Η έλλειψη συμπαγούς εθνικού μετώπου απέναντι στις τουρκικές προκλήσεις αναδεικνύει το γενικότερο πρόβλημα ελλείμματος στρατηγικής της κυβέρνησης, αλλά και την άσκηση Ι.Χ. εξωτερικής πολιτικής από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, λέει ο Γιώργος Κατρούγκαλος, τομεάρχης Εξωτερικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ, στη συνομιλία που είχε μαζί του «tomanifesto». Ερωτηθείς για τα μέτρα που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ, είναι σαφής: «Τα παίρνει από τους πολίτες –μόνο στο επτάμηνο ο προϋπολογισμός έχει 5 δισ. ευρώ επάνω έσοδα, και από αυτά τα 2,4 δισ. ευρώ είναι ΦΠΑ!– και τους επιστρέφει μικρό μέρος ως επιδόματα». Παράλληλα, για το θέμα του Νίκου Ανδρουλάκη και των νόμιμων επισυνδέσεων που βρίσκεται στην Εξεταστική Επιτροπή, δηλώνει πως τώρα και ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ υπερασπίζονται τη δημοκρατία.
Στην Ντόρα Κουτροκόη
Κύριε υπουργέ, εδώ που βρισκόμαστε, θεωρείτε ότι θα πρέπει να αναζητηθούν δίαυλοι επικοινωνίας με την Τουρκία και επανέναρξης του διαλόγου ή είστε ως κόμμα σε μια λογική «Ερντογάν γιοκ»;
Το «Ερντογάν γιοκ» μπορεί να ακούγεται ευχάριστα, ιδίως μετά το «Μητσοτάκης γιοκ» του Τούρκου προέδρου που προηγήθηκε, δεν είναι όμως ο ορθός τρόπος άσκησης διπλωματίας. Απέναντι στις τουρκικές προκλήσεις θα πρέπει να υπάρχει ένα συμπαγές εθνικό μέτωπο, οι δίαυλοι επικοινωνίας όμως μεταξύ των δύο χωρών είναι απολύτως αναγκαίοι, ιδίως σε περιόδους έντασης. Βεβαίως, οι συναντήσεις μεταξύ πολιτικών ηγετών πρέπει να γίνονται με προετοιμασία και να έχουν συγκεκριμένους στόχους. «Δεν μπορώ να ιχνηλατήσω τι έγινε στον Βόσπορο. Εμένα μου μεταφέρθηκε ως θετική συνάντηση», φέρεται να είπε πρόσφατα στους κοινοβουλευτικούς συντάκτες ο υπουργός Εξωτερικών, χωρίς να υπάρχει διάψευση. Η ασυνεννοησία αυτή αναδεικνύει το γενικότερο πρόβλημα ελλείμματος στρατηγικής της κυβέρνησης, αλλά και την άσκηση Ι.Χ. εξωτερικής πολιτικής από τον κ. Μητσοτάκη.
Πώς εκτιμάτε ότι θα κινηθεί ο Τούρκος πρόεδρος τουλάχιστον έως το διάστημα των εκλογών; Ανησυχείτε ότι μπορεί να προβεί σε κινήσεις σε σχέση με την Ελλάδα για εσωτερική-προεκλογική κατανάλωση;
Είναι αλήθεια ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα πρωτόγνωρο κρεσέντο επιθετικής ρητορικής από τουρκικής πλευράς όχι μόνον από τον Τούρκο πρόεδρο, αλλά από σύσσωμο το πολιτικό σύστημα, με εξαίρεση το κουρδικό Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών (HDP). Βεβαίως, όλα αυτά αποτελούν τμήμα μιας γενικότερης αναθεωρητικής στρατηγικής που αποσκοπεί στο να ασκήσει πίεση στη χώρα μας και, ιδανικά για την Αγκυρα, να γκριζάρει περιοχές κυριαρχίας μας. Δεν είναι τμήμα της στρατηγικής αυτής η πολεμική σύγκρουση. Επειδή όμως ένα θερμό επεισόδιο μπορεί να προκύψει και από ατύχημα ή από εσφαλμένους χειρισμούς στο πεδίο, είναι αναγκαίο, πέραν των διαύλων επικοινωνίας για τους οποίους σας μίλησα, να είναι ξεκάθαρες και γνωστές οι κόκκινες γραμμές μας και να ασκούμε ενεργητική διπλωματία αποτροπής. Αυτά δεν τα έχει εξασφαλίσει η ΝΔ. Στην κρίση του καλοκαιριού του 2020 αφενός συσκότιζε τις τουρκικές επιθετικές κινήσεις (το «Ορουτς Ρέις» το πήρε ο άνεμος στα νερά μας…) και θόλωνε τις κόκκινες γραμμές, με δηλώσεις όπως κόκκινη γραμμή μας είναι τα έξι μίλια. Παρόμοιες δηλώσεις συνιστούσαν πρόσκληση στην Αγκυρα να δοκιμάσει τα αντανακλαστικά μας εκεί που ασκούσε την πραγματική πίεση, στην ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα μας. Επίσης ο κ. Μητσοτάκης δεν άκουσε τις συνεχείς προτάσεις μας να αξιοποιήσει την Ευρωπαϊκή Ενωση ώστε να υπάρχει κόστος για την τουρκική επιθετικότητα. Παραχώρησε «δωρεάν» την αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης Τουρκίας-ΕΕ, ενώ του είχαμε προτείνει να τη συνδέσει με την ανάσχεση της τουρκικής επιθετικότητας και τη δέσμευση για κοινή προσφυγή στη Χάγη για τις θαλάσσιες οικονομικές ζώνες. Τώρα που είναι στην ημερήσια διάταξη η πρόταση Μακρόν για την Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα θα πρέπει η κυβέρνηση να θέσει ρητούς όρους για τυχόν συμμετοχή σε αυτήν της Τουρκίας.
