να προσπαθήσει.

Η άποψή μου είναι πως το εγχείρημα αυτό δεν είναι τόσο εύκολο, όσο το παρουσιάζουν πολλοί. Αυτό κυρίως για τους παρακάτω λόγους: Ο Αλέξης Τσίπρας πέτυχε το 2015 να εκλεγεί πρωθυπουργός διότι είχε χαρακτηριστικά που «κούμπωναν» με τις συνθήκες της εποχής. Ήταν καλός ρήτορας, νέος, με «λευκό» πολιτικό μητρώο και με εναλλακτική πρόταση εξόδου από την τότε οικονομική κρίση της χώρας.

Πλέον, το μόνο που του έχει απομείνει από αυτά τα χαρακτηριστικά είναι το καλός ρήτορας. Ούτε νέος είναι, ούτε εκτός συστήματος, ούτε εναλλακτική πρόταση δείχνει πως (για την ώρα, τουλάχιστον) διαθέτει. Επιπλέον, οι συνθήκες έχουν αλλάξει. Μπορεί και πάλι να έχουμε κρίση ακρίβειας και ο κόσμος να περνάει δύσκολα, αλλά δεν έχουμε αυτή την απότομη αλλαγή, τη βίαιη πτώση που έζησε η ελληνική κοινωνία την περίοδο 2010 με 2015.

Παράλληλα υπάρχει μια άλλη κρίση, το πάντρεμα (λαθρο)μεταναστευτικού και εγκληματικότητας στις χώρες της Ευρώπης, ενώ το γεωπολιτικό περιβάλλον είναι ασταθές. Οι πολίτες στρίβουν προς πολιτικούς και κόμματα με συντηρητικό πρόσημο. Μπορεί ο Αλέξης Τσίπρας να κάνει το λεγόμενο rebranding και να προσαρμοστεί στο νέο αυτό περιβάλλον;

Η άποψή μου είναι πως όχι. Και διότι η πρότερη τοποθέτησή του είναι τόσο ισχυρή που και να το προσπαθήσει, δύσκολα θα πείσει (πώς μπορεί να πάει από το «έχει σύνορα η θάλασσα;» σε σκληρή μεταναστευτική γραμμή;) αλλά και διότι δεν θεωρώ πως ο ίδιος μπορεί να κάνει αυτή την προσπάθεια. Δεν είναι ένας πολιτικός που προσαρμόζεται στην αγορά. Οταν κέρδισε ήταν διότι η αγορά ήρθε σε εκείνον.

Αυτό σημαίνει πως το εγχείρημά του θα αποτύχει; Οχι απαραίτητα. Μπορεί στην Ελλάδα να έχουμε την εκλογική λογική δίπολου, αλλά, πρώτον, δεν είναι δεδομένο πως το νέο πολιτικό σκηνικό θα μας οδηγήσει σε δίπολο (μπορεί σε τρίπολο ή τετράπολο) και, δεύτερον, ακόμα και να φτάσουμε σε δίπολο, αυτή η διαδικασία μπορεί να περάσει μέσα από δύο ή τρεις εκλογικές αναμετρήσεις.

Πράγμα που σημαίνει πως με ένα κόμμα με ποσοστά κοντά στο 15% ο Αλέξης Τσίπρας μπορεί να παίξει ρόλο είτε στο νέο πολιτικό σκηνικό είτε στη μετάβαση προς αυτό. Το σίγουρο είναι πάντως πως η δημιουργία ενός κόμματος Τσίπρα στον παρόντα χρόνο θα μαζέψει τον απλωμένο πολιτικό τραχανά στ’ αριστερά της Νέας Δημοκρατίας. Θα δημιουργήσει πρόβλημα επιβίωσης σε τρία κόμματα (Νέα Αριστερά, ΣΥΡΙΖΑ, Κίνημα Δημοκρατίας), θα ξεφουσκώσει ένα ακόμα (Πλεύση Ελευθερίας), ενώ θα δημιουργήσει γκρίνιες και στο ΠΑΣΟΚ.