Η υποτιθέμενη «ευρωπαϊκή ταυτότητα» της Τουρκίας, υπό τον Ταγίπ Ερντογάν, δεν είναι παρά ένα κενό κέλυφος, που καταρρέει με πάταγο. Το πρόσφατο νομοσχέδιο του αμερικανικού Κογκρέσου για τη διοικητική μεταφορά της Τουρκίας από το Γραφείο Ευρωπαϊκών και Ευρασιατικών Υποθέσεων στο Γραφείο Εγγύς Ανατολής αποτυπώνει μια αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα: η Άγκυρα έχει πάψει εδώ και καιρό να ανήκει στον δημοκρατικό ευρωπαϊκό χώρο και έχει ταυτιστεί με τις πλέον επικίνδυνες δυνάμεις της Μέσης Ανατολής.
Και αυτό γιατί η Τουρκία του Ερντογάν:
-Χρηματοδοτεί και εξοπλίζει ισλαμιστικά κινήματα όπως η Χαμάς και η Μουσουλμανική Αδελφότητα, αδιαφορώντας για το γεγονός ότι πρόκειται για οργανώσεις που η Δύση έχει χαρακτηρίσει τρομοκρατικές.
-Συμμαχεί με Ιράν και Ρωσία προκειμένου να ενισχύσει τον νεο-οθωμανικό επεκτατισμό της από τον Καύκασο ως τη Βόρεια Αφρική.
-Υιοθετεί θέσεις κυνικού συμψηφισμού, καταγγέλλοντας μεν τη Δύση, αλλά ζητώντας διαρκώς αμερικανικά όπλα και χρηματοδότηση.
-Απειλεί ευθέως Ελλάδα και Κύπρο με casus belli, εισβολές και παραβιάσεις, ακολουθώντας μια πολιτική εκβιασμών και τετελεσμένων.
-Προωθεί στρατιωτικές παρεμβάσεις σε Ιράκ, Συρία, Λιβύη, Ναγκόρνο Καραμπάχ, σπρώχνοντας την ευρύτερη περιφέρεια σε αστάθεια και συγκρούσεις.
-Συντηρεί τη ρητορική του μίσους κατά του Ισραήλ, μετατρέποντας τη χώρα σε ηγετικό άξονα αντισημιτικών επιθέσεων και επιδιώκοντας να παρουσιαστεί ως «προστάτης» του ακραίου Ισλάμ.
Η ουσία της νεο-οθωμανικής στρατηγικής του Ερντογάν είναι διπλή: Από τη μία να διαλύσει την ενότητα της Δύσης και από την άλλη να ηγηθεί μιας συμμαχίας αυταρχικών και θεοκρατικών καθεστώτων, που μοιράζονται το ίδιο μίσος για τη δημοκρατία και τη διεθνή νομιμότητα. Οι θεωρητικές βάσεις αυτής της πορείας είχαν τεθεί ήδη από τον Αχμέτ Νταβούτογλου στο βιβλίο του «Το στρατηγικό βάθος: Η διεθνής θέση της Τουρκίας», όπου αναλύεται το δόγμα της «ευρασιατικής» γεωπολιτικής ηγετικής φιλοδοξίας της Τουρκίας.
Ο ίδιος περιγράφει με σαφήνεια τον στόχο η Αγκυρα να εγκαταλείψει το αποκλειστικά ευρωπαϊκό πλαίσιο και να εξελιχθεί σε δύναμη που ελέγχει τους ζωτικούς διαδρόμους της Μέσης Ανατολής, της Κεντρικής Ασίας και του Καυκάσου. Υπό αυτό το πρίσμα, η κίνηση του αμερικανικού Κογκρέσου να αποχαρακτηρίσει την Τουρκία ως «ευρωπαϊκό εταίρο» και να τη μεταφέρει στο Γραφείο Εγγύς Ανατολής δεν είναι απλώς συμβολική, είναι η φυσική επιβεβαίωση αυτής της μακρόπνοης νεο-οθωμανικής στρατηγικής.
Η πρόθεση αυτή του Κογκρέσου των ΗΠΑ έχει ήδη προκαλέσει αναφορές σε διεθνή μέσα ενημέρωσης. Για παράδειγμα, το Turkish Minute (9 Μαρτίου 2025) υποστηρίζει ότι η πρόθεση των Αμερικανών βουλευτών να επαναταξινομήσουν την Τουρκία από το Γραφείο Ευρωπαϊκών και Ευρασιατικών Υποθέσεων στο Γραφείο Εγγύς Ανατολής γίνεται ως αποτέλεσμα «της διεύρυνσης των σχέσεων της Αγκυρας με Ρωσία και Κίνα, τη συνεχιζόμενη στρατιωτική συνεργασία της με εχθρικά καθεστώτα και την υποστήριξή της στη Χαμάς».
Το Jewish News Syndicate (11 Μαρτίου 2025) θεωρεί την κίνηση «ως συμβολική αποδοκιμασία της απομάκρυνσης της Τουρκίας από τους συμμάχους του ΝΑΤΟ και της στροφής της προς το Ιράν, τη Ρωσία και την Κίνα».
Το Foreign Military Production (7 Μαρτίου 2025), τέλος, εκτιμά επίσης ότι η συγκεκριμένη ενέργεια «αντικατοπτρίζει τη διογκούμενη δυσαρέσκεια για τον προσανατολισμό της εξωτερικής πολιτικής της Αγκυρας».
Η Τουρκία του Ερντογάν έχει πάψει να είναι μια «αποκλίνουσα δημοκρατία». Έχει εξελιχθεί σε ένα υβρίδιο αυταρχισμού, επεκτατισμού και θρησκευτικού εθνικισμού, που απειλεί σταθερά τους γείτονες και υπονομεύει το διεθνές σύστημα ασφαλείας. Το δίλημμα που τίθεται πλέον στη Δύση είναι σαφές: θα συνεχίσει να ανέχεται αυτήν τη στρατηγική διάβρωσης των συμμαχιών και εκβιασμού των εταίρων ή θα τολμήσει επιτέλους να αντιμετωπίσει κατάματα το τουρκικό πρόβλημα;
Η μεταφορά της Τουρκίας στο Γραφείο Εγγύς Ανατολής δεν είναι απλώς μια γραφειοκρατική απόφαση. Είναι το πρώτο βήμα για να αποκαλυφθεί το αυτονόητο: ότι η Τουρκία του Ερντογάν δεν ανήκει πια στη Δύση, ούτε στη δημοκρατία, ούτε στο διεθνές δίκαιο. Ανήκει στον άξονα εκείνων που μετέρχονται κάθε μέσο για να επιβάλουν τις νεοϊμπεριαλιστικές τους φιλοδοξίες…
Και αυτό ακριβώς πρέπει να ειπωθεί χωρίς περιστροφές!