Πώς ακούσατε όλα όσα εξήγγειλε ο πρωθυπουργός από τη Θεσσαλονίκη; Συνεχίζετε να τον θεωρείτε έναν νεοφιλελεύθερο πολιτικό; Υπάρχει κάτι από αυτά με το οποίο να συμφωνείτε;
Μπορεί να υπάρχουν επιμέρους θετικά μέτρα, η ουσία είναι όμως η γενικότερη κατεύθυνσή τους και αυτή είναι αναμφισβήτητα νεοφιλελεύθερη. Η ουσία της οικονομικής πολιτικής του κ. Μητσοτάκη έχει αυτά τα χαρακτηριστικά, από την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ και της επικουρικής ασφάλισης, έως την πρόσφατη διαχείριση της ενεργειακής κρίσης, όπου άφησε ανεξέλεγκτη την αισχροκέρδεια των μεγάλων παραγωγών και παρόχων ενέργειας. Και ως προς τα μέτρα τα οποία εξήγγειλε, το ερώτημα είναι πολύ απλό: από ποιον τα παίρνει και σε ποιον τα δίνει. Τα παίρνει από τους πολίτες –μόνο στο επτάμηνο ο προϋπολογισμός έχει 5 δισ. ευρώ επάνω έσοδα, και από αυτά τα 2,4 δισ. ευρώ είναι ΦΠΑ!– και τους επιστρέφει μικρό μέρος ως επιδόματα. Ανάλογη είναι και η διαχείριση των κεφαλαίων από το Ταμείο Ανάκαμψης, από τα οποία έχει εκ των προτέρων αποκλειστεί η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, που αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της οικονομίας μας. Η δική μας λογική είναι η ακριβώς αντίθετη: αιχμή της αποτελεί η επανακρατικοποίηση της ΔΕΗ, το πλαφόν στην τιμή της ενέργειας, η αύξηση του κατώτατου μισθού στα 800 ευρώ, η μείωση του ΕΦΚ στα καύσιμα, του ΦΠΑ στα τρόφιμα στο 6%, η σημαντική ενίσχυση των μικρομεσαίων και των νέων.
Αν ήσασταν στη θέση του κ. Ανδρουλάκη, πώς θα χειριζόσασταν το θέμα της παρακολούθησης; Συμφωνείτε με τους χειρισμούς που έχει κάνει ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ;
Εννοείτε, υποθέτω, γιατί δεν ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση να ενημερωθεί ιδιωτικά για το γιατί παρακολουθείτο. Αυτό το ενδεχόμενο όμως το έχει αποκλείσει η ίδια η κυβέρνηση με την τροπολογία Πικραμμένου που ψήφισε πέρυσι, για να εμποδίσει την ενημέρωση του παρακολουθούμενου κ. Κουκάκη από την ΑΔΑΕ και γενικότερα να συγκαλύψει τις παράνομες παρακολουθήσεις.
Εχει νομική βάση η επιμονή του πρωθυπουργού να μην προβαίνει σε άρση του απορρήτου για την παρακολούθηση;
Ο κ. Μητσοτάκης εργαλειοποιεί το απόρρητο για να συγκαλύψει τις προσωπικές ευθύνες του. Αλλωστε δεν υπάρχει απόρρητο έναντι της Επιτροπής Θεσμών που, κατά τη ρητή πρόβλεψη του Κανονισμού της Βουλής (άρθρο 43Α παρ.2α), ασκεί έλεγχο επί της ΕΥΠ. Αντιθέτως, όπως πολλές φορές έχει τονίσει ο Αλέξης Τσίπρας, η άρνηση κατάθεσης των κυβερνητικών στελεχών και του πρώην και νυν διοικητή της ΕΥΠ συνιστά ποινικό αδίκημα, δεδομένου ότι τα άρθρα 146 και 147 του Κανονισμού, που ρυθμίζουν τη διαδικασία ενώπιον των εξεταστικών επιτροπών παραπέμπουν στο άρθρο 224 του Ποινικού Κώδικα, που προβλέπει ποινή φυλάκισης σε όσους αρνούνται μαρτυρία ή αποκρύπτουν την αλήθεια.
