Η Ελλάδα δεν πρόκειται ποτέ να συναινέσει στο να τεθούν ζητήματα κυριαρχίας είτε στον διάλογο με την Τουρκία, είτε στη διεθνή δικαιοδοσία, τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης. Μιλώντας στον «Σκάι 100,3» ο κ. Γεραπετρίτης ξεκαθάρισε ότι αυτά τα θέματα είναι εκτός συζήτησης και επισήμανε ότι ένα τέτοιο ζήτημα θα ήταν λόγος να σταματήσουμε την περαιτέρω συζήτηση.
Ο υπουργός Εξωτερικών ξεκαθάρισε ότι δεν υπήρξε και δεν θα υπάρξει καμία υποχώρηση με την Τουρκία. Εκτίμησε πως εάν δεν λυθεί η διαφορά οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ με την Τουρκία δεν θα υπάρχει μακρόχρονη ειρήνη στην περιοχή μας, ενώ για τις συνομιλίες με τη γειτονική χώρα είπε ότι 15 μήνες μετά την έναρξη του διαλόγου στο Βίλνιους, όταν συζητάς πάντα κάτι έχεις να κερδίσεις. Λύση δεν μπορεί να υπάρχει αν δεν συζητήσεις, είπε, και προσέθεσε ότι κατά τη διάρκεια των 15 μηνών εδραιώθηκαν κανάλια επικοινωνίας. Τόνισε ότι πάντα υπάρχουν εντάσεις, αλλά δουλεύουν οι δυο κυβερνήσεις ώστε οι εντάσεις να μην γίνονται κρίσεις. Κάτι που έχει αποφευχθεί εδώ και 15 μήνες, όπως είπε, ενώ σημείωσε ότι δεν έχουμε παραβιάσεις εναέριου χώρου, κάτι που για την Ελλάδα είναι ζωτικό γιατί εδραιώνει τη θέση της ότι οι παραβιάσεις στο παρελθόν ήταν αδικαιολόγητες.
Δεν είναι κεκτημένο οι σχέσεις ειλικρίνειας με την Τουρκία
Υπογράμμισε ότι οι παραβιάσεις ήταν εκατοντάδες την ημέρα και ο κίνδυνος ατυχήματος υπήρχε και οι Ένοπλες Δυνάμεις ήταν με τον δάχτυλο στη σκανδάλη. Προσέθεσε ότι υπάρχει άριστος συντονισμός μεταξύ των δυο χωρών στο μεταναστευτικό, ώστε να αντιμετωπίζονται τα κυκλώματα διακινητών στην Τουρκία και είπε ότι σήμερα είναι λιγότερες οι ροές σε σχέση με το 2019, αλλά παραδέχθηκε ότι υπάρχουν πράγματα που μπορούν να γίνουν ακόμη. Τόνισε επίσης ότι δεν είναι κεκτημένο οι σχέσεις ειλικρίνειας με την Τουρκία, ενώ ήταν κατηγορηματικός αναφορικά με το περιστατικό της Κάσου, λέγοντας ότι τα τουρκικά πολεμικά πλοία αποχώρησαν, δεν αναγνωρίστηκε καμία αξίωση της Τουρκίας στην περιοχή και ολοκληρώθηκε η έρευνα. Έγινε η δουλειά χωρίς να υπάρξει τίμημα, σημείωσε, ενώ αναφερόμενος στα θαλάσσια πάρκα είπε ότι γίνεται μελέτη για χάραξη ορίων επί τη βάσει περιβαλλοντικών κριτηρίων και όχι πολιτικών.
«Καμία υποχώρηση δεν πρόκειται να υπάρξει ούτε υπήρξε», τόνισε κατηγορηματικά ο κ. Γεραπετρίτης.
Σημείωσε ότι τα δικαιώματά μας πηγάζουν από το διεθνές δίκαιο, είπε ότι οριοθετήθηκε η ΑΟΖ με Αίγυπτο και απομένει να ολοκληρωθεί η οριοθέτηση με άλλες γειτονικές χώρες. Είναι αναγκαία η οριοθέτηση είπε ο κ. Γεραπετρίτης και τόνισε ότι η ηρεμία που υπάρχει στο Αιγαίο στηρίζεται στη δυνατότητα διαλόγου με την Τουρκία. Η ηρεμία δεν είναι επίπλαστη αλλά ούτε διασφαλισμένη, είπε ο κ. Γεραπετρίτης, τονίζοντας ότι όσο υφίσταται η εκκρεμότητα με ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα υπάρχει κίνδυνος να διολισθήσουμε σε εντάσεις και κρίσεις γιατί υπάρχουν διαφορετικές θέσεις μεταξύ των δυο κρατών.
Ο κ. Γεραπετρίτης ανέφερε ότι η Ελλάδα δεν περίμενε να υποχωρήσει η Τουρκία από τη μια μέρα στην άλλη, αλλά όταν καθίσουν οι δύο χώρες στο τραπέζι, τα πράγματα αλλάζουν, συμπλήρωσε.
Αναφερόμενος στις συνομιλίες με τον Τούρκο ομόλογό του Χακάν Φιντάν, αρχικά -όπως είπε- θα τεθούν τα πράγματα σε τεχνικό επίπεδο, και στη συνέχεια ανάλογα με την εξέλιξη της συζήτησης θα γίνουν οι επόμενες ενέργειες. Από το 2002 -είπε- έχουν γίνει 64 κύκλοι διερευνητικών επαφών με θέμα την οριοθέτηση και τίθεται το ερώτημα εάν κέρδισε η Ελλάδα κάτι ή αν φτάσαμε κοντά στην οριοθέτηση. «Η απάντηση είναι όχι» είπε και σημείωσε ότι παραμέναμε στάσιμοι και οι τουρκικές αξιώσεις έχουν μεγαλώσει και έγιναν εντονότερες οι πιέσεις. Σήμερα -τόνισε- η απάντηση είναι ότι θέλουμε να πιάσουμε το νήμα με μια διαφορετική προσέγγιση που θα στηρίζεται στην αμοιβαία κατανόηση και την κοινή βούληση, αλλά και στο διεθνές δίκαιο.
