Το σχέδιο νόμου του υπουργείου Εσωτερικών «Αρση περιορισμών για την εγγραφή στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εκλογέων εξωτερικού», που εισηγείται την τροποποίηση των άρθρων 2 και 4 του ιστορικού νόμου 4648/2019, πέρασε από το στάδιο της διαβούλευσης και βρίσκεται υπό συζήτηση στο ελληνικό Κοινοβούλιο από τη Δευτέρα 17 Ιουλίου 2023.
Η νομοθετική αυτή παρέμβαση καθίσταται κομβική ως προς τα εμπόδια που άρει ενισχύοντας τους δεσμούς των Ελλήνων της Διασποράς με την πατρίδα τους.
Ο υπάρχων νόμος διευκόλυνε μερικώς την άσκηση του συνταγματικώς κατοχυρωμένου εκλογικού δικαιώματος των αποδήμων να συμμετέχουν στις εθνικές εκλογές μας, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να το πράξουν από τον τόπο διαμονής τους. Ηταν ένα πρώτο σπουδαίο βήμα που «προσέκρουσε» στους αυστηρούς περιορισμούς που έθεσαν ως προϋπόθεση για να τον ψηφίσουν τα κόμματα της αντιπολίτευσης.
Τον Μάιο του 2021, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας επανήλθε με μια νέα νομοθετική πρωτοβουλία, με σκοπό να αμβλύνει τους περιορισμούς του υπάρχοντος νόμου. Ωστόσο, το νομοσχέδιο εκείνο δεν έλαβε την απαιτούμενη στήριξη, εκθέτοντας ταυτόχρονα την αξιωματική αντιπολίτευση που μετέβαλε τη στάση της εντός ολίγων ημερών.
Η συζήτηση αυτή «αναζωπυρώθηκε» και μια νέα λαμπρή σελίδα θα πρέπει να γραφτεί στη σχέση της πατρίδας μας με τον απόδημο Ελληνισμό. Θα πρέπει να υπογραμμίσουμε πως δεν ομιλούμε για την παραχώρηση κάποιου δικαιώματος, αλλά για τη διευκόλυνση του υπάρχοντος δικαιώματος που απολαμβάνουν όλοι οι Ελληνες πολίτες, δηλαδή να μπορούν να συμμετέχουν απρόσκοπτα στις εθνικές εκλογές της πατρίδας μας.
Ωστόσο, είναι σαφές ότι υφίσταται αντίλογος ως προς το αν οι Ελληνες της διασποράς, που δεν βιώνουν την καθημερινότητα της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας, πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να αποφασίζουν για το μέλλον της χώρας μας. Παρότι πρόκειται για έωλο φιλοσοφικού τύπου ερώτημα αφού το νομικό κομμάτι είναι ξεκάθαρο, αξίζει να γίνουν ορισμένες διαπιστώσεις για να επιβεβαιωθεί ότι η διευκόλυνση της ψήφου είναι πρωτίστως ηθικής τάξεως υποχρέωση του ελληνικού κράτους απέναντι στους πολίτες του.
Ποιοί είναι, λοιπόν, οι λόγοι που ωθούν την Ελληνίδα και τον Ελληνα που ζουν σε μια άλλη χώρα και βιώνουν μια διαφορετική καθημερινότητα να εγγραφούν στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού και να μεταβούν στο εκλογικό κέντρο (που συνήθως βρίσκεται αρκετά μακριά από την κατοικία τους); Η πρόδηλη απάντηση είναι το ότι νοιάζονται και αγαπούν άδολα την πατρίδα τους. Ενδιαφέρονται και ενημερώνονται για την πραγματικότητα της ελληνικής κοινωνίας. Αφουγκράζονται τις αγωνίες, αισθάνονται τις προκλήσεις και ενστερνίζονται τις ελπίδες που βιώνουν τα αγαπημένα πρόσωπα που άφησαν πίσω.
Διότι διαβιώνοντας σε κοινωνίες που έχουν ήδη αντιμετωπίσει ποικίλες παθογένειες, διαθέτουν ένα ισχυρό μέτρο σύγκρισης όχι μόνο ως προς το πού επιθυμούν να οδεύσει η χώρα μας, αλλά και με ποιον τρόπο οφείλει να πορευτεί ώστε να το επιτύχει. Διότι είναι πολύ πιθανό να αντιλαμβάνονται όχι μόνον πως κάτι πρέπει να αλλάξει γενικά, αλλά και να οραματίζονται τη μορφή της αλλαγής που απαιτείται, καθώς και το πώς πρέπει να είναι το τελικό προϊόν ή υπηρεσία που πρέπει να παρέχεται.
Επιπροσθέτως, ο αποκλεισμός των απόδημων Ελλήνων πολιτών από τη συμμετοχή τους στις εθνικές εκλογές της πατρίδας τους, που υπήρχε έως τον νόμο του 2019 και παραμένει εν πολλοίς σε ισχύ εξαιτίας των προσκομμάτων, έδινε μια ταξική διάσταση στο ζήτημα. Καθίσταται, λοιπόν, αναμφισβήτητο ότι η άσκηση του κορυφαίου και συνταγματικώς κατοχυρωμένου δικαιώματος του «εκλέγειν και εκλέγεσθαι» δεν πρέπει να εξαρτάται από την οικονομική δυνατότητα κάποιας ή κάποιου να μετακινηθεί αεροπορικώς για να το ασκήσει.
Είναι ασφαλώς πολύ σημαντικό να υπερτονίσουμε την ανάγκη να προστεθούν οι ήδη συνταγματικώς κατοχυρωμένες επιστολική και ηλεκτρονική ψηφοφορία ως επιλογές για να υπάρχει απρόσκοπτα συμμετοχή στις εθνικές εκλογές. Ειδικά η ηλεκτρονική ψηφοφορία, που έχει χρησιμοποιηθεί σε εσωκομματικές εκλογικές διαδικασίες, είναι σαφές ότι μπορεί να διεξαχθεί με πλήρη φερεγγυότητα «δίνοντας βήμα» στη μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων της Διασποράς να ψηφίσουν από τον τόπο διαμονής τους.
Επομένως, το παρόν νομοσχέδιο δίνει μια νέα πνοή στην ενότητα του Ελληνισμού και η αξία του επιβεβαιώθηκε με την αθρόα προσέλευση χιλιάδων Ελλήνων στα εκλογικά κέντρα του εξωτερικού κατά τις πρόσφατες εθνικές εκλογές. Είναι αναντίρρητα προς τη σωστή κατεύθυνση και επιβάλλεται να υπερψηφιστεί με ευρύτατη πλειοψηφία.
Γιώργος Σωτηρόπουλος: Υπεύθυνος επικοινωνίας ΕΚΟ επιστημόνων Ηνωμένου Βασιλείου, BSc, PGC, MA, Senior Change Delivery Analyst, CIT, Prudential Regulation Authority, Bank of England,