Αισθάνεστε ότι το θέμα των παρακολουθήσεων σας έχει φέρει πιο κοντά με το ΠΑΣΟΚ; Αν ναι, πιστεύετε ότι θα πρέπει συνολικά ο ΣΥΡΙΖΑ να κάνει την αυτοκριτική του για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπιζε το ΠΑΣΟΚ τα πρώτα χρόνια των μνημονίων;
Δεν βλέπω πώς σχετίζονται τα δύο θέματα. Κατά τη γνώμη μου, η κριτική που ασκούσαμε στα μνημόνια καθαυτά και στα κόμματα που τα υποστήριζαν ήταν απολύτως ορθή και δικαιολογημένη. Αλλωστε, ανάλογη ήταν και η κρίση του ελληνικού λαού, που για τον λόγο αυτόν μας έφερε στην κυβερνητική εξουσία. Τώρα και εμείς και το ΠΑΣΟΚ υπερασπιζόμαστε τη Δημοκρατία.
Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ δεν απαντά σε όσα δημόσια καταγγέλλονται από τη Ζωή Κωνσταντοπούλου και τον Παναγιώτη Λαφαζάνη σε σχέση με τις παρακολουθήσεις επί ΣΥΡΙΖΑ;
Εχει δημόσια και κατηγορηματικά τοποθετηθεί ο Αλέξης Τσίπρας ότι επί της πρωθυπουργίας του δεν παρακολουθούνταν πολιτικοί. Ούτε έχουν προσκομιστεί στοιχεία από όσους επικαλούνται το αντίθετο. Ο κ. Λαφαζάνης π.χ. έχει δηλώσει επί λέξει: «Δεν έχω στοιχεία για να τεκμηριώσω κάτι τέτοιο, αλλά φαντάζοµαι ότι, δυστυχώς, οι µυστικές υπηρεσίες της χώρας µας και τότε µε παρακολουθούσαν».
Ορθώς ένα στέλεχος με τη διαδρομή που είχε ο κ. Πιτσιόρλας στην Αριστερά αλλά και τη στενή προσωπική σχέση που είχε με τον κ. Τσίπρα, υπήρξε αντικείμενο παρακολούθησης επί ΣΥΡΙΖΑ;
Ο κ. Πιτσιόρλας ήταν αντικείμενο παρακολούθησης όχι λόγω της πολιτικής του ιδιότητας, αλλά στο πλαίσιο ευρύτερης ποινικής έρευνας που αφορούσε την υπόθεση πώλησης σε εταιρεία καταριανών συμφερόντων εκτάσεων στο νησάκι Οξιά και στη Ζάκυνθο. Οταν τα περιστατικά τέθηκαν υπόψη του Αλέξη Τσίπρα από τον διοικητή της ΕΥΠ, αυτός του ζήτησε να πράξει τα νόμιμα και να ενημερωθεί μόνον αν προκύψουν ενοχοποιητικά στοιχεία για στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ. Από την έρευνα προέκυψε ότι ο κ. Πιτσιόρλας δεν είχε καμία εμπλοκή σε παράνομη υπόθεση. Ασκήθηκε, αντιθέτως, κακουργηματική ποινική δίωξη σε βάρος της διευθύνουσας συμβούλου της καταριανής εταιρείας και έξι άλλων προσώπων. Από αυτά προκύπτει ότι σκάνδαλο θα ήταν αν ο τότε πρωθυπουργός διέκοπτε την έρευνα επειδή αφορούσε, μεταξύ άλλων, και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, όχι το αντίθετο.
Πόση βάση έχει η πρόταση του κ. Τσίπρα για προοδευτική διακυβέρνηση όταν εισπράττει αρνήσεις από Ανδρουλάκη, Κουτσούμπα και Βαρουφάκη;
Το δίλημμα των προσεχών εκλογών είναι εάν θα συνεχιστεί η διακυβέρνηση από τη Δεξιά και τον κ. Μητσοτάκη ή θα υπάρξει εναλλακτική, προοδευτική δημοκρατική κυβέρνηση. Σε αυτό το δίλημμα θα τοποθετηθούν όλες οι πολιτικές δυνάμεις μετά τις εκλογές και είμαι βέβαιος ότι η απάντησή τους θα είναι ανάλογη με την ετυμηγορία του ελληνικού λαού.