Διερεύνηση του πλαισίου για ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα
Η εντολή που λάβαμε από τους δυο ηγέτες -είπε ο κ. Γεραπετρίτης- είναι να διερευνήσουμε εάν είναι δυνατόν να θέσουμε ένα κοινό πλαίσιο, στο οποίο θα στηριχτεί η συζήτηση για οριοθέτηση της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας, που θα στηρίζεται στο διεθνές δίκαιο. Εάν υπάρξει συμφωνία σε αυτά «τότε και μόνο τότε θα πάμε στους ηγέτες να λάβουμε εντολή να προχωρήσουμε και επί των χαρτών. Αν δεν έχουμε κοινή κατανόηση δεν μπορούμε να προχωρήσουμε», ξεκαθάρισε ο κ. Γεραπετρίτης.
Προσέθεσε ότι είναι κατάλληλες οι συνθήκες σήμερα γιατί η Ελλάδα έχει ένα διεθνές κεφάλαιο που είναι πιο ισχυρό από ποτέ και όταν είσαι ισχυρός διπλωματικά, τότε είναι η ώρα να συζητάς για τα δύσκολα, και η κυβέρνηση έχει τη βούληση να προχωρήσει στα δύσκολα. Όπως είπε, αισθάνεται χρέος απέναντι στις επόμενες γενιές, και πρέπει να καταλάβουμε όλοι πόσο σημαντικό είναι να ελαχιστοποιούμε τους κινδύνους.
Έχουμε δυο πολέμους στη γειτονιά μας, αλλά βρισκόμαστε σε μια σχετική ησυχία, σημείωσε, και τόνισε ότι είτε θα αποφασίσουμε να διαβούμε τον Ρουβίκωνα και να λύσουμε προβλήματα για μακρά περίοδο, είτε να προσπαθήσουμε συντηρητικά να διατηρήσουμε αυτό το κλίμα επικοινωνίας που έχουμε δημιουργήσει. Υπογράμμισε πως όταν ανέλαβε το υπουργείο Εξωτερικών οι εισηγήσεις των φίλων του ήταν να μην ασχοληθεί με τα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό γιατί μόνο να χάσει έχει.
Απαντώντας σε άλλες ερωτήσεις ο κ. Γεραπετρίτης αναφέρθηκε στο εάν υπάρχει εσωκομματική αντιπολίτευση στη ΝΔ και είπε ότι υπάρχει παρερμηνεία στην στάση των βουλευτών, οι οποίοι ασκούν τα καθήκοντά τους όπως το Σύνταγμα επιβάλλει. Οι πρώην πρωθυπουργοί -τόνισε- δεν είναι απλά στελέχη της ΝΔ και έχουν ελευθερία γνώμης και κρίσης απόλυτη, και μπορούν να τοποθετούνται σε όλα τα ζητήματα, και ο ίδιος λαμβάνει υπόψη του την κρίση τους, αλλά αποφασίζει η κυβέρνηση. Υπάρχει στην κοινωνία μια θεώρηση ότι η Ελλάδα είναι μια σταθερή χώρα και κερδίζει στο διεθνές περιβάλλον, τόνισε ο κ. Γεραπετρίτης και είπε ότι για κάποιους μπορεί να είναι εθνικά επιζήμιος ο διάλογος με την Τουρκία, είναι σεβαστή η άποψη «αλλά δεν συμφωνούμε εγώ και η κυβέρνηση». Πρέπει να εξαντλούμε τη δυνατότητα να είναι αρμονικές οι σχέσεις μας με τις γειτονικές χώρες, προσέθεσε, και σημείωσε ότι σήμερα είμαστε η πιο σταθερή χώρα γιατί τηρούμε μια στάση αρχών.
«Σέβομαι τις διαφορετικές απόψεις, αλλά το δικό μου κάθήκον είναι να δημιουργώ συνθήκες αυτοπεποίθησης», υπογράμμισε.
Αναφερόμενος στις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή είπε ότι η σχέση μας με τον αραβικό κόσμο αυτή τη στιγμή είναι καλύτερη από ποτέ και εκτιμάται από τους Άραβες η δική μας στάση.
Υποστηρίζουμε το διεθνές δίκαιο -τόνισε- και το εθνικό μας συμφέρον είναι να μπορούμε ανά πάσα στιγμή να επικαλούμαστε το διεθνές δίκαιο. Χαρακτήρισε «σφάλμα αρχής» να προσπαθείς να διατηρείς ισορροπίες, προσθέτοντας ότι σήμερα είμαστε στο καλύτερο σημείο που ήμασταν ποτέ σε ό,τι αφορά την διπλωματική μας ισχύ. Συμπλήρωσε ότι δεν υπάρχει δυνατότητα να βρεθεί διπλωματική λύση στη Μέση Ανατολή, χωρίς την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους που θα είναι πυλώνας σταθερότητας σε συνδυασμό με την ασφάλεια του Ισραήλ και τόνισε ότι η Ελλάδα ανέλαβε τις περισσότερες πρωτοβουλίες στην ΕΕ για την εκτόνωση της κρίσης.
